Anna Odrowąż-Coates pracuje na Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie. Jest autorką książki Fatamorgana saudyjskiej przestrzeni społeczno-kulturowej kobiet wydanej przez Impuls.
Książka nie jest łatwa. To przede wszystkim rozprawa naukowa. Autorka pokazuje najważniejsze zagadnienia z dziedzin socjologii i pedagogiki społecznej, posługuje się terminami naukowymi i teoriami, popierając je odpowiednimi nazwiskami. Potem pokazuje także historyczne, kulturowe i religijne strony Arabii Saudyjskiej. Mówi o podziale kastowym i tradycji, o ubiorze, wizji zachodu, a przede wszystkim o podziale płci.
Okazuje się, że w Arabii Saudyjskiej istnieje wiele rozbieżności. Z jednej strony powoli zachodzą tam pewne zmiany – kobiety osiągają kierownicze stanowiska – ale z drugiej ciągle są one mało widoczne. Kobiety są w szczególnie złej sytuacji. Od zawsze są niezauważalne, poddane mężczyznom. Mimo to w dużej części nie czują się gnębione.
Zaskakujący jest też rozdźwięk, który ukazał się w chwili starcia się Zachodu ze Wschodem. Widać odmienne kulturowo społeczeństwa. Pełno tu przykładów, które pojawiają się niby w tle rozmów. Na przykład miłość – to dla Saudyjek tylko wytwór filmowy lub książkowy, chociaż kochają swoich mężów, nie jest to miłość jak z książki.
Trzeba przyznać, że książka porusza ważny i trochę mało omawiany temat. Nie można negować tego, jak żyje się w Arabii, bo to inna kultura i inne tradycje. Mnie jednak zaskoczyło to, co podkreślała autorka kilka razy – że kobiety są niewidoczne. To kultura mężczyzn, nawet same panie to przyznawały, choć nie były z tego powodu złe. Przyjmują to jako coś oczywistego.
Poza teoriami i częścią naukową, autorka przytacza też badania. Zaprezentowano fragmenty rozmów z Saudyjkami. To te właśnie fragmenty są najcenniejsze. Na końcu książki zaprezentowano nawet przykładowy wywiad.
Lektura ta jest trudna, ale też potrzebna. Należy poznać inne kultury, nie oceniać ich. Autorka postarała się pokazać bardzo rzetelnie i dokładnie środowisko, które poddano badaniu. Są tu zatem rozmowy z ludźmi, ale też informacje naukowe. To pozycja naukowa, ale czyta się ją dobrze.
Poza tekstem mamy też tabelki, różnego rodzaju ryciny i fotografie. Wzbogaca to książkę i sprawia, że lepiej ją rozumiemy. Mimo wszystko jest to raport naukowy, który nie każdemu może się spodobać. Bogata bibliografia i odwołania do dzieł naukowych sprawiają, że dostajemy pozycję na wysokim poziomie. Jednak nie jest to książka do poduszki, na dobranoc.
Warto zajrzeć, by poznać temat, który porusza autorka. Według recenzji jest to unikalna pozycja na gruncie polskim. Zgodzę się z tym, nie znam tekstu napisanego przez polskiego badacza na temat tego, co dotyczy kultury Wschodniej. Wiele tu wątków, które mogą zaskoczyć i oburzyć, jednak początkowy tekst naukowy może zniechęcić niektórych czytelników. Dajcie szanse tej pozycji, pamiętajcie, że to książka naukowa. Obiektywizm, który tu znajdziecie, dość chłodne pokazanie faktów, jest zaskakujący. Ja dowiedziałam się wielu interesujących rzeczy, choć o niektórych musiałam naprawdę długo myśleć, nim przeszłam do dalszej lektury. I cieszę się, że mieszkam tu, gdzie mieszkam.

Anna Odrowąż-Coates pracuje na Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie. Jest autorką książki Fatamorgana saudyjskiej przestrzeni społeczno-kulturowej kobiet wydanej przez Impuls.
Książka nie jest łatwa. To przede wszystkim rozprawa naukowa. Autorka pokazuje najważniejsze zagadnienia z dziedzin socjologii i pedagogiki społecznej, posługuje się...

Doktor Anna Odrowąż-Coates zajmująca się badaniem nierówności społecznych głównie kobiet i dzieci napisała książkę pt. ,,Fatamorgana saudyjskiej przestrzeni społeczno-kulturowej kobiet. Płynne horyzonty socjalizacji, edukacji i emancypacji", która jest pozycją unikatową w polskiej literaturze socjologiczno-pedagogicznej. Autorka w latach 2010-2012 mieszkała wraz z mężem i dziećmi w Arabii Saudyjskiej. Podjęła się tam przeprowadzić wieloaspektowe badania etnograficzne. Przebywała i rozmawiała z Saudyjkami w ich domach, kawiarniach, sklepach czy w salonach kosmetycznych. Prowadziła dziennik etnograficzny, w którym zapisywała wywiady i relacje kobiet z Taif (jedno z najbardziej konserwatywnych miast w Królestwie) i Jeddah (najbardziej liberalne miasto).
Część książki poświęcona jest zagadnieniom teoretycznym związanych z socjalizacją, płcią kulturową i stratyfikacją społeczną według płci oraz metodom i procesom badawczym. Autorka nakreśliła tło historyczne, polityczne, religijne oraz ogólną sytuację kobiet w Arabii Saudyjskiej.
Dla mnie najciekawsza była część publikacji, w której zostały zawarte doświadczenia Anny Odrowąż-Coates oraz prawdziwe wydarzenia z życia codziennego Saudyjek.
Europejki przeżywają szok kulturowy, gdy zamieszkują w Królestwie i podobnie jest z Saudyjkami w krajach Zachodu. Po początkowej fascynacji odmiennością dochodzi do buntu i utrwalania negatywnych stereotypów, a potem rezygnacja i ostatecznie dostosowanie się do odmiennego stylu życia. Saudyjki inaczej zachowują się w domu, inaczej na ulicy, a jeszcze inaczej za granicą. Muzułmanki noszą ,,zasłonę w postaci hidżabu (Arabia Saudyjska, Jemen),burki (Afganistan),zij szari czy czadoru (Persja, Iran) lub czarczafu (Turcja)." Kobiety nie mogą wyjść z domu bez formalnego ubioru, ale za granicą często odsłaniają twarz. Z domu wychodzą za pozwoleniem męża, brata lub ojca. W miejscach publicznych od 1993 roku ,,obowiązuje nakaz zakrywania damskich włosów" nawet przez cudzoziemki. Jeśli nie stosują się do tego interweniuje policja religijna. Kobiet na ulicach miasta nie widać, są jakby niewidzialne za swoimi ,,uniformami". Wszędzie dominują mężczyźni.
Kontrolowane są kontakty seksualne kobiet i ich czystość. Za wykroczenia są surowiej karane niż mężczyźni. Saudyjka flirtująca wirtualnie czy też za pomocą sms-ów jest odrzucana jako kandydatka na żonę. Rośnie liczba niezamężnych kobiet.
Segregacja płciowa od najmłodszych lat oraz zakaz kontaktów intymnych z płcią przeciwną w okresie młodzieńczym powoduje wzrost homoseksualizmu wśród młodzieży saudyjskiej. Młodzi chłopcy potrafią przebierać się za kobiety i chodzić z dziewczynami po ulicy jako koleżanki, gdyż są spragnieni takich kontaktów. Również kobiety w swojej przestrzeni potrafią obejść niektóre bariery i zakazy. Część na znak buntu nosi pod abają ostry makijaż, kolczyki w różnych miejscach, kolorowe paznokcie czy tatuaże.
W Arabii Saudyjskiej zachodzą zmiany społeczne. Niemniej szokuje fakt, że jest to jedyny kraj na świecie, w którym kobietom nie wolno prowadzić samochodu na drogach publicznych. W szpitalu lub przy wypadku ratownicy mężczyźni nie mogą dotknąć pacjentki. Potrzebna jest ekipa żeńska, podczas gdy liczy się czas by uratować życie!
Szokują podziały rasowe. ,,W razie wypadku samochodowego, bez względu na to, kto popełnił wykroczenie i błąd, wina spoczywa na tym, kto jest niżej w hierarchii społecznej. Czyli w wypadku z Saudyjczykiem Amerykanin jest zawsze winny, ale w takim samym wypadku z obywatelem Bangladeszu to obywatel Trzeciego Świata zostaje uznany za winnego."
W społeczeństwie saudyjskim trwa walka między tradycyjnymi zachowaniami, a postępem i przenikaniem kultur. Dzieci w szkole uczą się według tradycyjnego programu nauczania: kontroli, powtarzania narzuconych zachowań, niszczenia samodzielnego myślenia, nietolerancji wobec innych wyznań i kultur. W podręcznikach do historii 70% tematów związanych jest z islamem. Dochodzi do rozbieżności, gdyż poza szkołą dzieci oglądają kreskówki z międzynarodowej stacji telewizyjnej, mają dostęp do Internetu i telefonów komórkowych, a poprzez to do kultury Zachodu i innych wartości.
Tworzy się wielki miraż!
Dużo można pisać o książce i dyskutować o pozycji społeczno-kulturowej kobiet w społeczeństwie Arabii Saudyjskiej, ale Czytelnicy zainteresowani tematyką mogą sięgnąć po tę naukową publikację i poszerzyć swoje horyzonty. Książka zawiera także bardzo bogatą bibliografię.
http://magiawkazdymdniu.blogspot.com/

Doktor Anna Odrowąż-Coates zajmująca się badaniem nierówności społecznych głównie kobiet i dzieci napisała książkę pt. ,,Fatamorgana saudyjskiej przestrzeni społeczno-kulturowej kobiet. Płynne horyzonty socjalizacji, edukacji i emancypacji", która jest pozycją unikatową w polskiej literaturze socjologiczno-pedagogicznej. Autorka w latach 2010-2012 mieszkała wraz z mężem i...

"(...) Książka Pani Anny Odrowąż-Coates jest absolutnie unikatową pozycją na polskim horyzoncie dyskursu o sytuacji kobiet uprawianego przez przedstawicieli nauk społecznych i humanistycznych. ( ... ) Jest to pionierska w polskiej literaturze naukowej tak wnikliwa analiza sytuacji społeczno-kulturowej kobiet zamieszkujących w Arabii Saudyjskiej... Jestem głęboko przekonana, iż książka ta stanie się naukowym bestsellerem także poza gronem badaczy i akademików ..." [Fragmenty recenzji prof. nadzw. dr hab. Ewy Jarosz, Uniwersytet Śląski].


"(...) to fascynujące poznawczo studium społeczno-kulturowe, osadzone w nurcie badań etnograficznych, które otwiera przed czytelnikiem niezwykle złożony i wielopłaszczyznowy świat życia społecznego, rodzinnego, osobistego kobiet w Arabii Saudyjskiej..." [Fragment recenzji prof. nadzw. dr hab. Danuty Lalak, IPSIR UW].

"(...) Książka Pani Anny Odrowąż-Coates jest absolutnie unikatową pozycją na polskim horyzoncie dyskursu o sytuacji kobiet uprawianego przez przedstawicieli nauk społecznych i humanistycznych. ( ... ) Jest to pionierska w polskiej literaturze naukowej tak wnikliwa analiza sytuacji społeczno-kulturowej kobiet zamieszkujących w Arabii Saudyjskiej... Jestem głęboko przekonana,...