Piernikajki, czyli toruńskie piernikowe bajki (niekoniecznie dla najmłodszych)

Piernikowe opowieści Katarzyny Kluczwajd o Toruniu dawnym i dzisiejszym.

Z Katarzyną Kluczwajd kojarzy mi się wrażliwość na detal. Za jakiegokolwiek temat z dziejów miasta by się nie zabierała, można odnieść wrażenie, że zaczyna od szukania szczegółów, drobnych kluczy, którymi na swój sposób interpretuje rzeczywistość przeszłą. Naturalnie zgodnie z faktami i odniesieniem do źródeł. „Widzimy, to co wiemy”, to zdanie Kluczwajd powtarza chyba na każdym spotkaniu popularyzującym historię Torunia, szczególnie wtedy, gdy na starym, dobrze wszystkim znanym zdjęciu wskazuje niedostrzegany przez nikogo wcześniej szczegół, który prowadzi do odkrycia nieistniejącego już detalu architektonicznego. I nie chodzi w tym powiedzeniu wcale o to, by wykazać się ponadprzeciętną spostrzegawczością, bardziej, by uwrażliwiać oko słuchaczy, aby nie patrzyli na świat odtwórczo i sztampowo.
W swojej nowej książce „Piernikajki, czyli toruńskie piernikowe bajki” Katarzyna Kluczwajd jest wierna umiłowaniu do wyszukiwania historycznych detali i opowieści z Toruniem w tle. Ale tym razem wykracza poza fakty oraz źródła i idzie dalej, dużo dalej. Najpierw piernik łączy z bajką i tak wychodzi jej piernikajka, a potem z legend, wyimków historii, które znamy i rozpoznajemy mniej lub bardziej, konstruuje nową, surrealistyczną rzeczywistość. Oczywiście piernikową, bo przecież tu nic inne poza piernikowe być nie może. Ową piernikowość doprowadza chwilami do męczącego absurdu, gdzie ultratwardy piernik dobry jest na koło u wozu, na krucyfiks sądowy i na szafot, gdzie burmistrz Rösner traci głowę.
W trzydziestu sześciu bajkach znajdujemy alternatywną historię naszego miasta, jakby wyjętą z innego wymiaru, gdzie czas jest bardziej spiralą, w której cząstki faktów obracają się razem z fikcją, tworząc podobnie jak w kalejdoskopie, przy najmniejszym poruszeniu, coraz to bardziej hybrydowe obrazki. Kreacja autorska w warstwie słownej nasycona jest tak silnie neologizmami i wyginaczami słownymi, że książce towarzyszy stosowny słownik. Na końcu znajdziemy również indeks faktów, firm, osób i cytatów ze świata realnego, tak żeby w finale wrócić jednak do rzeczywistości. Choć całość wydaje się bardziej żartem historyka, który puszcza wodze fantazji, to nie brakuje w książce gorzkich i ironicznych komentarzy do współczesnych poczynań lokalnych władz. Historia połączenia miasta Lewego, tego gorszego, z Prawy, tym lepszym, po stu latach wciąż brzmi aktualnie.
Moją ulubioną bajką z tego zbioru jest opowieść o cudownym pudełku Pierni(ko)dyna, który spełniał prośby, ale tylko dotyczące naszego miasta. Mała Gusia, która uwolniła ducha, miała całą listę życzeń, a na jej początku było marzenie, by Piękna Madonna powróciła do miasta. Jakby się takie pudełko dziś Toruniowi przydało.

Piernikowe opowieści Katarzyny Kluczwajd o Toruniu dawnym i dzisiejszym.

Z Katarzyną Kluczwajd kojarzy mi się wrażliwość na detal. Za jakiegokolwiek temat z dziejów miasta by się nie zabierała, można odnieść wrażenie, że zaczyna od szukania szczegółów, drobnych kluczy, którymi na swój sposób interpretuje rzeczywistość przeszłą. Naturalnie zgodnie z faktami i odniesieniem...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Po raz kolejny przekonałam się, że nie można oceniać książki po okładce. W tym przypadku okładka jest całkiem ładna i zapowiada interesujące wnętrze. Niestety raczej bardzo się zawiodłam czytając toruńskie bajki. Ogromnie denerwowały dziwne, niby piernikowe słowa. Uważam, że przedstawione tu legendy, mogłyby być ciekawe, gdyby były napisane normalnym językiem. A może po prostu to ja nie zrozumiałam ich ukrytego sensu.

Po raz kolejny przekonałam się, że nie można oceniać książki po okładce. W tym przypadku okładka jest całkiem ładna i zapowiada interesujące wnętrze. Niestety raczej bardzo się zawiodłam czytając toruńskie bajki. Ogromnie denerwowały dziwne, niby piernikowe słowa. Uważam, że przedstawione tu legendy, mogłyby być ciekawe, gdyby były napisane normalnym językiem. A może po...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Toruń skradł moje serce kilka lat temu i na chwilę obecną nie wyobrażam sobie życia w innym miejscu. Z wielką fascynacją poznaję nowe zakątki, historię, a także wierzenia i legendy. W momencie, kiedy dowiedziałam się, że Pani Katarzyna stworzyła zbiór toruńskich legend, wiedziałam, że koniecznie muszę sięgnąć po tę pozycję.

W legendach bardzo często pojawiają się fantastyczni bohaterowie, nawiązania do wierzeń czy starodawne słownictwo. Autorka postanowiła stworzyć również swoje własne słowa, które miały urozmaicić akcję. Pojawiły się tutaj specyficzne połączenia, które niekoniecznie były dla mnie zrozumiałe. Rozumiem, że gdybym to ja tworzyła jakąś opowieść i użyła własnych porównań, to bez wyjaśnienia inne osoby nie połapałyby się w fabule. Poprzez to specyficzne słowotwórstwo podczas lektury nie można delektować się akcją, a trzeba bardzo skupić się na treści i przyswoić co jest czym.

ciąg dalszy: https://zaczytana-aniaa.blogspot.com/2019/03/piernikajki-czyli-torunskie-piernikowe.html

Toruń skradł moje serce kilka lat temu i na chwilę obecną nie wyobrażam sobie życia w innym miejscu. Z wielką fascynacją poznaję nowe zakątki, historię, a także wierzenia i legendy. W momencie, kiedy dowiedziałam się, że Pani Katarzyna stworzyła zbiór toruńskich legend, wiedziałam, że koniecznie muszę sięgnąć po tę pozycję.

W legendach bardzo często pojawiają się...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Mam dwa ulubione miasta – Kraków i Toruń, sądzę, że właśnie w takiej kolejności. Do Krakowa chętnie wracam raz do roku i odwiedzam ulubione miejsca na Starym Rynku, które zawsze jednakowo mnie zachwycają, Toruń z kolei to miasto mi bliskie, bo tam spędziłam najlepsze lata życia (mam na myśli studia), tam też osiadła spora część mojej rodziny.. Niezmiennie kocham atmosferę tamtejszej starówki, okazałość architektury, bogactwo oferty kulturalnej i rozrywkowej. Właśnie dlatego z zainteresowaniem sięgnęłam po książkę Katarzyny Kluczwajd „Piernikajki, czyli toruńskie piernikowe bajki”, w podtytule której możemy się dowiedzieć, ze to pozycja niekoniecznie dla najmłodszych.
Niestety, mam z tą książką trochę problem. Z jednej strony, dotyczy mojego cudownego, magicznego miasta, opowiada o jego symbolach, historii, legendach, wspaniałościach, a z drugiej jest bardzo trudna w odbiorze. Książka działa na zmysły – nie da się inaczej, kiedy pisze się o korzenno-miodowych cechach najbardziej rozpoznawalnego atrybutu miasta – piernikach, ukazuje wiele historii związanych z tym charakterystycznym wypiekiem, wspomina o Mikołaju Koperniku – być może drugim, jeśli nie pierwszym skojarzeniem dotyczącym miasta, opisuje różne historie, np. związane z symboliką herbu Torunia, wielu konfliktów pomiędzy mieszkańcami miasta, kilka legend. Przebija z książki ogromna miłość do miasta, a także wprawne oko historyka sztuki, które potrafi dostrzec i objaśnić detale architektoniczne, znajdujące się na wielu budynkach. Znajdziemy tam wiele zdjęć takich szczegółów, smaczków, obok których teraz już na pewno nie przejdę obojętnie, kiedy następnym razem odwiedzę moją ukochaną starówkę.
Jednocześnie czytało mi się to wszystko bardzo ciężko. Autorka posługuje się dziwnym językiem, pełnym skojarzeń, które dla mnie niekoniecznie były jasne. Podziwiać można jej sprawność językową, wyrażoną bogatym słowotwórstwem, jednak źle to się odbija na czytelności książki, zbyt często zwyczajnie nie wiedziałam, o czym jest mowa. Autorka często odnosi się też w swoim utworze do teraźniejszości, na zasadzie skojarzeń komentuje współczesną rzeczywistość, co w moim odczuciu dodatkowo gmatwało trudną w odbiorze formę książki. Mój kolejny zarzut dotyczy słabej jakości zdjęć pokazanych w zbiorku – wolałabym widzieć je w większym formacie, wyraźniejsze, może niekoniecznie kolorowe, ale lepszej jakości.
A zatem, moje spotkanie z tą książką muszę uznać za porażkę. Bardzo chciałam poznać legendy toruńskie, piernikowe ciekawostki, poczuć odrobinę magii tego miasta, jednak językowe wygibasy autorki skutecznie mi to uniemożliwiły. Poniekąd oczekiwałam książki, która będzie przeznaczona i zainteresuje młodych czytelników, niestety nie pomoże tutaj nawet bajkowa narracja.
Jednocześnie muszę przyznać autorce, że wykonała kawał dobrej roboty, jako że zgromadzenie materiału do książki z pewnością wymagało ogromnej pracy w archiwach, bystrego oka, wielkiej determinacji i ogromnej kreatywności. Może innych przekona, mnie niestety nie uwiodła.

Mam dwa ulubione miasta – Kraków i Toruń, sądzę, że właśnie w takiej kolejności. Do Krakowa chętnie wracam raz do roku i odwiedzam ulubione miejsca na Starym Rynku, które zawsze jednakowo mnie zachwycają, Toruń z kolei to miasto mi bliskie, bo tam spędziłam najlepsze lata życia (mam na myśli studia), tam też osiadła spora część mojej rodziny.. Niezmiennie kocham atmosferę...

więcej

mniej

Pokaż mimo to