Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Tytuł książki zmylił mnie kompletnie. Liczyłem na dość szczegółowy opis sytuacji w Rosji w latach 1648-1657 (czegoś więcej o sytuacji wewnętrznej). Tymczasem czytelnik otrzymuje przede wszystkim opis powstania kozackiego i wojny (kozaków i Rosji) z Rzeczpospolitą. Autor zamieścił w nim sporo szczegółów dotyczących życia i motywacji Bohdana Chmielnickiego. Dopiero druga część książki skupia się w większym stopniu na stosunkach kozacko-rosyjskich i udziale Rosji w „potopie”. Dobrze, że autor nie jest czołobitny wobec cara i Rosji. W II rozdziale autor zaskoczył mnie ciekawym opisem niesnasek (w tym rabunków) między Rosją i kozakami (1656-57) ze względu na to, że Kozacy szukali porozumienia ze Szwecją i Siedmiogrodem wbrew zbliżeniu polsko-rosyjskiemu. Ten opis wydaje mi się najcenniejszym fragmentem tego tytułu. Niepokoiłem się nieco, że tak wiekowe dzieło będzie kiepsko przetłumaczone lub będzie trudne w odbiorze. Nic bardziej mylnego. Książkę czyta się bardzo płynnie (autor ma dar opowiadania, lecz jego opowieść mogłaby być dłuższa i mówić więcej o samej Rosji tego okresu). Można dowiedzieć się nieco więcej o motywach i sposobie bycia Chmielnickiego (zabrakło trochę tych informacji w jego biografii Janusza Kaczmarczyka).