Mimo pewnych mankamentów całkiem niezłe opracowanie.

Mimo pewnych mankamentów całkiem niezłe opracowanie.

Po książkę sięgnęłam będąc dobrych już kilka lat po szkole i jakiejkolwiek dłuższej lekturze związanej z tematyką historyczną. Opracowanie składa się z dwóch części, pierwsza występuje w formie słowa wstępu, druga zaś to krótka historia 16 polskich rodów arystokratycznych. Książka ujęła mnie swoją treściwością i obrazowością, a także powściągliwym stylem narracyjnym autora, dzięki któremu czytając jest miejsce na własne przemyślenia. Wiele z rodów i postaci przewijających się w książce było mi znane z lekcji historii, nigdy jednak nie był to obraz spójny. Bardzo dobrym krokiem wydaje mi się nawiązanie zarówno do ważnych zdarzeń politycznych, kulturalnych i gospodarczych, zachodzących w opisywanym okresie, nie zabrakło też miejsca na ciekawostki i osobiste portrety. Książka godna polecenia przede wszystkim dla osób chcących usystematyzować swoją wiedzę na temat polskich rodów czy sytuacji polskiego ziemiaństwa, oraz jako wstęp do dalszych poszukiwań na te tematy. Za niewielki minus uznaję za to kiepską korektę książki (czy tylko ja to zauważyłam?). Polecam!

Po książkę sięgnęłam będąc dobrych już kilka lat po szkole i jakiejkolwiek dłuższej lekturze związanej z tematyką historyczną. Opracowanie składa się z dwóch części, pierwsza występuje w formie słowa wstępu, druga zaś to krótka historia 16 polskich rodów arystokratycznych. Książka ujęła mnie swoją treściwością i obrazowością, a także powściągliwym stylem narracyjnym autora,...

Od pewnego czasu zajmuje mnie tematyka życia codziennego ziemiaństwa w wieku XIX i w dwudziestoleciu międzywojennym. Na szczęście materiałów niezbędnych do rozwijania tego zainteresowania mam pod dostatkiem. Wystarczy przyjrzeć się nowościom wydawniczym z ostatnich kilku lat, żeby przekonać się o istnieniu swoistej mody na tego typu pozycje. Nie tylko wydawane są nowe publikacje, ale i wznawiane starsze (choćby genialne "W salonie i w kuchni" Elżbiety Koweckiej). Mimo że przeczytałem już niejedną książkę na ten temat, to miałem lukę dotyczącą magnaterii. Wszystko, z czym zapoznałem się wcześniej, dotyczyło uboższej szlachty zamieszkującej niezbyt obszerne, wiejskie majątki. Cieszę się więc, że udało mi się przeczytać "Arystokrację...", która uzupełniła moje braki.

Książka składa się z dwóch części. Pierwsza z nich dotyczy dziejów najznamienitszej warstwy społeczeństwa od I Rzeczypospolitej aż po czasy współczesne. Marcin Schirmer wyjaśnia proces powstawania arystokracji oraz jej kształtowanie w wiekach średnich. Następnie przechodzi o opisu awansu magnaterii we wczesnych okresie nowożytnym ze szczególnym zwróceniem uwagi na tworzące się ordynacje. Historia nie kończy się jednak wraz z upadkiem państwa polskiego. Autor snuje opowieści o czasach zaborów i dwudziestolecia międzywojennego, by następnie przejść do najbardziej zatrważającego rozdziału. I nie mam tu na myśli czasów wojny, ale PRL. II wojna światowa osłabiła oczywiście ziemiaństwo (nie tylko pod względem liczebności - arystokraci byli tak samo mordowani w obozach koncentracyjnych i łagrach, ale i materialnym),jednakże nie w takim stopniu, żeby nie było możliwe odbudowanie strat po jej zakończeniu. Niestety czerwona dzicz ze Wschodu ostatecznie przypieczętowała los tej warstwy. Niezwykle ciekawy jest przedostatni rozdział pierwszej części, w którym Marcin Schirmer odnosi się do obecności potomków sławnych rodów we współczesnej Polsce. Z pewnością każdy kojarzy aktorkę Beatę Tyszkiewicz czy prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej Konstantego Radziwiłła, ale to nie jedyni spadkobiercy najzamożniejszych ziemian żyjący wśród nas.

O ile pierwsza część jest bardziej ogólna, to w drugiej na scenę wychodzą ludzie z krwi i kości. Czytelnicy mają okazję zapoznać się z całą plejadą barwnych postaci reprezentujących szesnaście rodów magnackich. Każdy rozdział to historia jednej rodziny (razem z gałęziami bocznymi). Rzecz jasna nie omówiono nawet znikomego ułamka przedstawicieli arystokracji. Praca musiałaby wtedy przybrać monumentalne rozmiary. Poza tym autor nie rości sobie praw do stworzenia naukowej publikacji. Celem książki "Arystokracja. Polskie rody" jest popularyzacja wiedzy o polskiej magnaterii, nie zaś kompleksowe opracowanie jej dziejów (zresztą losy większości rodzin pojawiających się w tej części zostały już dość dobrze opracowane przez zawodowych historyków).

Każdy ród to osoba historia. Jego protoplaści inaczej zdobyli majątek i wpływy, w różny sposób uzyskali decydujący wpływ na losy kraju i w odmienny sposób zorganizowali swoje fortuny. Najzamożniejsi byli posiadaczami ponad sześciuset wsi i kilkunastu miast! Nierzadko dobra ziemskie magnata przewyższały pod względem powierzchni niewielkie państewka włoskie czy niemieckie! Nie bez powodu kresowych magnatów nazywano "królewiętami". W każdym z rodów przewijają się zarówno wybitne, jak i tragiczne postaci. Zdarzali się tak zdolni i zaradni szlachcice, że w ciągu jednego pokolenia potrafili opuścić szeregi średniej szlachty i wejść do grona magnaterii. Nie ze wszystkimi los obchodził się jednak łaskawie. Nie mam na myśli zaplecza materialnego. Kto raz zdobył fortunę raczej trudno było mu ją stracić. Przyczyna była bardziej prozaiczna - brak męskiego potomka. W ten sposób wiele rodów na zawsze odeszło z kart dziejów. Na ich miejsce przychodziły nowe. Historia jednak uczy, że ci, którzy wybili się w XVII wieku utrzymali swoje znaczenie do końca I Rzeczypospolitej. Średnio dzieje magnackiego rodu nie przekraczały kilkuset lat. Wyjątkiem są Radziwiłłowie, o których wspomina się już na początku XV wieku. Aż do upadku państwa polskiego zajmowali czołową rolę.

Trochę obawiałem się, czy autor poradzi sobie z telegraficznym przedstawieniem kilkunastu rodów w taki sposób, aby nie zanudzić czytelnika. W końcu każdy rozdział drugiej części to zbiór kilku czy kilkunastu biogramów przedstawicieli danej rodziny. Marcin Schirmer poradził sobie jednak z zadaniem i stworzył publikację, która powinna przekonać do podopiecznej Klio nawet dyletantów historycznych. Całość opatrzono bibliografią, która ma dla mnie w tym przypadku kolosalne znaczenie. To prawdziwy skarb dla ludzi zainteresowanych historią życia codziennego, pamiętnikami i wspomnieniami. Na dwóch stronach mamy tyle lektur, że wystarczy na co najmniej pół roku.

Książkę "Arystokracja. Polskie rody", tak jak inne pozycje dotyczące tematyki ziemiaństwa z PWN, wydano ze szczególną starannością. Kredowy papier, mnóstwo doskonałych reprodukcji zdjęć, przejrzystość, twarda oprawa i dbałość o detale dodają publikacji uroku. Na usta cisną się słowa "ozdoba biblioteczki", ale nie lubię tego sformułowania (traktowanie książek jako ozdoby to dla mnie niemal barbarzyństwo). Wszystko to w połączeniu z bardzo dobrą treścią zasługuje na najwyższą ocenę. Nie piszę tzw. laurek i kiedy trzeba to krytykuję otrzymane pozycje. Jeśli coś chwalę to tylko dlatego, że jestem do tego przekonany. Zaznaczam jednak, że historia to dziedzina najbliższa mojemu sercu. To, co dla mnie jest szalenie ciekawe może nie spełnić oczekiwać drugiego czytelnika.

[Opinia pochodzi z bloga: librimagistri.blogspot.com]

Od pewnego czasu zajmuje mnie tematyka życia codziennego ziemiaństwa w wieku XIX i w dwudziestoleciu międzywojennym. Na szczęście materiałów niezbędnych do rozwijania tego zainteresowania mam pod dostatkiem. Wystarczy przyjrzeć się nowościom wydawniczym z ostatnich kilku lat, żeby przekonać się o istnieniu swoistej mody na tego typu pozycje. Nie tylko wydawane są nowe...

2012

2012

Książka niestety zawiodła mnie i to bardzo. Sięgnęłam po nią, gdyż doceniam rolę arystokracji w historii Polski zarówno w pozytywnym, jak i negatywnym wymiarze. Liczyłam, że dowiem się czegoś więcej poza ogólnie znanymi faktami. Niestety zawiodłam się.

Tekst napisany jest w sposób niemal podręcznikowy, a więc nudny i bez kolorów. Gdyby nie dobrej jakości zdjęcia - zasnęłabym na trzeciej stronie. Pojawiło się jak widmo ze szkolnej przeszłości przerażenie koniecznością czytania jałowych i nijakich sentencji o historycznych wydarzeniach. Ledwo dotrwałam do końca.

Atutem wydania jest jego jakość. Dobry papier, dobre zdjęcia, ładna graficznie okładka. Ale chyba nie o samą urodę edycji książki chodzi osobom sięgającym po tego rodzaju pozycje.

Niestety muszę stwierdzić, że jedyną zaletą tej książki jest to, że ładnie wygląda na półce. Szkoda, bo temat naprawdę warty ciekawego przedstawienia. Historia polskiej arystokracji to historia ludzi z ich emocjami, radościami, smutkami, słabościami i marzeniami. Dlaczego autor nie pokusił się o wyjście poza nudną sztampę i nie spróbował w meandrach przeszłości dostrzec człowieka? Zdecydowanie historia polskiej arystokracji musi poczekać na bardziej staranne historyczne poszukiwania, więcej pracy u źródeł i lepsze pióro.

Książka niestety zawiodła mnie i to bardzo. Sięgnęłam po nią, gdyż doceniam rolę arystokracji w historii Polski zarówno w pozytywnym, jak i negatywnym wymiarze. Liczyłam, że dowiem się czegoś więcej poza ogólnie znanymi faktami. Niestety zawiodłam się.

Tekst napisany jest w sposób niemal podręcznikowy, a więc nudny i bez kolorów. Gdyby nie dobrej jakości zdjęcia -...

„Arystokracja. Polskie rody” Marcina K. Schirmera to książka cudowna! Ale chyba nie tak powinnam była zacząć moją recenzję. Marcin Konrad Schirmer to historyk sztuki, miłośnik i badacz kultury materialnej, historii ziemiaństwa i arystokracji polskiej oraz architektury rezydencjonalnej XVIII-XX wieku. W swojej najnowszej publikacji Schirmer stara się zaprezentować w bardzo przystępny sposób polską arystokrację: od tej w czasach I Rzeczpospolitej, po tę z III Rzeczpospolitej aż do współczesnej.

Książka została podzielona na dwie części: „Arystokracja” i „Polskie Rody”. W części pierwszej: „Arystokracja” autor scharakteryzuje i zdefiniuje pojęcie arystokracji, oraz pokaże jak ona ewoluowała na przełomie wielu lat, od średniowiecza po współczesność. Natomiast w części drugiej czytelnik będzie mógł poznać dogłębnie rody Czartoryskich herbu Pogoń Litewska, Lubomirskich herbu Szreniawa, Potockich herbu Pilawa, Radziwiłłów herbu Trąby, Rzewuskich herbu Krzywda czy Zamoyskich herbu Jelita. Ale to tylko parę z największych polskich rodów, które prezentuje Marcin K. Schirmer.

Ponieważ, jak zaznacza sam autor, nie jest to książka stricte naukowa, język jest prosty, ale bardzo elokwentny i bogaty. Autor nie omawia całego zagadnienia, skupia się raczej na najważniejszych osobowościach i elementach arystokracji, albowiem ciężko byłoby omówić cały ten temat w jednej książce.

Oceniam tę książkę bardzo wysoko za całokształt. Za okładkę, liczne ilustracje pięknych rezydencji i fotografie najważniejszych magnatów oraz ich rodzin, ciekawe informacje, fakty zaprezentowane w bardzo interesujący i przystępny sposób – jednym słowem historia, którą pokocha miłośnik tematu i polubi ktoś, kto wcześniej nie miał na temat magnaterii i polskich rodów żadnego pojęcia.

„Arystokracja. Polskie rody” to książka przeznaczona dla osób, które chcą poszerzyć swoją wiedzę historyczną. Zarówno miłośnicy i znawcy tematu znajdą w niej ciekawe fakty, jak i osoby, które dopiero chcą zacząć drążyć ten temat – ta grupa ludzi ma okazję zapoznać się z istną perełką wśród książek o tej tematyce. Dzięki sprecyzowanej tematyce informacje są konkretne i dotyczą tylko wybranego działu. Książka ta idealnie nadaje się na prezent, gdyż jest po prostu prześlicznie wydana. Polecam serdecznie KAŻDEMU, ja na pewno jeszcze nie raz do niej wrócę!

„Arystokracja. Polskie rody” Marcina K. Schirmera to książka cudowna! Ale chyba nie tak powinnam była zacząć moją recenzję. Marcin Konrad Schirmer to historyk sztuki, miłośnik i badacz kultury materialnej, historii ziemiaństwa i arystokracji polskiej oraz architektury rezydencjonalnej XVIII-XX wieku. W swojej najnowszej publikacji Schirmer stara się zaprezentować w bardzo...