Francuski pisarz Pierre Louÿs w 1919 roku wyraził przekonanie, że dzieła Moliera tak naprawdę napisał dramaturg i poeta Pierre Corneille. Brak odpowiedniego wykształcenia, wielość innych zajęć i niewielka liczba manuskryptów, które dotrwały do naszych czasów, sprawiały, że zaczęto wątpić w autorstwo Moliera. Przez lata było ono przedmiotem sporów literaturoznawców. Dziś wydaje się, że mamy już odpowiedź na to, czy Molier sam pisał swe dzieła.

Komputerowa analiza XVII-wiecznych tekstów

Badacze Florian Cafiero (Université de Paris) oraz Jean-Baptiste Camps (Université Paris Sciences et Lettres) prowadzili zajęcia ze studentami z analizy lingwistycznej i posłużyli się przykładem twórczości Moliera i Pierre'a Corneille'a. Wyniki zainteresowały ich na tyle, że kontynuowali badania. Analizie poddali teksty dwóch Francuzów, a także brata Pierre’a – Thomasa – i innych pisarzy tworzących we Francji w XVII wieku. Zbadano rytm i poszczególne sekwencje zdań, gramatykę czy użyte słownictwo.

Eksperci chcieli sprawdzić różne hipotezy. Czy Molier był tylko autorem pomysłu przedstawionego w komediach? A może pisał szkic, który później rozwijał inny twórca? Wyniki ich badań nie wykazały jednak podobieństw między tekstami Pierre’a Corneille’a a tymi przypisywanymi Molierowi. Wręcz przeciwnie – analiza udowodniła, że Molierowskie komedie charakteryzują się własnym stylem, odmiennym od pozostałych dzieł.

Z całościowymi wynikami badań można zapoznać się na stronie Science Advances.

Molier jak Szekspir?

Wątpliwości z przypisaniem komedii francuskiemu twórcy przypominają te związane z dziełami Szekspira. Brytyjczykowi miał rzekomo pomagać Christopher Marlowe, uznawany za ojca teatru elżbietańskiego. Analizie poddawane są teksty obu wielkich dramatopisarzy, a niektórzy badacze (np. profesor Gary Taylor z Uniwersytetu Stanowego na Florydzie) skłaniają się ku tezie, że Szekspir i Marlowe nie rywalizowali ze sobą, lecz współpracowali – choćby podczas pisania pierwszej, drugiej i trzeciej części dramatu „Król Henryk VI”.

Fotografia otwierająca: portret Moliera autorstwa Nicolasa Mignarda, 1658