Abbona Wojny o miasto Paryż. Poemat heroiczny o krwawej zemście wikingów i mężnych czynach hrabiego Odona

Jednym z ciekawszych aspektów łacińskiej poezji wczesnośredniowiecznej jest jej atrakcyjna złożoność, można by rzec pociągająca komplikacja. Z jednej strony jest ona mocno zakorzeniona w liryce antycznej, z drugiej przepełnia ją tradycyjny, plemienny duch twórczości “heroicznej”. W tej wyszukanej literacko formie opisywano wielkie wydarzenia dziejowe. Wśród kilku eposów z tego okresu jednym z ciekawszych, coraz częściej przyciągających uwagę badaczy, jest poemat z końca IX w., znany pod tytułem Bella Parisiacae urbis, czyli “Wojny o miasto Paryż”, autorstwa Abbona, mnicha z benedyktyńskiego klasztoru Saint-Germain-des-Pres, wyjątkowego przedstawiciela elity intelektualno-literackiej schyłkowego okresu “renesansu karolińskiego”.

Ujęta w dwóch pierwszych księgach, główna narracja poematu rozgrywa się wokół Paryża obleganego w latach 885-886 przez armię wikingów, której to batalii Abbo był naocznym świadkiem i szczegółowym kronikarzem. Walorem tej części jest ukazanie dramatycznych wydarzeń na szerokim tle historycznym, sylwetek oraz dziejów głównych bohaterów poematu: wikińskich wodzów Siegfrieda i Sinrica, paryskich obrońców Odona i Gauzlina oraz cesarza Karola III "Grubego". Wszystko to zaprezentowano w poetyckiej formie ujętej heksametrem. Pewną zagadkę stanowi natomiast księga trzecia, która odbiega treścią od pierwszych dwóch części i jest rodzajem krótkiego traktatu dydaktycznego zawierającego wskazówki moralne i praktyczne Abbona, w tym także dotyczące sztuki układania poezji, przeznaczonego dla kleryków i nowicjuszy zakonnych.

Prezentowana publikacja zawiera łaciński tekst poematu wraz z opracowaniem filologicznym i historycznym, oraz – wydrukowane symultanicznie z oryginałem – pierwsze pełne tłumaczenie utworu na język polski. Autorem rozbudowanej części wstępnej oraz przekładu i opracowania jest dr Przemysław Kulesza.