Jesteśmy społecznością, która kocha książki

„Dunkierka. Sukces operacji „Dynamo” to książka propagandowa. Przyznam szczerze, że przed lekturą nie wiedziałem tego, liczyłem że będzie to interesująco opisana historia słynnej ewakuacji opowiedziana z punktu widzenia uczestników tamtych wydarzeń. Tymczasem „Dunkierka…” to relacja zapisana w 1940 roku, pełna motywacji i optymizmu. Jej autor nie był świadkiem wydarzeń, to po prostu poczytny pisarz książek podróżniczych, który na zlecenie rządowe miał opracować dzieło podnoszące naród na duchu. Książka opowiada o historiach okrętów, statków, łodzi, łódek, jachtów, barek, holowników, marynarzy, żołnierzy, świadków, kapitanów, amatorskich żeglarzy, pilotów, rozbitków, uciekinierów, wojskowych – nagromadzenie nazwisk, tytułów i nazw własnych jest tak duże, że nawet historykom może się to znudzić, a co tu mówić o takim laiku jak ja. Do tego narracja została poprowadzona w ten sposób, że opisy tych samych sytuacji powielają się w różnych rozdziałach, widziane z innych punktów widzenia. Domyślam się, że miało to za zadanie nadać książce wymiar bardziej uniwersalny i całościowy, mnie jednak przytłoczyło i zanudziło. Niezwykle frustrujące było także czytanie o „naszych sukcesach” jak pisze autor o każdym bohaterstwie Brytyjczyków. Niewątpliwie książka ma swoje pozytywy. Jednym z nich jest język literacki, co w odróżnieniu od wielu innych relacji z wojny, tworzonych przez zwykłych żołnierzy, stanowi istotny walor. Kolejnym jest wnikliwa analiza otoczenia oraz ukazanie wydarzeń z różnych punktów widzenia. Z drugiej strony brakuje mi ukazania szerokiej perspektywy – Chatterton woli opisy pojedynczych działań, niż strategii ogólnonarodowych. Jako że książka pisana była na bieżąco, nie możemy traktować jej także jako nieomylnego źródła historycznego – autor nie miał do dyspozycji wielu istotnych materiałów okołotematycznych. Ostatnim znaczącym minusem jest brak zdjęć, które nierzadko stanowią o sile książek historycznych. Podsumowując, książkę mogę rekomendować jedynie zapalonych pasjonatom II wojny światowej, stawiając jednak przy tej rekomendacji gwiazdkę z przypisem „nie będzie łatwo”. Każdemu innemu czytelnikowi dzieła Chattertona nie polecam, zamęczycie się.