To powieść wielopoziomowa z niezwykłą zdolnością budowania czytelniczej wyobraźni. Dan Simmons posłużył się szkatułkową budową opowieści, by przekazać mnogość wrażeń i dać początek wielu historiom. Bo oto na tytułowego Hyperiona, który staje się powoli wyklętą planetą, zmierza siedmiu pielgrzymów: Kapłan, Żołnierz, Uczony, Poeta, Detektyw, Kapitan i Konsul. Razem tworzą magiczną mieszankę indywidualności, która niesie z sobą ciężar istnienia i w mniejszym lub większym stopniu łączy się z dziwną planetą.

Zadaniem pielgrzymów jest dotarcie do mitycznych grobowców czasu i spotkanie z Dzierzbą (Chyżwarem) - Władcą Bólu, stworem ostatecznej pokuty. Siedmiu wybrańców chce się podjąć próby ocalenia ludzkości przed zagładą i zniszczeniem.

Simmons daje możliwość wielowarstwowej i symbolicznej interpretacji swojej powieści. Dzięki wielości bohaterów i ich historii czytelnik odczytuje „Hyperiona” na wiele różnych sposobów. Bohaterów łączą pragnienia, smutek, niewypowiedziane i niedokończone sprawy i intencje przetrwania, bo Dzierzba przybył z miejsca poza czasem by obwieścić kres ludzkości.

Ta powieść to podróż, przez czas, odległe światy i miejsca. Tu pielgrzymi przez opowiadanie swoich opowieści pozostałym bohaterom kształtują siebie, jak i postawę czytelnika. Zdaje się, że to podróż w jedną stronę po zwycięstwo lub porażkę.

Dan Simmons kreuje świat, w którym Ziemi już nie ma, ale jest kilkaset innych planet, na których są ludzkie kolonie To świat chaotycznego ekshibicjonizmu i kosmosu, pełnego nowych bóstw i religii, w którym ludzkość się niezdrowo panoszy. I w takim świecie z pejoratywnymi nastrojami Simmons stwarza Wygnańców, którzy są przerażeniem i zagadką dla „kosmoludzkości”.

Pisarzowi doskonale udało się wpleść w opowiadane historie, postać romantycznego, angielskiego poety, Johna Keatsa, którego tytułowy poemat „Hyperion” wmieszał i wgryzł się niezwykle mocno w treściwą prozę Simmonsa.

Zapraszam na kosmiczną ucztę do mrocznego i tajemniczego świata, który jest zaledwie wstępem do Grobowców Czasu.

Grzegorz Śmiałek