Brrr, książka okropna w lekturze. Przyznaję, że imponujący jest zakres przedstawianego materiału (ilość omówionych obiektów), przynajmniej jeśli chodzi o fortyfikacje nowożytne, i za to pozytywna ocena, ale autor zorganizował ten materiał w najgorszy możliwy sposób. Spośród wszelkich możliwych kluczy uporządkowania materiału wybrał... geograficzny. No, po prostu omawia co w danym obszarze geograficznym się znajduje. Jak w książce telefonicznej.
Do mnie to nie trafia. Oczekiwałbym od takiej pracy klucza albo historycznego (historia rozwoju fortyfikacji, wiele przykładów adaptacji do nowych sytuacji w jednym miejscu), albo architektonicznego (omawianie pewnych klas fortyfikacji po kolei). Tego tu nie ma. Jest groch z kapustą. Schrony z II wojny światowej przeplatane są twierdzami bastionowymi...
Na domiar złego, zbyt małe jest wprowadzenie teoretyczne. W ogóle nie dowiedziałem się z książki dlaczego np. nowocześniejsze są schrony do prowadzenia ognia bocznego niż do ognia czołowego. Dopiero musiałem w internecie wygrzebać, że liczy się tutaj m. in. łatwość fortyfikacji ściany czołowej i jej maskowania. Podobnie autor często posługuje się określeniami w rodzaju "schron typu 115", ale nigdzie nie opisuje jakimi cechami taki, a taki rodzaj schronu powinien się legitymować... Pomijam już brak dokładniejszej dyskusji tak przełomowych wydarzeń, jak wojna francusko-pruska czy rosyjsko-turecka.
Koncentracja autora na fortyfikacjach nowożytnych uwidacznia się np. brakiem omówienia twierdzy na Jasnej Górze, Pieskowej Skały czy Tenczyna (tak chętnie przytaczanego przez Bogdanowskiego). O zamkach można zapomnieć.
Wśród opisywanych budowli często trudno było mi odróżnić opisy świetlanej przeszłości omawianych obiektów od tego, co pozostało do zwiedzania obecnie. Niekiedy wprawdzie autor umieszcza paragraf "warto zobaczyć", ale jakoś brakuje w tym konsekwencji. Ostatecznie chciałem bardzo znaleźć np. jakiś fort tradytorowy i modelowy, półkolisty fort piechoty, ale z przytoczonych w książce przykładów nic nie okazało się być tym, czego potrzebuję... "Nie okazało się" po długim grzebaniu w internecie w poszukiwaniu fotografii, bo w książce zdjęć jest jak na lekarstwo... Może 2% obiektów się ich doczekało na kolorowych wkładkach.
Wspomnę też o czcionce, jaką zastosowano w książce. Okropnie małe literki.

Brrr, książka okropna w lekturze. Przyznaję, że imponujący jest zakres przedstawianego materiału (ilość omówionych obiektów), przynajmniej jeśli chodzi o fortyfikacje nowożytne, i za to pozytywna ocena, ale autor zorganizował ten materiał w najgorszy możliwy sposób. Spośród wszelkich możliwych kluczy uporządkowania materiału wybrał... geograficzny. No, po prostu omawia co w...