Vejas Gabriel Liulevicius

"War, Peace, and Power: Diplomatic History of Europe, 1500–2000" Vejasa Gabriela Liuleviciusa wysłuchałam z fascynacją. Co innego czytać o postaciach i o bitwach, a co innego poznawać kulisy zawierania pokojów, podpisywania traktatów, organizowania konferencji i kongresów. To jest naprawdę fascynujące! Nie dość, że Liulevicius pokazuje inną twarz historii, to jeszcze raczy nas anegdotkami i smaczkami, o których czasem "duża historia" zapomina lub pamietać nie chce. To jedna z tych rzeczy, które sprawiają, że nie zauważa się czasu, który upływa na słuchaniu "War, Peace, and Power: Diplomatic History of Europe, 1500–2000". Liulevicius w trakcie swojego kursu stawia kilka ciekawych pytań, próbuje na nie znaleźć odpowiedź oraz dać słuchaczowi taką wiedzę, by ten mógł spróbować na nie odpowiedzieć sam. Jaka jest rola doświadczeń historycznych w planowaniu przyszłych działań dynastii i państw? Jaki jest wpływ geopolityki na rzeczywistość? Na ile geografia jest przeznaczeniem, na ile przekleństwem? Dlaczego tak mały kontynent, jakim niewątpliwie jest Europa, jest/był rozrywany nieustannymi konfliktami? Jakie siły powodują, że wybuchło tu tyle konfliktów, które miały konsekwencje znacząco przekraczające granice geograficzne Europy? W "War, Peace, and Power: Diplomatic History of Europe, 1500–2000" autor zwraca uwagę na to, jak w ciągu tych 500 lat, które obejmuje książka/audiobook, zmieniały się koalicje, układ sił, kto, kiedy i dlaczego tracił na znaczeniu, a kto to znaczenie zyskiwał? Z pojęciem "dyplomacja" kojarzy nam się sztywność i pewna kostyczność, tymczasem widzimy wir i ciągłą zmianę. Nic długo nie zostaje takie samo, nie w Europie! Nawet jeśli wszyscy mówią, że chcą jedynie zachować "równowagę sił", to każdy to pojęcie rozumie inaczej i każdy chce je w polityce realizować w inny sposób. A prowadzi to nieuchronnie do kolejnego konfliktu, wojny, traktatu, konferencji, do przywrócenia równowagi sił, a potem… no właśnie: da capo al fine. "War, Peace, and Power: Diplomatic History of Europe, 1500–2000" to także historia zdrad, rzezi i niedotrzymanych obietnic, zaprzepaszczonych szans oraz organizacji międzynarodowych. Gorąco polecam lekcje poświęcone wybuchowi pierwszej wojny światowej i następne. Fascynujące i przerażające, jeśli dokona się ekstrapolacji tego, co było, na to co się dzieje. Zaletą książki jest to, że mimo iż wydana za oceanem, nie ignoruje części Europy, w której leży Polska. Można zatem zobaczyć, a raczej posłuchać, naukowego, nie-polskiego punktu widzenia na takie kwestie jak rozpad potęgo Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wolne elekcje, utrata niepodległości, kwesta Polska przed II WŚ oraz w czasach Zimnej Wojny i w czasach przełomu. Warte uwagi, rzeczowe, nieskażone "swojactwem". "War, Peace, and Power: Diplomatic History of Europe, 1500–2000" jest dla miłośników historii naszego kontynentu. Zdecydowanie ją polecam, bo słucha się jej doskonale.