Bóg wie
- Kategoria:
- literatura piękna
- Tytuł oryginału:
- God knows
- Wydawnictwo:
- Prima
- Data wydania:
- 1998-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 1998-01-01
- Liczba stron:
- 384
- Czas czytania
- 6 godz. 24 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 8371860161
- Tłumacz:
- Paweł Lipszyc
Narratorem tej przezabawnej powieści autora "Paragrafu 22" jest biblijny władca Izraela, król Dawid - następca Saula, pogromca Goliata, twórca potęgi państwa żydowskiego na przełomie X i XI wieku p.n.e. W błyskotliwym monologu starzejący się władca opowiada o swoim życiu wielkiego wojownika i mocarza, genialnego poety i wspaniałego kochanka, rozpamiętuje losy Izraela. Wadzi się i godzi z Bogiem, "poprawia błędy" Starego Testamentu, bezlitośnie obnażając wszystkie słabości jego herosów, których ukazuje jako zwykłych, nieporadnych, nierzadko głupich ludzi (np. Mojżesz to jąkający się idiota, któremu Dziesięcioro Przykazań wpada w ręce trochę przez przypadek). Odsłania przy tym cały swój narcyzm, cyniczny humor i ignorancję tak charakterystyczne dla bohaterów Hellera. Snujący swoją opowieść Dawid jest obdarzony świadomością człowieka współczesnego i wiedzą na temat dalszych losów ludzkości; posiada przy tym mentalność współczesnego zasymilowanego Żyda nowojorskiego. Ten zabieg narracyjny czyni jego monolog lekturą oryginalną i niezwykle komiczną.
Książka Hellera jest wielkim rachunkiem sumienia żydowskiej tradycji i historii, przewrotną alegorią zdolności Żydów radzenia sobie w świecie, w którym otaczają ich sami wrogowie.