Poetyka ekstremalna to książka literaturoznawcy. Jest rzeczowa i stonowana, uważna w oglądzie, oszczędna w wysłowieniu. Wyszła spod pióra badacza, ale tworzące ją szkice nie godzą się na jałową samozwrotność naukowego dyskursu. Szukają rezonansu ze światem poza akademią. Akcentują egzystencjalny wymiar myślenia i pisania o literaturze. Pokazują, że istniejemy w czytaniu, w ruchu lektury. Przypominają, że źródłowym żywiołem ludzkiego świata jest interpretacja.

Jerzy Madejski chętnie operuje na wymownych przykładach. W ten sposób oświetla nieuchwytną całość – proteuszową, wewnętrznie zdynamizowaną, na różne sposoby otwartą. Celnie dobrane egzemplum jest dla niego miarodajną próbką, a jednocześnie rodzajem pryzmatu, który wzięte na warsztat zagadnienie pozwala precyzyjnie rozszczepić na problemowe pasma i nie zatrzeć przy tym niuansów.

W takim rozszczepieniu wiązki tekstu otwiera się perspektywa dla myśli zestrojonej z ruchem pióra, a rzeczowy ogląd odsłania swoje krytyczne ostrze – staje się formą rozumiejącej lektury, formą pogłębionego rozumienia. I również tym jest Poetyka ekstremalna.

Paweł Próchniak