cytaty z książki "Uciekinier przecina swój ślad. Opowieść o dzieciństwie mordercy"
katalog cytatów
[+ dodaj cytat]
10 przykazań Jante:
1. Nie sądź, że jesteś kimś.
2. Nie sądź, że nam dorównujesz.
3. Nie sądź, że jesteś mądrzejszy od nas.
4. Nie wyobrażaj sobie, że jesteś lepszy od nas.
5. Nie sądź, że wiesz więcej niż my.
6. Nie sądź, że jesteś kimś więcej niż my.
7. Nie sądź, że się do czegoś nadajesz.
8. Nie wolno ci się z nas śmiać.
9. Nie sądź, że komuś na tobie zależy.
10. Nie sądź, że możesz nas czegoś nauczyć.
(...) Za pomocą prawa Jante ludzie zabijają nawzajem swoje szanse. Wszyscy z nim walczą, wiją się pod nim i bezlitośnie je wykorzystują. Z tego powodu mieszkańcy Jante są bezbożni, nie stawszy się ludźmi.
(...) Człowiek Jante nie potrafi się podnieść. Zamiast tego blefuje. Blefuje wobec innych, aby uwierzyli, że jest wielki, bo w rzeczywistości taki jest. Sam jednak w to nie wierzy.
S.85-87.
Wydaje mi się, że najlepiej kraść wówczas, gdy wciąż jesteśmy w wieku odpowiednim do odzwyczajenia się od tego.(...) Pokaż mi człowieka, który nie kradł w dzieciństwie, a możesz być pewien, że kradnie jako dorosły.
s. 52.
Dziecku nie jest dobrze. Dziecku jest źle. Dziecku może być lepiej, jeśli dorośli zainterweniują. Zazwyczaj robią to idiotycznie i prawie nigdy nie kierują się naprawdę dobrem dziecka. A wtedy dziecku, któremu jest źle, dzieje się jeszcze gorzej.
Szczęście dziecka to nigdy nie mający końca rozbieg, ucieczka przed bólem, który się za wszystkim kryje. A dzieciństwo to okres najcięższej pracy.
(...) Człowiek, któremu brakuje harmonii, nie potrafi utrzymać ani miłości, ani nienawiści w stanie czystym. W każdej chwili może się rzucić wrogowi na szyję i zastrzelić tego, kogo kocha.
s.121-122.
Życie człowieka musi być w jakimś stopniu ujęte w ramy rzeczy martwych, każdy musi mieć równoznaczne z prawem własności prawo do korzystania z rozmaitych przedmiotów(...)
Ale w społeczeństwie, w którym wszystko stanowi czyjąś własność, prawo własności stało się taką świętością, że za pośrednictwem religii jest chronione przez samego Boga, a w takiej sytuacji zapomina się, że dziecko nie jest złodziejem, lecz jeszcze za mało się nauczyło. Ten, kto atakuje dziecko za to, że nie jest dorosłe, jest niszczycielem.
s.63.
(...) najmądrzejszy jest ten, kto udowodni swoją odwagę, zanim przyzna się do tchórzostwa.
s.74.
Dorosłym wydaje się, że uczą nas różnicy między dobrem a złem. W rzeczywistości wpajają nam coś zupełnie innego: mszczą się na nas za swoje dzieciństwo.
s.188.
Pozbywaniem się zmarłych powinna zajmować się specjalna instytucja. Życie kończy się śmiercią, a nie grobem. Jeśli ktoś chce odprawić ceremonie religijne, to ciała i tak w żadnym razie one nie obchodzą.
s.244.
W religii Jante nie liczy się zrobienie czegoś, tylko zrobienie tego w ustalony sposób. Lęk przed Jante zabrania jakichkolwiek odstępstw.
s.247.
Obowiązkiem człowieka jest spełnienie oczekiwań, jakie ma wobec niego Jante.
s. 248.
Kiedy człowiek pozna samego siebie, życie jest mniej groźne, niż było w dzieciństwie i wczesnej młodości. Jako dzieci jesteśmy jedynie w drodze ku staniu się człowiekiem. Człowiek dojrzały myśli logicznie, słowami.
s. 56.
Psychologia jest bronią niewolnika.
s.82.
Nie wolno ci pić alkoholu, tak brzmiało najważniejsze przykazanie prawa Jante.(...) Prawo Jante znaczy więcej niż prawo Mojżeszowe, w które wierzy się oficjalnie. Bardziej wybaczalne było złamanie dwóch czy trzech przykazań danych prze dobrego Boga aniżeli sięgnięcie po butelkę piwa. Kiedy złamałem ów wielki, straszliwy zakaz prawa Jante , to sprzeniewierzenie się wszystkim dziesięciu danym na górze Synaj było już tylko zabawą.
s.48.
Plotka to samoobrona. Im więcej ktoś plotkuje o innych, tym bardziej wydaje mu się, że ma coś do ukrycia. Plotki o innych to śruba, która nie ma końca.(...) Każda plotka jest prawdą - o tym, kto ją rozpowszechnia.
s.333.
Można przeczytać wiele bzdur o tym, że dzieci mierzą wysoko. Wcale tak nie jest. One pragną być takie jak wszyscy inni. Dopiero gdy to im się nie udaje, zagrzebują się w fantazjach o staniu się kimś wyjątkowo wielkim. Dziecko pragnie błyszczeć, lecz w uznanych, zaakceptowanych dziedzinach. Dziecko boi się wyróżnić. Dopiero w okresie dojrzewania desperacko zwraca się ku temu, co przeciwne.
s.179.
Ludzie pokonują jedni drugich za pomocą terroru. Walczymy o podwyższenie poziomu lęku u innych i o ukrycie własnego strachu.
Człowiek jest tchórzem. To jego podstawowa właściwość. Odwaga nie istnieje. Nawet największy bohaterski czyn jest podszyty tchórzostwem.
s.147.
Ludziom udaje się gnębić innych. O złych uczynkach się nie wspomina, dopóki nie pojawi się jakaś zapowiedź buntu. Wówczas równie pewnie jak amen w pacierzu padają słowa: Myślisz, ze nic o tobie nie wiem?
s.151.
Pieniądze to ostatnia rzecz, jak zajmuje dziecko z ubogiej rodziny. Ono walczy na głębszym i bardziej prymitywnym poziomie. Pragnie uzyskać władzę bezpośrednio, bez okrężnych dróg w postaci pieniędzy.
W jego oczach o pieniądze się nie walczy. Pieniądze dostaje się od lepszych ludzi, jeśli przychodzi się punktualnie co rano i wykonuje polecenia. Albo wygrywa się je na loterii. Lub też wydarza się cud.
s.201.
Jeśli ludzie wolnych zawodów nie są najszczęśliwszymi ludźmi na świecie, to powinni się wstydzić i milczeć. Owszem, mają swoje brzemiona, ale przede wszystkim sami zarządzają własnym życiem. Łączą dobra kultury ze swobodą dzikiego człowieka. Najczęściej jednak się skarżą (...) Uwielbiają moralizować. Wy, robotnicy, dużo myślicie o sobie, a za mało o dobru społeczeństwa. Powinniście pamiętać o błogosławieństwie pracy i radości, jaką ona przynosi.
Ale w fabryce nie istnieje radość z pracy. Tam jest ona przekleństwem, błogosławieństwem staje się jedynie w odniesieniu do bezrobocia, będącego przekleństwem jeszcze większym.
s. 301.
Ten, kto żyje pod prawem Jante, jest w swej istocie mordercą, zamordował wszystkich, rodziców, braci, siostry i wielu innych, ponieważ krwawi nienawiścią.
s. 257.
(...)ten, komu źle się powodzi, nie powinien być sam, lecz mieć towarzysza w cierpieniu.
s.429.
(...) zabójstwo jest najbardziej haniebne ze wszystkich uczynków. Życie powinniśmy umieć darować nawet naszym wrogom. W zabójstwie i w pragnieniu zabójstwa obnażamy jedynie własną słabość.
s.457.
(...)człowiek z Jante nie wie, do czego miałby wykorzystać dzieci, jeśli właśnie nie do chrztu i konfirmacji. Żyje się po to, aby dopełniać form.
To, że dzieci nie są niczyją własnością i nie są do takiego czy innego "wykorzystywania"- cóż, proszę to powiedzieć w Jante.
s.139.
(...)najwspanialej w świecie jest być człowiekiem i zdobywać panowanie nad tysiącem sprzeczności kryjących się w ludziach, drobiazgowo badać je po kolei, następnie spinać w całość.
s. 144-145.
Zakaz myślenia i mówienia był najgorszy ze wszystkiego, co stało mi na drodze, kiedy dążyłem do poznania. Jante wybudowało wokół poznania tamę ze stali i betonu. Nie da się jej przesunąć za pomocą narzędzi ani dynamitu. Ale pozostają w niej otwarte drzwi dla odrobiny dziecinnej magii.
s.174.
Miejsce kobiety jest w domu. Kobieta nie może się wyróżniać indywidualnością, bo wtedy w mężczyźnie budzi cały lęk, kobieta ma być przedmiotem zabawy w jego haremie.
s.311.
Oto prawo Jante: walka każdej najmniejszej duszy o równość i uznanie, przy pełnej świadomości, że wszyscy inni są od niej lepsi.