Paul Robert Magocsi

Niemal kompletna historia karpatorusinów. Czym jest Ruś Karpacka, kim są Rusini Karpaccy? Na te pytania próbuje odpowiedzieć Robert Magocsi, amerykański uczony Rusińskiego pochodzenia. Opowiada swoją historię nie tylko z wielki warsztatem historyka, ale również to co podpowiada mu serce. Choć to ostatnie nie prowadzi go na manowce i nie każe mu pisać tez niemających poparcia w znanych historycznych źródłach. Do tej pory znałem historię Rusinów przez pryzmat życia ich polskiego odłamu – czyli Łemków. Po raz pierwszy mogłem się zapoznać z całościową ich historią – zarówno ludzi jak i ziemi określanej jako Ruś Karpacka – Beskid (i Bieszczady w Polsce),Rzeszowszczyzna na Słowacji, Ruś Podkarpacka (dzisiejsza Ukraina Zakarpacka),oraz niewielkie enklawy w innych krajach Bałkańskich. Swoją narracje autor prowadzi od czasów najdawniejszych po współczesność. Dzieje Rusi prezentuje jako funkcję dziejów silnych państw, między które Ruś była podzielona – i to było jedno z fajniejszych ujęć, gdyż mogłem lepiej zrozumieć historię tego regionu raz jeszcze analizując wielkie wydarzenia rozgrywające się w Europie Środkowo-Wschodniej. Ciekawe wątki były poświęcone diasporze Rusińskiej w USA. Całość jest pierwszym (chyba) na rynku polskim i przez to unikatowym opracowaniem poświęconym Rusinom – rozumianym jako odłam wschodnich Słowian różniących się językiem i tradycjami od głównych nacji wschodniosłowiańskich (Rosjanie i Ukraińcy).