W tysiąc lat po katastrofie, która zmieniła oblicze znanego nam świata, niewiele zostało po zachodniej cywilizacji. Tym cenniejszy okazał się rękopis znaleziony przez badaczy w ruinach dawnego Londynu. Opisuje on przygotowania do katastrofy, jej przebieg i konsekwencje z perspektywy Edgara Hopkinsa, najzwyklejszego (chociaż on sam pewnie nie zgodziłby się z tą oceną) mieszkańca angielskiego miasteczka, który przy blasku kaganka ze sznurówki za pomocą swoich zapisków walczy z mrokiem nocy, mrokiem dziejów, mrokiem beznadziei.

W obliczu nadciągającej katastrofy ludzie ukazują swoje prawdziwe oblicze: niektórzy zmieniają się w bohaterów, inni w przestępców, a jeszcze inni pozostają zupełnie… przeciętni. Powieści skupiają się zazwyczaj na tych pierwszych lub na drugich, ale w „Rękopisie Hopkinsa” R.C. Sherriff przełamuje tę tendencję, oddając głos Edgarowi Hopkinsowi – 53-letniemu kawalerowi, byłemu nauczycielowi, hodowcy kur. Taki wybór bohatera pozwala autorowi wpleść do opisywanej tragedii dużą dozę subtelnego komizmu, bo zamiast szlachetnych postaw i dowodów odwagi mamy obraz irytującego, małostkowego, skupionego na sobie mężczyzny, śmiesznego w swojej dumie i niezaspokojonej żądzy uznania. Ale Edgar Hopkins nie jest postacią jednowymiarową, poza irytacją budzi też współczucie z powodu swojej samotności, a nawet wzruszenie, kiedy mimo swoich ograniczeń uczy się pomagać innym.

Wizja katastrofy, opisana przez Sherriffa, stanowi tło dla ukazania ludzkich postaw i zachowań. Co zrobić z czasem oczekiwania na nieuchronny koniec? Jak zwiększyć swoje szanse na przeżycie? Pokazuje też rolę rządu, mediów i Kościoła, które starają się nie dopuścić do wybuchu paniki i bezprawia. Co ciekawe, w wizji Sherriffa głównym powodem upadku zachodniej cywilizacji okazuje się nie katastrofa naturalna, a ludzie. A właściwie rządy: zachłanne, nieskore do ustępstw, gotowe dla zysków narazić życie swoich obywateli. Brzmi znajomo?

„Rękopis Hopkinsa” wcale nie sprawia wrażenia książki przedawnionej. W tej powieści z 1939 roku wiele kwestii pozostaje zaskakująco aktualnych. Wiele wydarzeń udało się autorowi do pewnego stopnia przewidzieć. Zręcznie łączy on tragizm i humor, dając nam okazję do zastanowienia nad tym, co mamy, a co w każdej chwili możemy stracić.

Agnieszka Kruk