Wszystko, co Seamus Heaney zawarł w przeciwstawnych sobie częściach maleńkiej księgi życia, można sprowadzić do wspólnego mianownika. Jest nim młodość, będąca szeroko otwartym oknem na świat jego zmiennej jak pogoda poezji. Ulotna ale jednocześnie dosyć wcześnie kształtująca solidne fundamenty egzystencji. Posiadająca dobrze nam znany urok sztuki wzlatywania do nieba na huśtawce i nieodczuwająca jeszcze strachu przed śmiercią. Niezwykle ciężko jest walczyć o względy tej literackiej świeżości Heaneya. Zawsze widzi kogoś lub coś wartego uwagi, prostoduszna i nieskrępowana konwenansami, często zasłuchana w szum, dobiegający z bardzo szerokich dróg. Jednak dróg w niczym nieprzypominających szklanych tafli, po których obecnie pędzimy na zatracenie przez życie. Podobne są one bardziej do magicznego ale swojskiego kręgu, pachnącego wsią i przestrzenią widocznego z daleka oceanu.

Chociaż twórczość Heaneya da się zamknąć w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat, to wyczuwam jakby swoją wiedzą łączyła współczesność z niedostępnymi dla nas epokami. Od dawna zmatowiałe wspomnienia nagle się rozjaśniają a trwający w bezruchu bohaterowie jego wierszy ożywają. Pęd czasu to zwycięzca i dzięki licznym przeskokom czasowym jeszcze bardziej potęguje niespotykany dotąd ruch. Jednak jest taka jedyna pora dnia, po zmroku, kiedy powraca spokój duszy. Gdy kolory nieba się uspokajają a człowiekowi ciśnie się na oczy wyobraźni widok wydeptanej ścieżki od dziś, aż do wieczności. Ten obraz zawiera w sobie obietnicę następującego po nocy poranka, pachnie świeżo zerwaną spod domu miętą i da się nieść hen daleko, aż po sam kres życia. Bez żalu za czymkolwiek, pamiętając jedynie te dobrze przebyte chwile.

Szarpnięcia niewidocznych strun przypominają mi o tym, że wiele muszę nasłuchiwać aby złowić nierozpoznawalne i najbardziej pożądane przez serce fragmenty poezji irlandzkiego noblisty. To trudne zadanie. Słuchać a nie widzieć. Kiedy muzyką jest szelest piasku a jego samego nie widać. Gdy symfonia ulewy posiada jedynie sens abstrakcyjnie niematerialny a wszystko wokół śpiewa i przypomina o tym, że każde wydarzenie już kiedyś zaistniało. Tylko widocznie zostawiło za sobą zbyt wiele śladów, skoro musimy je przeżywać raz jeszcze. Jak przypominające wojnę z niewidzialnymi wrogami bielenie ścian domu czy pełen wysiłku bek kobzy. Wszystko to płynne i drżące, gdy młody świat dopiero oliwił swoje tryby i żył najsłodszymi z tajemnic.

Nie zauważyłem tu powściągliwości, a nawet odniosłem wrażenie, że ta poezja emanuje nieumiarkowaniem w czerpaniu energii do działania z jej poszczególnych elementów. Może powstało we mnie takie złudzenie na skutek przewalającego się przez wybrzeże sztormu. Bo gdy ocean szaleje, to przeczucie o tym, że świat nie stoi w miejscu jest jeszcze silniejsze. A może to wynik tak skutecznego zaplątania się w opisywane sieci życia irlandzkiego poety, że niepodobna już iść własnymi ścieżkami. Przynajmniej w ciągu najbliższych godzin. Ponieważ te usłyszane przeze mnie nuty przesiąkają głęboko do mojej podświadomości a niewidoczne obrazy muszę wyczarować sobie sam. Na tym właśnie polega kunszt poezji Seamusa Heaneya, że bardzo mocno wikła odbiorcę swoich wierszy w trud tworzenia rzeczywistości.

Wszystko, co Seamus Heaney zawarł w przeciwstawnych sobie częściach maleńkiej księgi życia, można sprowadzić do wspólnego mianownika. Jest nim młodość, będąca szeroko otwartym oknem na świat jego zmiennej jak pogoda poezji. Ulotna ale jednocześnie dosyć wcześnie kształtująca solidne fundamenty egzystencji. Posiadająca dobrze nam znany urok sztuki wzlatywania do nieba na...