Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Nie będę ukrywać, że wobec autobiografii Assaty Shakur miałam wysokie oczekiwania – spotkałam się z licznymi opiniami, że jest to książka, którą należy znać i która potrafi zrewolucjonizować poglądy czytelnika. I pewnie oceniłabym ją jeszcze lepiej, gdyby nie fakt, że wywarła na mnie silne wrażenie, ale nie aż tak silne, jak się tego spodziewałam. Pierwszym ważnym aspektem jest tu kwestia, czego książka uczy. Na pewno nie sprawdzi się ona jako pierwsze źródło wiedzy na temat Partii Czarnych Panter, choćby dlatego, że jeśli czytelnikowi nieznane są nazwiska typu Sundiata Acoli, a nawet Eldridge Cleaver, to będzie musiał je sobie wygooglować, bo ta pozycja ani nie przybliży mu tych postaci, ani nie przedstawi choć pobieżnej historii organizacji (w końcu to autobiografia Assaty, a nie kompendium wiedzy o grupach oporu). Dlatego przed przeczytaniem warto się doedukować w temacie (np. czytając „The Black Panthers” Gene’a Marine lub oglądając „The Black Panthers: Vanguard of the Revolution” z 2015 r.). Mimo to książka oferuje ciekawe spojrzenie na Partię – „od wewnątrz” – oraz zwraca uwagę na pewne fakty, które albo nie są powszechnie znane, albo funkcjonują w mocno nagiętej i przekłamanej wersji – choć przed tą lekturą zdawałam sobie sprawę, że Abraham Lincoln wcale nie był takim bohaterem, za którego wielu go uważa oraz znałam prawdziwe powody, dla których wybuchła wojna secesyjna, to warto pamiętać, że mnóstwo osób wciąż wierzy w puste hasła, które z prawdą niewiele mają wspólnego. Assata Shakur w swojej autobiografii wskazuje też na zakłamanie mediów i siłę, z jaką oddziałują one na opinię publiczną oraz krytykuje niewiedzę niektórych członków Partii, podkreślając znaczenie edukacji w wyzwalaniu uciśnionych mniejszości i na własnym przykładzie ukazując niszczące skutki ignorancji. Akcentuje też przy tym znaczenie jedności w każdym poważnym przedsięwzięciu, zwłaszcza takim, które dotyczy wielu różnych środowisk i wspólnot. I choć niektóre poglądy Assaty są nieraz skrajne i kontrowersyjne, warto się im przyjrzeć. Drugą kwestią jest tu sama konstrukcja książki. Historia opowiadana przez Assatę Shakur jest przeplatana – wydarzenia, które nastąpiły po jej aresztowaniu przerywają wspomnienia z lat dziecięcych, a co jakiś czas pojawiają się też piękne wiersze jej autorstwa. Jednak pod względem językowym razi przeskok między czasem przeszłym a teraźniejszym – nieraz w tym samym akapicie. Niby nic takiego, a jednak trochę przeszkadza w odbiorze. Jest jeszcze jedna sprawa, która – nie będę ukrywać – trochę mnie rozczarowała: o ile Assata Shakur oferuje swoje spojrzenie na sytuację na Kubie, gdzie w końcu osiadła po ucieczce z więzienia (to żaden spoiler),to w książce nie znajdziemy słowa o samej ucieczce i wydarzeniach z czasu, jaki nastąpił między nią a znalezieniem schronienia na wyspie. Wiem, że pewnych faktów Assata ujawnić nie mogła, ale mimo wszystko można poczuć się zawiedzionym. Podsumowując, choć książka ma swoje wady, to ogrom informacji i refleksji, jakie niesie ta pozycja w połączeniu z dozą wspaniałej poezji sprawia, że mimo wszystko warto sięgnąć po autobiografię Assaty Shakur – oczywiście po uprzednim zbadaniu tła historycznego i politycznego. “In the long run, the people are our only appeal. The only ones who can free us are ourselves.” “People get used to anything. The less you think about your oppression, the more your tolerance for it grows. After a while, people just think oppression is the normal state of things. But to become free, you have to be acutely aware of being a slave.” “Dreams and reality are opposites. Action synthesizes them.”