Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Niewiarygodny życiorys. Żyd, komunista z KPP, agent „Dwójki”, aktywista katolicki i antykomunistyczny, agent Gestapo i konspirator AK, na koniec znowu komunista i związkowiec. Kilkukrotnie zmieniał tożsamość i pochodzenie, także oficjalnie „umierał”. Prowadził przez cały czas nie swoje życie. W konsekwencji nawet bigamista. Prawdopodobnie wiedziony wyłącznie instynktem przetrwania, gotowy służyć dowolnej ideologii i dowolnym mocodawcom. Uznawany pierwotnie za jednego z „męczenników i bohaterów KPP”, wymazany ostatecznie z oficjalnej historii w okresie PRL z uwagi na wysoką funkcję pełnioną w partii gdy był już współpracownikiem służb bezpieczeństwa II Rzeczypospolitej. Autor bardzo szczegółowo zbadał losy Mutzenmachera, dokładnie je udokumentował i odtworzył, za co należą mu się szczególne wyrazy uznania biorąc pod uwagę, że życie jego bohatera polegało na ciągłym zacieraniu za sobą śladów i dezinformacji. Dodatkowym walorem książki jest to, że czyta się ją niemalże jak powieść sensacyjną o wielu zaskakujących zwrotach akcji. Historia ta rodzi wiele ogólnych pytań, jak daleko może człowiek zatracić się w kłamstwie, jak bardzo skomplikowane losy generowała nasza historia. Z drugiej strony wydaje się, że gdyby trochę inaczej potoczyły się drobne wydarzenia Josek mógłby zasiadać obok Minca czy Bermana. A o ilu takich Joskach nigdy się nie dowiedzieliśmy?