bookrytyka.com.pl

Dawno nie czytałam książki, której tytuł by był tak adekwatny do treści- to moje pierwsze spostrzeżenie po przeczytaniu tej książki. KL Ravensbrück istotnie przypominał piekło na ziemi, piekło, które przybierało niewyobrażalne rozmiary. Anja Lundholm (a właściwie Helga Erdtmann) trafiła do obozu w marcu 1944 r, jako więźniarka polityczna. Była córką niemieckiego aptekarza, zawładniętego ideologią nazistowską, oraz żydówki pochodzącej z bogatej rodziny. Działała w ruchu oporu na terenie Włoch, a co ciekawe, została aresztowana za sprawą donosu, którego dokonał jej ojciec.


Lundholm trafiła do Ravensbrück w końcowej fazie jego funkcjonowanie, kiedy panował tam wszechobecny głód, ścisk i brud. Jej relacja jest niezwykle poruszająca. Z zawodu była pisarką i był to główny determinant jakości przekazu. Niezwykle trafnie przelewa na papier swoje refleksje i spostrzeżenia, momentami balansuje na granicy jawy i snu. Czy można słowami określić to niewyobrażalne cierpienie, którego doznały setki tysięcy kobiet? Czy można słowami określić to niewyrażalne cierpienie, którego doznało się na własnej skórze? Podczas czytania słowa więzną w gardle. Uczuciem, które towarzyszyło mi stale praktycznie od pierwszego zdania była pusta złość i bezsilność. Autorka z jednej strony przyjmuje postawę bezstronnej obserwatorki, z drugiej strony przecież opisuje wydarzenia, w których sama brała udział. Te dwa elementy wcale wbrew pozorom ze sobą nie kolidują, a raczej tworzą spójną całość.

Ta książka, stanowiąca wstrząsającą relację świadka masowych egzekucji na człowieku, pozostawia więcej pytań niż odpowiedzi. Pokazuje, jak wiele człowiek może znieść i jak szybko może przyzwyczaić się do ekstremalnych warunków życia. A zarazem ukazuje proces destrukcji fizycznej i emocjonalnej jednostki. Kobiety modlące się o śmierć, kobiety o ułamek sekundy unikające tej śmierci, i wreszcie, kobiety w swojej egzystencji wskrzeszające w sobie wolę przetrwania i strach przed nieznanym. Bo nieznane było gorsze niż śmierć. „Wrota piekieł. Ravensbrück” to książka bardzo ważna. To ułamek historii, o której musimy czytać, musimy ją znać i pamiętać. Przeczytałam już wiele książek z literatury obozowej, za każdym razem gdy myślę, że już mnie nic nie zaskoczy, kolejna historia chwyta mnie za serce równie mocno co poprzednie. Konkluzją tej powieści jest dialog, gdy jedna z więźniarek stwierdza, że piekło jest już za nimi, na co druga odpowiada: Nie. Ono jest tutaj-pokazuje w okolicy serca. W nas wszystkich. Do końca naszych dni”. Nie sposób się z tym nie zgodzić. To wydarzenia, które podczas czytania jeżą włos na głowie. Nie potrafię sobie wyobrazić, jakie piętno na psychice wywarły, jeśli było się ich świadkiem.

Lundholm wspomina także eksperymenty medyczne na więźniach, które miały się sprawdzić podczas leczenia rannych żołnierzy na froncie. W otwarte rany wprowadzano szkło, brudne odłamki, zarazki, które miały pozorować rany po bombie. Jednocześnie rannym wstrzykiwano w żyły zarazki i bakterie, również benzynę, która powodowała natychmiastową śmierć. Na porządku dziennym były zabiegi sterylizacji, wykonywane głównie na młodych Cygankach oraz Polkach. Podczas procesów norymberskich, tylko jeden z lekarzy wyraził skruchę. Brak mi słów na sadyzm i agresję funkcjonariuszy obozu. Z drugiej strony, jest to czyste zdziwienie. Czy można aż tak ślepo wierzyć w chorą ideologię? Czy naprawdę myśleli, że ujdzie im to na sucho? Z ogromną satysfakcją czytałam w przypisach, że większość tych zbrodniarzy została skazana na śmierć. Niestety część lekarzy po wojnie odzyskała nawet prawo do wykonywania zawodu…

bookrytyka.com.pl

Dawno nie czytałam książki, której tytuł by był tak adekwatny do treści- to moje pierwsze spostrzeżenie po przeczytaniu tej książki. KL Ravensbrück istotnie przypominał piekło na ziemi, piekło, które przybierało niewyobrażalne rozmiary. Anja Lundholm (a właściwie Helga Erdtmann) trafiła do obozu w marcu 1944 r, jako więźniarka polityczna. Była córką...