Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Jedna knajpka wpisała sobie w PR-owy wizerunek „niezobowiązującą atmosferę”. Kiedy spożywałem tam zamówione danie przy jednym stoliku, tuż obok, przy sąsiednim, personel – jak najbardziej niezobowiązująco – czyścił rozmrożone szuflady z chłodni. Mniej więcej tak samo ma się rzecz z zapowiedzianym na okładce tej książki „zabawnym i błyskotliwym sposobem”, w jaki Emma Southon przedstawia. A przedstawia, oj, przedstawia – oto przed Państwem: „cholerny idiota”, „totalna świnia”, „uparty osioł”, „prawdziwy gnój”... Kiedy masz już tych błyskotliwostek po dziurki w nosie, na dobitkę Kommodus okazuje się „ciulem” (sic!),a gdy cię liczą, Karakalla próbuje uciekać „pewnie nadal sikając, biegnąc z wackiem na wierzchu”, Domicjanowi zaś wbijają sztylet „prosto w jaja”. Trudno rozdzielić, co błyskotliwość, a co zabawność, ale któreś z nich autorka realizuje między innymi poprzez rozliczne porównania i nawiązania do współczesności: do GoodReads, Messiego, firmy Armalite, psa Hobo, Piskliwej Fromme, Jacoba Reesa-Mogga, do „jakiegoś incela na Reddicie”, do torebki Hermès Birkin... Consilium to „coś na wzór grupy na WhatsAppie”. Ktoś rozgląda się „jak John Travolta na tym GIF-ie z »Pulp Fiction«”, a sławę można zdobyć, oskarżając Taylor Swift „no na przykład, o wysyłanie do was zatrutych listów”. Z książki można się też dowiedzieć, kto grałby Domicjana („w latach dziewięćdziesiątych Clea DuVall z uczernionymi włosami, a w osiemdziesiątych Ally Sheedy z grzywką”). I że Kaligula „dzisiaj łykałby memy jak młody rekin wodę”, a także „robiłby szalone kampanie w mediach społecznościowych, zachęcające ludzi do wsadzenia swych nowych iPhone’ów do mikrofalówki”. W jednym miejscu autorka dogryza Cyceronowi: „Tytusowie nie pomyśleli, że istnieje jeszcze Cyceron, którego zamiłowanie do słuchania własnego głosu i patrzenia na słuchające go tłumy górowało nad wszystkim innym”. A jakieś pół książki dalej sama sobie przyklaskuje: „Wiem, że czytając to, przewracacie oczami i myślicie: »Hej, Emma, no raczej!«”. Ot, takie zderzenie samozachwytów. Osobną kwestią jest audiobook. Lektorkę zapamiętałem, będę omijał. Nie kontroluje złożoności zdań, sypie się na wtrąceniach, rozbija pauzą frazy nierozbijalne, a z osoby o trójczłonowym imieniu robi dwie lub trzy. Czarę goryczy dopełniły „subsharyjskiej”, „haryspikach” i „defikacji”. Jeśli jednak ktoś potrafi przeskakiwać takie rzucane pod nogi kłody, może liczyć na całkiem ciekawą książkę. Koncept, risercz, rozmach, uporządkowanie – to wszystko naprawdę da się pochwalić. Tym bardziej szkoda, że tak zmasakrowano efekt tą całkiem niepotrzebną nonszalancją.