Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Książka ważna, wciągająco napisana i ciekawa. Ogólne wrażenie oceniam jako przyjemne, niemniej kilka rzeczy w trakcie lektury mi przeszkadzało. Nie jestem znawcą życia i twórczości Chopina, dlatego bardzo brakowało mi przypisów, nie bibliograficznych – tych było sporo, ale przede wszystkim osobowych, ponieważ autor w większości przypadków ledwie (o ile w ogóle) zarysowuje, kim są pojawiające się postaci, choć są one ważne dla pełnego zrozumienia opisywanych wydarzeń i faktów z życia pianisty oraz jego relacji z otoczeniem. Jeśli nawet takie objaśnienie się pojawia (jak rodowód i charakterystyka Apponyich, o których czytamy już od bitych 200 stron),to dopiero w 45 czy 46 rozdziale, kiedy informacje te są już zupełnie nieprzydatne… W większości przypadków musimy wierzyć autorowi na słowo, gdy kreśli portret jakiejś rodziny czy artysty, a w międzyczasie mieć pod ręką słownik biograficzny. Bardzo brakowało mi też listów i artykułów, które autor opisuje lub o nich napomyka, zamiast po prostu przytoczyć ich treść. Jasne, to opracowanie nie jest edycją korespondencji wybitnego muzyka, ale gdy wspomina się o zapiskach w dzienniku Chopina, z których przebija obraz kompozytora zrozpaczonego, niemal na granicy obłędu, to aż prosi się przytoczyć notatki Fryderyka choćby z jednego dnia… Co do samej struktury tej biografii, to też oceniłabym ją jako raczej chaotyczną, niektóre informacje pojawiają się w niej w różnych miejscach po kilka razy w niemalże niezmienionej formie. Ogólnie mam też wrażenie, że autor (czy redaktor) nie zwrócił uwagi na uporządkowanie tekstu: oczywiście rozumiem ideę nakreślenia (dużo) szerszego kontekstu społecznego, politycznego, obyczajowego itd. czasów romantyzmu, ale z rozpędu wśród tych wszystkich wydarzeń i anegdot zupełnie gubi się Chopin – to cenne wskazanie, że opisane przez Victora Hugo w „Nędzikach” powstanie republikanów z 1832 roku rozgrywało się w tym samym czasie, w którym polski kompozytor przebywał w Paryżu, niemal pod jego oknami, ale – no właśnie – poza tym, że Fryderyk przebywał wtedy w mieście, nic o nim nie wiemy. Po koncercie u Pleyelów pianista zupełnie ginie z oczu biografa. Zamiast jego losów możemy prześledzić kilka miesięcy historii społecznej Francji, po czym Fryc wyskakuje jak filip z konopi na grande finale u Apponyich. Skąd? Trudno powiedzieć, ale odtąd był sławny. Moim zdaniem książce zabrakło naukowego dopieszczenia i dopracowania struktury – wtedy mogłaby stać się naprawdę, naprawdę porywającą biografią. Teraz jest wciągającą opowieścią o Paryżu i Europie lat 30. XIX wieku jedynie z wątkami chopinowskimi w tle.