W drugim tomie „Archipelagu…” Sołżenicyn opowiada już głównie o życiu i śmierci w łagrze. Dzięki niezliczonym faktom i przykładom przywoływanym przez autora możemy się przekonać, że „cała sowiecka Rosja to jedna wielka zona” (jak wyraził się jeden z więźniów, skazanych właśnie za tę wypowiedź).

Zapoznajemy się zatem ze strukturą społeczną obozu, z codziennym funkcjonowaniem zeków (m.in. losem kobiet i małoletnich), z postawami więźniów politycznych (np. tzw. prawomyślnych) i subkulturą knajaków (pospolitych przestępców).

Czytamy o brawurowych ucieczkach, zwykle kończących się tragicznie (niektóre opisane przypadki mogłyby stać się fabułą epickiego filmu). Dowiadujemy się o urągających godności ludzkiej warunkach sanitarnych panujących w gułagach oraz o katorżniczej pracy, do jakiej zmuszano więźniów (np. przy wyrębie lasu, w kamieniołomach, w kopalniach). Przekonujemy się o okrucieństwie nie tylko całego systemu, ale i tworzących go ludzi – nadzorców i komendantów obozów. Były to jednostki zdeprawowane samowładztwem, traktujące łagry jak prywatne folwarki – z własnymi haremami, niewolnikami etc.

Sołżenicyn przytacza mnóstwo dowodów na istnienie sowieckiego piekła. Dzięki jego świadectwu odsłania się ono przed nami z porażającą ostrością.

W drugim tomie „Archipelagu…” Sołżenicyn opowiada już głównie o życiu i śmierci w łagrze. Dzięki niezliczonym faktom i przykładom przywoływanym przez autora możemy się przekonać, że „cała sowiecka Rosja to jedna wielka zona” (jak wyraził się jeden z więźniów, skazanych właśnie za tę wypowiedź).

Zapoznajemy się zatem ze strukturą społeczną obozu, z codziennym...