Andre Glucksmann

Pierwsze polskie wydanie eseju, który zainspirowany został atakami terrorystycznymi na World Trade Center 11 dnia września 2001 roku. Wydarzenie to wznosi pisarz do rangi wielkiego symbolu, w którym wszelkie podziały, zmagania, dyferencjacje, rywalizacja nabierają monumentalnego i profundalnego znaczenia. Dnia 11 września nastąpił impakt dwóch wielkich obozów cywilizacyjnych, ukonstytuowanych na antynomicznych, głęboko zinternalizowanych systemach aksjonormatywnych i antytetycznych stylach życia. Z jednej strony widzieliśmy Zachód, zgnuśniały w bogactwie i liberaliźmie, z drugiej zaś radykalny Islamizm, wyabstrahowany od wartości oraz przesłanek religijnych, stanowiący agresywną ideologię, która nieuchronnie dąży do konfrontacji, przede wszystkim z Ameryką, jako kolebką rozpusty oraz kulturowej arogancji. W starciu owych spolaryzowanych kręgów cywilizacyjnych, w gruzach i pyle po wieżach World Trade Center dyspersji uległ mit "końca historii", którego orędownikiem był Francis Fukuyama. Ginące w pomroce dziejów podziały uwypuklone zostały w przerażająco brutalnym akcie terroryzmu, emergencyjny "nowy świat", gorąco antycypowany przez uczonych zginął w ciągu paru godzin, a jego pogorzeliska stanowią dziś pola nowych wojen. Kluczowe pojęcie w pracy Glucksmann'a stanowi nihilizm, który neguje, jego zdaniem, fundamentalny ład normatywny, nie proponując niczego w jego miejsce. Uniestwienie starego porządku wymaga destrukcji wszystkich jego zasadnicznych instytucji oraz organizacji. Swoje tezy podpiera Glucksmann argumentami literackimi, zasięgnąwszy przykładów z Dostojewskiego i Flauberta. Inkluzja krytyki dzieł tychże pisarzy legitymizuje cokolwiek lakoniczne wywody narratora, przy czym rodzi także nową perspektywę interpretacyjną tych literatów, odnosząc ich utwory do aktualnych i fundamentalnych wydarzeń naszych czasów. Książka zapisana została interesującą i poruszającą manierą refleksyjną, która wszelako nie jest wolna od subiektywizmu oraz powierzchownych konstatacji. Nie mniej pisarz podsuwa nam zachętę do deliberacji nad sensem i kierunkiem współczesnych wydarzeń, a takze konstruuje trudną, lecz specyficznie ludzką wizję świata.