Bartosz Szczygielski – autor niepokorny

Publicysta, recenzent, pisarz. Dwukrotny laureat w konkursie na opowiadanie organizowanym w ramach Międzynarodowego Festiwalu Kryminału we Wrocławiu. Bartosz Szczygielski szerszej publiczności dał się poznać jako twórca „Aorty”, pierwszej powieści sensacyjno-kryminalnej z trylogii o komisarzu Gabrielu Bysiu. W swoim literackim debiucie pisarz zaprosił nas do Pruszkowa, z którego zresztą pochodzi, gdzie wciąż słychać echo mafijnych porachunków z lat 90.

Szczygielski to autor, który dysponuje niezwykłymi narzędziami literackimi. Plastyczny język, dzięki któremu czytelnik może zostać w odpowiednio emocjonujący nastrój wciągnięty w fabułę. Przekraczanie gatunkowych granic i umiejętne wykorzystywanie wzorów z literatury kryminalnej sprawiają, że Bartosza Szczygielskiego należy uznać za twórcę niepokornego, który ciągle szuka swojego miejsca.

A w jaki sposób autor odnajduje się w czasie koronawirusa? „Sama pandemia nie odcisnęła na mnie ogromnego piętna, choć niełatwo się przyzwyczaić do nowej rzeczywistości. Przede mną, jako twórcą, stawia to dodatkowe wyzwania. Pisać o tym w książkach, a może pominąć? Ustawiać fabułę przed 2020 rokiem, a może uwzględniać w niej maseczki? Dalej biję się z myślami, co z tym zrobić”.

Bartosz Szczygielski zdobył uznanie zarówno wielu czytelników, jak i również innych autorów i autorek specjalizujących się w literackich zbrodniach. Robert Małecki, bestsellerowy autor prozy kryminalnej, laureat najważniejszych polskich kryminalnych trofeów literackich, w tym Nagrody Wielkiego Kalibru oraz Nagrody Kryminalnej Piły, wymienia pisarskie zalety Szczygielskiego.

Serca czytelników Małecki podbił serią kryminalną o komisarzu Bernardzie Grossie, które ukazują się nakładem oficyny Czwarta Strona. W tym wydawnictwie, w którym zrealizowano antologię „Awers", doszło zresztą do artystycznego spotkania Roberta Małeckiego i Bartosza Szczygielskiego. Autorzy mieli zatem okazję poznać się niejako od podszewki.

Nowe otwarcie do bram zbrodni

„Każdy autor, kiedy mówi o swojej nowej powieści, jest podekscytowany. Ja nie jestem podekscytowany, a wniebowzięty” – zapowiadał jeszcze pod koniec ubiegłego roku Bartosz Szczygielski. „Nowy wydawca, nowe perspektywy i przede wszystkim książka, która wprost rzuca się do gardła i nie odpuszcza. To coś, co zmieni zasady gry i pokaże, że kryminał ma jeszcze wiele do powiedzenia”. Pisarz zasilił grono twórców współtworzących wydawnictwo Czwarta Strona. Jak podkreśla, „Czwarta Strona Kryminału dała mi możliwość rozwoju i wsparcie, którego potrzebowałem. Od początku, aż po sam koniec. «Winni jesteśmy wszyscy» nie byłaby tą samą książką w innym wydawnictwie i uważam, że wiele by na tym straciła.” W podobnym tonie na temat współpracy wypowiada się Adrian Tomczyk, szef marki literatury kryminalnej w wydawnictwie Czwarta Strona:

Krwawe poszlaki i diabeł, który tkwi w szczegółach

W gatunkowych konwencjach odnoszących się do tematyki sensacyjno-kryminalnej można znaleźć określone wzory, z których autorzy samodzielnie wyodrębniają najbardziej interesujące dla nich elementy. Niektórzy z nich decydują się jednak na to, aby nieco zmienić zasady gry. Podobnie jest w przypadku Szczygielskiego.

Szczygielski potrafi zresztą niuansować aspekty psychologiczne, aby w odpowiednim miejscu skontrastować siłę charakterów. W powieści „Winni jesteśmy wszyscy” liczy się działanie bohatera, sposób, w jaki dochodzi do ustalenia prawdy. Sensacyjny charakter powieści, odpowiedni suspens, podtrzymywanie emocjonalnego napięcia – oto części składowe thrillera, który przypomina wędrówkę w nieznane. Zwraca na to uwagę również Adrian Tomczyk z wydawnictwa Czwarta Strona.

Misterny plan na zbrodnię doskonałą

„Zawsze piszę tak, by zrobić czytelnikowi emocjonalną krzywdę. Po przeczytaniu książki powinien ją po prostu pamiętać i powinna na niego w jakimś stopniu wpłynąć. Kiedy tworzę, te wszystkie emocje wpływają też na mnie. Po napisaniu mocnej sceny, muszę ochłonąć, bo czuję się wypompowany. Do tego dochodzi jeszcze proces układania fabuły tak, by wszystkie elementy do siebie pasowały. Odpowiednie umieszczenie prześwitów w tekście, czyli fragmentów, które naprowadzają czytelnika na rozwiązanie głównej sprawy, też do łatwych nie należy” – deklaruje autor powieści „Winni jesteśmy wszyscy”.

Bartosz Szczygielski potrafi eksperymentować z formą. Twórca znany z dynamicznych rozdziałów otwierających, stosuje układ kompozycyjny, w którym zaskakująco rozmieszcza punkty zwrotne historii. „Uwielbiam również eksperymentować z narracją, która jest doskonałym narzędziem do opowiadania historii. Czasem prosty zabieg potrafi nie tylko uatrakcyjnić historię, ale także przekazać coś ponad to. Nigdy nie ukrywałem, że jednym z moich literackich guru jest Chuck Palahniuk i choć nie idę w eksperymentalną formę tak, jak on potrafi, to krótkie, dosadne zdania czy powtarzalność niektórych słów i motywów, odgrywają w moich książkach dużą rolę” – przyznaje Szczygielski.

Autoportret Szczygielskiego i plany na przyszłość

Szczygielski pozostaje twórcą, którego można określić jako jednego z najciekawszych pisarzy młodego pokolenia, specjalistą od zbrodniczych intryg, eksperymentów z narracją, popkulturowych nawiązań. Jak zmienił się od czasu debiutu?

„Winni jesteśmy wszyscy” to powieść-zagadka, w której Szczygielski zaznacza swój autorski głos, określa się poprzez sensacyjną konwencję, a jednocześnie pyta o zmiany, które zachodzą w bohaterach. Szczególnie interesująca jest zresztą relacja dwójki bohaterów – byłego wojskowego, który odnajduje się w świecie korporacji, a także towarzyszącej mu aspirantki. Pozostając na szlaku zbrodni, muszą odnaleźć siebie. A jaki jest autoportret Szczygielskiego? I co z planami na przyszłość?

„Jako twórca dojrzałem, wyzbyłem się kilku denerwujących manier, za to wyrabiam sobie kolejne, z którymi staram się walczyć. Tworzenie to nieustająca walka z samym sobą. Z ciągłym strachem, że „nie idzie”, że „możesz lepiej”. Istotą tego wszystkiego jest to, by wyjść z tej walki zwycięsko. Teraz walczę po raz kolejny z nową powieścią i mocno się ze sobą siłujemy. Jak zwykle w moim przypadku.

Fragment najnowszej książki Bartosza Szczygielskiego

Winni jesteśmy wszyscy

Issuu is a digital publishing platform that makes it simple to publish magazines, catalogs, newspapers, books, and more online. Easily share your publications and get them in front of Issuu's millions of monthly readers.

Książka jest już dostępna w sprzedaży.

Artykuł na podstwie książki „Winni jesteśmy wszyscy” we współpracy z Wydawnictwem Czwarta Strona