Jesteśmy społecznością, która kocha książki

26/2024 Duet autorów postawił sobie za cel zbadanie kwestii czy aby uporczywe forsowanie niemieckich umocnień pod Monte Cassino miało sens i uprzedzając od razu przedstawiają solidne dowody na poparcie swoich tez. Monte Cassino było najsilniejszym miejscem linii Gustawa. Alianci szturmowali niemieckie pozycje czterokrotnie od stycznia do maja 1944. I na dobrą sprawę wszystkie spaliły na panewce. Co prawda podczas czwartego szturmu, kiedy to głównymi bohaterami byli żołnierze 2. Korpusu Polskiego generała Władysława Andersa udało się zdobyć ruiny klasztoru, ale dokonano tego tylko dlatego, że Niemcy zagrożeni zamknięciem w kotle przez Francuzów wycofali się. Autorzy udowadniają także, że decyzja o zbombardowaniu miasta Cassino i klasztoru na wzgórzu o tym samej nazwie w marcu 1944 była fatalnym błędem. Bombardowanie zamiast pomóc, to tylko skomplikowało życie atakującym wojskom. Nie ulega wątpliwości, że ruiny były o wiele bardziej wdzięcznym terenem do prowadzenia obrony przez Niemców. Innym niepodważalym nfaktem jest fatalna koordynacja, która zniweczyła chwilowy atut jakim był chaos u Niemców, zaraz po potężnej pożodze. Uderzenie lądowe nastąpiło dopiero kilka dni później, dzięki czemu Niemcy mieli wiele czasu na opanowanie sytuacji. Osobną kwestią jest aspekt moralny zbombardowania bardzo ważnego miejsca nie tylko religijnego, ale kulturalnego, co do którego nie było nawet 100% pewności, że Niemcy używają go niezgodnie z prawem. Największym antybohaterem książki jest Mark Clark, amerykański generał odpowiedzialny za szereg klęsk wojsk alianckich we Włoszech w latach 1943-44. To na nim spoczywa odpowiedzialność za zbombardowanie wyżej wymienionego klasztoru. Także Clark pozwolił niemieckiej 10 Armii uporządkowanie się wycofać tylko dlatego, żeby przejść do historii jako zdobywca Rzymu, co finalnie osiągnął, ale paradoksalnie zamiast zapisać się złotymi zgłoskami w dziejach jest przez historię traktowany jednoznacznie negatywnie. Bitwa o Monte Cassino dla autorów jest przyczynkiem do ukazania, że front włoski, mimo, że na uboczu najbardziej „medialnych” operacji II wojny światowej, to był swoistym ewenementem. Jak podają Harper i Tonkin-Covell na Półwyspie Apenińskim walczyły jednostki z 26 państw świata. Od USA, Kanady, przez Wielką Brytanię, Francję (i jej elitarne jednostki marokańskie i algierskie),Polskę, Grecję, Południową Afrykę, Indie, aż kończąc na Australii i Nowej Zelandii, wymieniając tylko te najistotniejsze. Operowanie w ramach wojny w tak zróżnicowanej koalicji było bardzo utrudnione. Sytuację dodatkowo utrudniał fakt ostrych tarć pomiędzy sojusznikami. Szczególnie gorąco było na linii Brytyjczycy—Amerykanie. Książka jest bardzo rzeczowa. Autorzy nie „leją wody”, tylko w oparciu o bardzo bogaty materiał źródłowy potwierdzają w sposób wyczerpujący swoje tezy. Pozycja jest też pozbawiona warstwy emocjonalnej i jest bardzo obiektywna. Mark Clark, który z pewnością nie był najlepszym dowódcą II wojny światowej jest przedstawiony także z pozytywnych stron. Tak samo jest z innymi aspektami, co jest dla mnie bardzo istotnym aspektem w książkach historycznych