„Czarne góry” to powieść opowiadająca o dziejach rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej. Głównym bohaterem jest Indianin Paha Sapa (czyli Czarne Góry), będący zaledwie dzieckiem, gdy w słynnej bitwie pod Little Bighorn wstępuje w niego duch poległego tam legendarnego generała Custera. Rozmów z duchami prowadzi młody Siuks znacznie więcej, posiada bowiem specjalny dar umożliwiający czytanie w myślach i wspomnieniach osób, z którymi wszedł w fizyczny kontakt.

Opowieść snuta przez Simmonsa rozgrywa się na kilku płaszczyznach czasowych. W jednej z nich poznajemy starzejącego się, schorowanego Paha Sapę, pracującego przy wykłuwaniu monumentalnych rzeźb w Mount Rushmore. Ten głos w narracji okazuje się dominujący i dlatego powieść Simmonsa, mimo iż opowiada również o wielkich bitwach czy fantastycznych wizjach, pozostaje przede wszystkim historią o samotności i stracie – zarówno jednostki, jak i całego plemienia.

„Czarne góry” jest opowieścią snutą bardzo powoli, w której autor przywiązuje niezwykłą wagę do detalu. Oczywiście jeszcze raz można wspomnieć, że to znak szczególny pisarstwa Simmonsa. Owa drobiazgowość może zarówno fascynować, jak i nużyć. W przypadku „Czarnych gór” oba te odczucia towarzyszyły mi naprzemiennie, czyniąc ocenę książki tym trudniejszą.

Opowieść o życiu Pahy Sapy okazuje się dość chaotyczna. Niejednokrotnie zastanawiałam się, w którym kierunku pisarz nas prowadzi albo do czego zmierza. Aż do samego końca nie potrafiłam odgadnąć jego zamysłów, co okazało się poniekąd satysfakcjonujące, jak też odrobinę frustrujące.

Nie określę „Czarnych gór” moją ulubioną powieścią Simmonsa. Ścisła czołówka, czyli „Terror” i „Hyperion”, pozostaje wciąż bez zmian. „Czarne góry” to natomiast najbardziej smutna i nostalgiczna opowieść autora, jaką przyszło mi przeczytać. Pozostawiła ona po sobie lekkie uczucie niedosytu, nie spełniła wszystkich pokładanych w niej oczekiwań, ale też chwilami mocno wzruszyła, zaniepokoiła i przytłoczyła.

Czy „Czarne góry” polecę osobom zaczynającym przygodę z pisarstwem Simmonsa? Raczej nie, lecz osoby, które autora dobrze znają, lubią jego styl, powinny po tę powieść sięgnąć, szczególnie jeśli lubią opowieści o duchach.

Ewa Szymczak