Praca podejmująca najistotniejsze wątki teologiczno-filozoficznej spuścizny Gottholda Ephraima Lessinga głównego przedstawiciela literatury oświeceniowej w Niemczech. Wychodząc od sporu prowadzonego przez Lessinga z luterańską teologią (datującego się od czasu opublikowania przez niego fragmentów dzieła Apologia, albo pismo w obronie rozumnych czcicieli Boga Hermanna Samuela Reimarusa, przedstawiciela racjonalistycznej krytyki biblijnej i prekursora badań nad kwestią "Jezusa historycznego"),autor przedstawia Lessingowskie koncepcje stworzone celem przezwyciężenia impasu, w jakim formy wyobraźni mitycznej znalazły się w dobie postępującej sekularyzacji. Na gruncie filologicznej lektury tekstów źródłowych Piszczatowski kreśli projekt ukazujący przejście od radykalnego racjonalizmu ku nowym ujęciom konstrukcji mitycznych i struktur symbolicznych w ich korelacji z dynamiką funkcjonowania wspólnoty społecznej w jej wymiarze politycznym.