Tym razem – po przedziwnych domach („D.O.M.E.K.”), niezwykłych przedmiotach użytkowych („D.E.S.I.G.N.”), rzadkich zawodach i zajęciach zarobkowych („Co z ciebie wyrośnie?”) – z przyjemnością i zdumieniem oglądamy przedziwne machiny i urządzenia w tomie „Ale patent! Księga niewiarygodnych wynalazków” zilustrowane przez rysowników do tekstu Małgorzaty Mycielskiej. W książce przedstawiono bardzo ciekawe i swa śmiałością zapierające dech w piersiach wynalazki, przejawy ludzkiej pomysłowości i wyobraźni przekraczające wszelkie granice, łącznie z granicami praw fizyki. Podczas lektury i oglądania książki (oba elementy są tu niezwykle istotne) momentami przecieramy z niedowierzaniem oczy – czy naprawdę ktoś coś takiego wymyślił? Nasze zaskoczenie potęguje data, umieszczona przy każdy z opisów dwudziestu kilku wynalazków. Czy rzeczywiście niektóre z nich powstały przed naszą erą lub na początku pierwszego tysiąclecia?

Ciekawym zabiegiem okazał się bowiem niechronologiczny układ tych owoców ludzkiej pomysłowości i myśli technicznej – machina z XVIII wieku sąsiaduje z urządzeniem z drugiej dekady XXI wieku, a ta z przyrządem z III wieku przed naszą erą. Dzięki takiemu porządkowi nie tylko zyskujemy szersze spojrzenie na pomysłowość człowieka, jego nieustanne próby przekraczania siebie, swoich ograniczeń oraz praw przyrody, ale także z większą pokorą myślimy o naszych „zaawansowanych technicznie” czasach. Niejeden czytelnik, bawiąc się w odgadywanie czasu powstania konkretnego urządzenia czy pojazdu, może się srodze pomylić, nawet o całe stulecia. W przypadku niektórych pojazdów zestawiono zresztą ich modele prototypowe z, późniejszymi o dziesięciolecia a nawet wieki, modelami ostatecznymi, uzyskując ciekawy efekt. Książkę otwiera wstęp, w którym nie mogło zabraknąć nazwiska Leonarda da Vinci – genialnego artysty i uczonego, którego wynalazki (w postaci rysunków i prototypów), niemożliwe do zbudowania w jego czasach, przez następne wieki były dogłębnie studiowane i realizowane, a dziś wciąż inspirują kolejnych twórców.

Książka zainteresuje nie tylko najmłodszych czytelników – z równą fascynacją zagłębią się w nią dorośli, a przypuszczam, że i zbuntowane nastolatki mogą, podebrawszy tom młodszemu rodzeństwu, po kryjomu podczytywać co ciekawsze fragmenty. Nie co dzień bowiem mamy okazję dowiedzieć się czegoś o dziewiętnastowiecznym SMS-ie, starożytnej fotokomórce czy załogowym smoku z 1647 roku – a to tylko niektóre, wcale nie najciekawsze, z przykładów ludzkiej kreatywności. Publikacja pełni także, poza funkcją edukacyjną, rolę inspiracyjną – zaprasza do własnej radosnej wynalazczości, nieskrępowanej prawami przyrody i technologii. A przynajmniej zachęca do marzeń o niesamowitych i pięknych udogodnieniach, ułatwiających i uprzyjemniających życie wszystkim ludziom, albo po prostu dającym im trochę zabawy. Nie bądź leniem patentowanym, Czytelniku, wynajdź coś!

Jowita Marzec