"Niezamierzone" skutki reformacji, szeroko pojętej jako ruch doktrynalny, społeczno-polityczny i kulturowy (a tak naprawdę jeszcze szerzej: reformacji i epoki konfesjonalizacji wczesnonowożytnej) zostały tu przedstawione jako korzenie współczesnej cywilizacji zachodniej. I efekt: wielki paradoks żywiołowego, religijnego w swej istocie zrywu, który doprowadził do zdechrystianizowanego, zeświecczonego świata. Kapitalna okładka dosadnie ilustruje tę tezę, a krótki wstęp Macieja Ptaszyńskiego, znawcy tematyki, celnie ją wykłada. W rzeczy samej reformacja robi tu troszkę za pars pro toto, bo zjawisk, które się złożyły na kształt współczesnego Zachodu było więcej. Niczego to jednak nie ujmuje wywodom, które w żadnej mierze nie ulegają propagandowym kliszom. Książka przeciekawa, erudycyjna, prowokująca i warta namysłu. A że nie całkiem bezstronna? Owszem, bo krytyczna wobec nowoczesności, pogrążonej w ewidentnym kryzysie. Autor jednak mocno podkreśla w tytule zakończenia, że jest "przeciw nostalgii". Niech tak będzie, chociaż są fragmenty, gdzie zdawało mi się odczuwać nutę sentymentu za dawnym poczuciem sensu i wspólnoty. Proponuje wszakże jeden środek zaradczy: zdesekularyzować akademię. Ciekawe, jak to zrobić w czasach postnowoczesności, gdy akademia zdaje się maszerować w forpoczcie postępowej armii mającej do reszty rozprawić się z demonami chrześcijańskiej przeszłości...

"Niezamierzone" skutki reformacji, szeroko pojętej jako ruch doktrynalny, społeczno-polityczny i kulturowy (a tak naprawdę jeszcze szerzej: reformacji i epoki konfesjonalizacji wczesnonowożytnej) zostały tu przedstawione jako korzenie współczesnej cywilizacji zachodniej. I efekt: wielki paradoks żywiołowego, religijnego w swej istocie zrywu, który doprowadził do...