Kobiety są piękne, a mężczyźni sprawiedliwi?

LubimyCzytać LubimyCzytać
29.08.2019

Algorytm bazujący na uczeniu maszynowym przeanalizował 3,5 miliona anglojęzycznych książek, by zbadać, jakimi przymiotnikami literaci określali kobiety, a jakimi mężczyzn. Czy wyniki tych badań zaskakują?

Kobiety są piękne, a mężczyźni sprawiedliwi?

Naukowcy z Uniwersytetu w Kopenhadze zbadali książki wydane pomiędzy 1900 a 2008 rokiem. Zbiór obejmował pozycje z gatunków zarówno non-fiction, jak i fiction. Specjalny program zliczył wszystkie przymiotniki odnoszące się w analizowanych pozycjach do postaci męskich i żeńskich. Wśród pozytywnych określeń dotyczących kobiet prym wiodły te dotyczące wyglądu fizycznego. Na liście 11 najczęściej używanych przymiotników znalazły się między innymi piękna (beautiful), seksowna (sexy), śliczna (lovely) czy szykowna (classy). Te dotyczące cech psychicznych czy umysłowych są w zdecydowanej mniejszości – dość powiedzieć, że znalazło się miejsce tylko dla twórczej (ale angielskie fertile może być równie dobrze tłumaczone jako płodna) i podobnych znaczeniowo energicznej i dynamicznej. Mężczyźni zaś traktowani są przez pisarzy jako sprawiedliwi (just i righteous), racjonalni (rational), godni zaufania (reliable), honorowi (honorable) i dzielni (brave).

Jak widać powyżej, próżno szukać na wygenerowanej przez algorytm statystycznej liście odniesień do męskiego wyglądu. Również wśród negatywnie nacechowanych określeń dominują te odnoszące się do poczucia sprawiedliwości (bezprawny i niesprawiedliwy, odpowiednio lawless i unjust). Kobiety za to są chore (untreated), bezpłodne (barren), niedożywione (undernourished) i… niezamężne (unmarried).

Jak zauważa Isabelle Augenstein z Uniwersytetu w Kopenhadze, algorytmy maszynowego uczenia się, używane między innymi w wyszukiwarkach internetowych i smartfonach, bazują na opublikowanych już materiałach dostępnych online, w tym na użytych do niniejszego badania. Uczą się w ten sposób używanego przez ludzi języka, co może uwidaczniać się chociażby w podpowiedziach, które otrzymujemy używając aplikacji dających możliwość autouzupełniania słów. Jeśli język, którego komputery używają do przetwarzania danych, jest zabarwiony stereotypami, to efekty pracy programów i aplikacji również są nimi obarczone. Augenstein zaznacza, że ten wpływ może być także widoczny między innymi na programy selekcjonujące CV do rozmów kwalifikacyjnych. Sztuczna inteligencja odgrywa coraz większą rolę w społeczeństwach i ważne jest, by używany przez nią język nie był wykluczający.

Za konsultację w zakresie tłumaczenia angielskich określeń dziękujemy Bartoszowi Czartoryskiemu – tłumaczowi z jęz. angielskiego oraz redaktorowi i publicyście lubimyczytać.pl.


komentarze [44]

Sortuj:
więcej
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
mięta  - awatar
mięta 16.09.2019 17:05
Czytelniczka

Ja się zastanawiam czemu mają służyć takie badania?
Przypomina mi to nasze statystki, które twierdzą że średnia krajowa wynosi "brutto: 5182,43 zł
netto (na rękę): ok. 3677 zł
źródło: GUS, dane za lipiec 2019 " i tez możemy się zastanawiać, ile np kobiet jest na LC z taką pensją?

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Monika  - awatar
Monika 16.09.2019 18:07
Czytelnik

Badania chyba miały na celu zbadać, na czym się uczą nasze rozmaite tzw. sztuczne inteligencje i być może przestrzec przed bezmyślnym karmieniem ich przeszłością, być może być też wstępem do dalszych badań, może bardziej szczegółowych i przez to bardziej przydatnych. Ale przedstawiono to tak, jakby badania miały na celu tylko i wyłącznie przebadanie literatury pod kątem...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
mięta  - awatar
mięta 16.09.2019 18:28
Czytelniczka

Monika- masz zupełną słuszność. Tylko zwykły Kowalski, raczej nie ma ochoty zagłębiać się w statystyki by dokładnie zrozumieć co z czego wynika, tylko przyjmuje jedną publikację i to wystarczy do narzekań. Ale może tacy jesteśmy, narzekamy na wszystko...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Monika  - awatar
Monika 17.09.2019 21:35
Czytelnik

Jak się Kowalskiemu nie chce pomyśleć, to ja niestety nie mam na to żadnego wpływu. Może on sam mógłby się postarać i wysilić? Tylko czy w ogóle wpadnie mu do głowy, że można? Przecież łatwiej zadowolić się papką, jaką media podają nam na tacy, ba, jaką tam papką, ledwie jakimś pochwyconym ułamkiem tej papki, bo z biernego odbioru niewiele się zapamiętuje, zadowolić się...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
mięta  - awatar
mięta 26.09.2019 16:23
Czytelniczka

Szczera prawda. Ja zawsze wolałam koszykówkę ;)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Monika  - awatar
Monika 03.09.2019 23:18
Czytelnik

Szkoda, że opublikowaliście bardzo okrojony skrót, zamiast przetłumaczyć całość:

https://news.ku.dk/all_news/2019/08/women-are-beautiful-men-rational/

Wspomina się tam o tym, jak niemiarodajne są te wyniki, jako że w badaniu wrzucono do jednego worka mnóstwo materiału i analizowano go bez podziału na jakiekolwiek kategorie, bez zwracania uwagi nawet na czas powstania...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Airain  - awatar
Airain 30.08.2019 18:38
Czytelniczka

Ona jest piękna i poturbowana, a on sprawiedliwy, ale niewłaściwy.

Ona - skoro niezamężna, to niedożywiona (po ślubie się przestanie odchudzać).

On - jak był nieuzbrojony, to teraz jest ranny.

Taak, jakaś historia zaczyna się z tego układać. >.<

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
tsantsara  - awatar
tsantsara 30.08.2019 13:16
Bibliotekarz

Cechy negatywne: nieuzbrojony
Chyba uwzględniono spory zasób literatury wojennej lub amerykańskiej...
Co ciekawe określenie "uzbrojony" wcale nie pojawiło się jako cecha pozytywna.
Logika tego badania w ogóle wydaje się jakaś taka komputerowa. Co to za pary cech:
dla męzczyzn
negatywna: ranny // pozytywna: niezawodny (jak komputer?)
dla kobiet
negatywna: poturbowana //...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Zuba  - awatar
Zuba 30.08.2019 13:25
Czytelniczka

Zastanawia mnie też ten nierozerwalny/nierozłączny - to cecha człowieka?

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
mynameism  - awatar
mynameism 30.08.2019 16:04
Czytelniczka

A te cechy negatywne i pozytywne powinno się rozpatrywać w parach? Myślałam, że są po prostu wpisane w tabelę w losowej kolejności.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Airain  - awatar
Airain 30.08.2019 18:32
Czytelniczka

@mynameism, chodzi o to czy mężczyzna (i w ogóle człowiek, ale i zwierzę podobnie) może być "nierozerwalny".

Chyba że nierozerwalny to taki, co się rozrywkom nie (p)oddaje ;)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
tsantsara  - awatar
tsantsara 30.08.2019 22:43
Bibliotekarz

@mynameism
Myślę, że nie są jednak zblokowane przypadkowo (nie było potrzeby, żeby je graficznie zestawiać obok siebie), poza tym chodzi o cechy, które mówią o tym samym.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
mynameism  - awatar
mynameism 02.09.2019 08:28
Czytelniczka

@Airain, zrozumiałam, pytałam o coś innego.

@tsantsara, tak właśnie mi się wydawało, ale po tych kilku komentarzach zwątpiłam.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Monika  - awatar
Monika 03.09.2019 22:41
Czytelnik

@tsantsara
Te słowa nie są wypisane w parach, to po prostu lista, a raczej cztery odrębne listy, brakuje może numeracji, która wizualnie postawiłaby sprawę jasno, cztery listy najczęściej występujących przymiotników wypisanych w kolejności częstości występowania. Uszeregowane są nieprzypadkowo, decydowała statystyka, ale nie ma mowy o zestawianiu ze sobą pozycji z różnych...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Carmel  - awatar
Carmel 30.08.2019 11:32
Bibliotekarz

JAK JEST nie jest tożsame z tym, JAK BYĆ POWINNO.

Nauka zajmuje się zbieraniem informacji jak jest. W przypadku nauk społecznych – bada się ludzkie myślenie i dopiero potem ewentualnie dochodzi się do konsensusu w kierunku jak być powinno. Jeśli przebadano 3,5 miliona tekstów, i jeśli z tego wyszła statystycznie istotna różnica w etykietowaniu płci zgodnie z wykazaną...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Monika  - awatar
Monika 03.09.2019 22:26
Czytelnik

Problem z tym badaniem (lub relacją o nim) jest taki, że nie powiedziało nam wiele o tym, jak JEST, a tylko dało nam średnią wieloletnią z tego, jak BYŁO, bez jakiejkolwiek informacji o zmienności w czasie i o stanie obecnym. A że dawno temu było jak było, to fakt powszechnie znany i odkrywania niewymagający. Badanie potwierdziło historyczną oczywistość, a notka o nim...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Carmel  - awatar
Carmel 04.09.2019 19:25
Bibliotekarz

Moniko,

To jednak zdecydowanie nie tak. Poszłaś w złym kierunku. Większość tekstów na LC nie trafia w moje potrzeby, tak tematycznie. Jeśli zabieram głos w konkretnym miejscu, to raczej traktuję to jako pewien punkt wyjścia, inspirację do skierowania tematu na tory, które ewentualnie mnie zaciekawią.

W mojej wypowiedzi nie było przypisania – tak jak jakoby pokazali...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
World_Trade_Center  - awatar
World_Trade_Center 30.08.2019 09:45
Bibliotekarz

Podoba mi się to zestawienie. Nie wiem, kto i po co tracił na to czas, ale teraz to przypadkowe zestawienie cech pozytywnych i negatywnych tworzy ciekawe koniunkcje. To na co zwróciłem uwagę u kobiet (śliczna i chora, cnotliwa i do tego bezpłodna, z drugiej strony płodna i chowana pod kloszem, a później się mówi "niezłe z ciebie ziółko", seksowna i niezamężna, czytaj...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Angel iczka - awatar
Angel iczka 30.08.2019 08:24
Czytelniczka

Ciekawe badania, aczkolwiek niekoniecznie wnoszące dużo w życie.
Kobieta - piękna, to chyba nikogo nie dziwi, bo jak waleczna bohaterka fantasy, kryminału czy innego gatunku powieści może być brzydka? Płeć piękna przecież.
Sprawiedliwy mężczyzna - tutaj też nie ma co się dziwić.
Jednak faktycznie często kręcą nas te złe postacie - bo to one dodają charakteru całej książce. :)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Panna_Wodna  - awatar
Panna_Wodna 30.08.2019 07:38
Czytelnik

A najlepsze jest to, że ten zestaw z „Pieśni o Rolandzie” - rycerski, mężny i prawy w mig rozwali w drzazgi typ spod ciemnej gwiazdy.
Taki np. morfinista Konstanty Willemann - zgorzkniały cynik i kobieciarz albo Grenouille z „Pachnidła” - garbaty, odstręczający i podobny do kleszcza. Albo taki Randle McMurphy z „Lotu nad kukułczym gniazdem” - szuler, zadymiarz i bezczelny...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
awatar
konto usunięte
30.08.2019 09:19
Czytelnik

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
awatar
konto usunięte
30.08.2019 06:58
Czytelnik

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

mynameism  - awatar
mynameism 30.08.2019 08:53
Czytelniczka

Pewnie masz tutaj sporo racji. Literatura wysokich lotów zwykle charakteryzuje się postaciami nieszablonowymi i złożonymi, a te stereotypowe delikatne niewiasty i sprawiedliwi mężczyźni to raczej domena romansów. Ale, jak już wspomniał wyżej PanKracy, zapotrzebowanie na takie postaci jest ogromne.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
tsantsara  - awatar
tsantsara 30.08.2019 13:05
Bibliotekarz

Sądząc po samym doborze tych przymiotników, nie była to literatura wysokich lotów...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
jatymyoni  - awatar
jatymyoni 30.08.2019 20:34
Bibliotekarz

Ja jednak nie do końca się zgadzam. Choćby spójrzmy na literaturę pozytywizmu, jak w niej była przedstawiana kobieta. Przykładem innym może być Soren Kirkegaard, jeden z większych filozofów, a jego sposób opowieści o kobietach właśnie zawiera takie przymiotniki. Jak czytałam "Albo-albo" to miejscami byłam zaszokowana.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
awatar
konto usunięte
31.08.2019 05:38
Czytelnik

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

jatymyoni  - awatar
jatymyoni 31.08.2019 11:46
Bibliotekarz

W każdej literaturze występują epitety przy opisie postaci. Na "Albo, albo" składają się między innymi takie rozdziały jak :Pamiętnik uwodziciela" i "Pamiętnik żonatego mężczyzny". Te dwie części bardzo fajnie się czyta. W drugim pamiętniku jest przedstawiona idealna kobieta i jej rola w rodzinie i w małżeństwie. Powinna być piękna i uległa i cieszyć oczy męża. Nie...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
tsantsara  - awatar
tsantsara 31.08.2019 13:13
Bibliotekarz

Sienkiewicz chyba taki protekcjonalny nie był: jego postaci kobiece: Oleńka Billewiczówna czy Basia (a co dopiero "predator" Horpyna) są energiczne i mają charakterek. Mimozą jest tylko Krysia, ale na francuskie romanse wtedy było jeszcze za wcześnie, więc trudno wyrokować, co miałaby czytać.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
jatymyoni  - awatar
jatymyoni 31.08.2019 18:49
Bibliotekarz

Ja też nie wiem co czytały panienki z dobrych domów w epoce Kirkegaarda.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
PanKracy  - awatar
PanKracy 29.08.2019 21:44
Bibliotekarz

Sterotypy męskości i kobiecości zbudowane w literaturze dostosowane są do odbiorców. Czytelnicy oczekują takich cech od pozytywnych i negatywnych bohaterów i takie dostają.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post