Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Dałabym o gwiazdkę wyżej, gdyby nie zakończenie, wyszło tanio i wcale nie odkrywczo, a wulgarny seksistowski żart autora skierowany do "swojskiego" już żołnierza sprawił, że wychodzi na jaw jego niezrozumienie historii kobiet, które sam opisywał. A jest i wcześniej mocny moment samokrytyki, kiedy przytacza znajomej opowieści skrzywdzonych kobiet i ta pyta go, dlaczego to robi, przecież ona dobrze rozumie ich los i tłumaczyć jej tego nie trzeba, niezależnie z której strony barykady by one nie były. Pomijając ten końcowy niesmak, dzięki tej pozycji wyciągnęłam dużo informacji na temat sposobu myślenia naszych wschodnich sąsiadów. O ile różnica między wschodem i zachodem Ukrainy była mi pokrótce znana, o tyle tutaj głos jest oddany samym Ukrainkom i Ukraińcom (a może: zamieszkałym na terenie poradzieckiej Ukrainy) i ich rozumieniu własnej tożsamości. Tak ten aspekt, jak i perspektywa wydarzeń w książce są poruszające -szczególnie jeśli zważyć na fakt, że została ona napisana przed wybuchem pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę w lutym 2022. Mimo to pozycja nie zestarzała się. Ówczesne motywy Rosji i jej propaganda, nastawienie ludzi Donbasu względem tak Rosji, jak i Ukrainy, motywy żołnierzy i ochotników po obu stronach konfliktu są istotne także dla pełnego zrozumienia dzisiejszego etapu wojny. Nie można też nie wspomnieć o oddaniu autora, który dopełnił wszelkich starań, żeby rzeczywiście znaleźć się w centrum wydarzeń i porozmawiać z ludźmi ze wszystkich stron: cywilami, politykami, ochotnikami-bandytami prorosyjskimi z Czech i Słowacji, ochotnikiem proukraińskim z Gruzji - świadkiem wojny gruzińskiej z początku lat 90. (na jej temat też przekazuje wartościowe informacje),przemytnikami itd. itp. A jako że autorem książki jest Słowak, dostajemy opowieść z mniej więcej naszego punktu widzenia - nie trzeba jej przeciskać przez filtr zachodniej narracji. Na minus niestety czasem zbyt duże skakanie między latami i etapami wojny, co zaburzało zrozumienie historii. Książkę przesłuchałam na Legimi, pan lektor Bartosz Głogowski wykonał fantastyczną robotę.