Jean Marcenac

Dość irytująca książka, której bezsensowne powstanie wyjaśnia na koniec sam autor. Otóż - w roku 1950 na ekranach kin pojawił się "Urok szatana" René Claira, swego rodzaju wariacja na temat Fausta i jego kontraktu z Diabłem. Autor książeczki, Jean Marcenac, poszedł więc na ów film, obejrzał go trochę z niesmakiem (w końcu sam się przyznał, że fantastyka to ma sens w teatrze i operze, a w kinie to już nie za bardzo, bo... lud pracujący miast i wsi uważa to za banialuki),by zaraz potem, być może jeszcze tego samego wieczoru, zasiąść przy maszynie do pisania i streścić - dość niechlujnie zresztą - fabułę, pozorując ją na samodzielne opowiadanie i stosując mieszankę narracji w drugiej i trzeciej osobie. Ale to nie koniec. Do tego dorzucił od siebie pochwałę rewolucji, potrzebę obalenia możnych krwiopijców oraz oddania władzy w ręce ludu, z czego się wzięło potępienie Fausta, niszczącego wybudowaną przez siebie fabrykę broni: "Zatrzymaj się, szaleńcze, rewolucja pracuje dla ciebie, by wrócić ci radość i godność twórcy. Sądzisz, że Księcia pozbawisz władzy czynienia zła niszcząc to, co wynalazłeś, ale jutro już panem będzie lud, którego pozbawiasz wiedzy; a on mógłby ją wykorzystać tak, jakbyś tego pragnął, dla szczęścia, nie dla ujarzmiania!" Dodatkowo Marcenac nie mógł się powstrzymać od podkreślenia, że diabeł nie był w istocie żadnym tam namacalnym stworem, a jedynie złudną personifikacją ludzkiego zła, znikającą na koniec "jak pewnego dnia zniknie zło". Jeszcze lepszy jest urwany z choinki finał, gdy bohater idący pod rękę z uratowaną przed stosem ukochaną spotyka mężczyznę mówiącego o tym, że prawdziwą historię o Fauście to napisał Goethe. Po czym rozmówca się przedstawia: "Stanę się sławny dopiero w 1950 roku. Jestem Francuzem. Nazywam się Henryk Beyle. Nazywają mnie również Stendhalem." Dopełnieniem całości jest zaś kulawa "rozmowa" Marcenaca z Clairem, będąca raczej wyłożeniem zasad Marcenaca niż Claire'a, co jest postawieniem sprawy na głowie. Zalecam wobec tego raczej seans - notabene bardzo dobrego - filmu Claira niż lekturę książeczki Marcenaca.