Artyści apelują do rządzących: ratujcie polską kulturę!

LubimyCzytać LubimyCzytać
22.10.2020

Czas pandemii i związanego z nią lockdownu znacznie ograniczył działalność wielu instytucji kulturalnych, a także indywidualnych twórców. Stąd apel: polską kulturę trzeba ratować! Pod listem otwartym do najwyższych władz państwowych podpisali się Redbad Klynstra-Komarnicki, Ilona Łepkowska, Joanna Kos-Krauze, Zygmunt Miłoszewski oraz Anna Karwan.

Artyści apelują do rządzących: ratujcie polską kulturę!

Nie ulega wątpliwości, że wśród poszkodowanych przez pandemię koronawirusa są artyści i ludzie związani z kulturą. Czas pandemii i związane z nią obostrzenia spowodowały kryzys w branży kulturalnej, niemożliwy do zażegnania poprzez działalność internetową. Wszak nie każdą aktywność można i należy przenosić do sieci; kultura to bardzo szerokie spektrum działań, z których większość ma charakter społeczny i wspólnotowy, niemożliwy do odtworzenia online. Co za tym idzie, w wyniku rozmaitych ograniczeń dochody polskich twórców spadły radykalnie. Jak piszą związani z inicjatywą „Razem dla kultury” artyści, aby ratować polską kulturę, należy wprowadzić osłonowe działania systemowe. Swoje stanowisko przedstawili 21 października podczas konferencji prasowej.

Sygnatariuszami listu adresowanego do Prezydenta RP Andrzeja Dudy, Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego, Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Piotra Glińskiego są aktor i reżyser Redbad Klynstra-Komarnicki, scenarzystka i producentka filmowa Ilona Łepkowska, reżyserka i scenarzystka Joanna Kos-Krauze, pisarz i publicysta Zygmunt Miłoszewski oraz piosenkarka Anna Karwan. Według nich niezbędne jest przyjęcie „Pakietu dla Kultury”, który zapewni im niezbędną ochronę. Ich propozycja obejmuje trzy postulaty:

  • Zmiana w tzw. Tarczy Antykryzysowej: ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. Artykuł 15L tejże ustawy wstrzymuje na czas pandemii wynagrodzenia pobierane dla twórców przez organizacje zbiorowego zarządzania od podmiotów publicznie odtwarzających muzykę. Jak argumentują sygnatariusze listu, artykuł ten pomija prawa twórców, artystów i producentów, związane z wykorzystywaniem ich utworów. A co za tym idzie: pozbawia ich środków do życia. Według nich zarobki twórców w tym roku spadły o 80 proc. tylko z powodu art. 15L, zatem ten przepis przyczynia się do powiększenia i tak już dramatycznej sytuacji polskiej kultury. Według autorów „Pakietu dla kultury”, konieczna jest zmiana tego artykułu i wyraźne wskazanie, że pobór wynagrodzeń dla organizacji zbiorowego zarządzania został wstrzymany tylko za okres, w którym przedsiębiorcy zawiesili prowadzenie działalności. 

Chciałabym, żeby mój głos dotarł do naszych polityków. Chciałabym, aby mieli świadomość, że artyści także muszą płacić rachunki za prąd. Jeśli instytucje nam nie pomogą, wydarzy się tragedia

– zaapelowała piosenkarka Anna Karwan.

  • Przyjęcie ustawy o statusie artysty, która ma regulować status twórców w Polsce i wzmocnić zabezpieczenie socjalne artystów poprzez powołanie specjalnego Funduszu Ubezpieczeń. Jak informował premier Gliński, resort kultury jest już w trakcie prac nad ustawą. Według autorów „Pakietu dla kultury”, środki na fundusz miałyby pochodzić m.in. z uaktualnienia tzw. opłaty reprograficznej, która stanowi wynagrodzenie twórców za dozwolone kopiowanie ich utworów do celów prywatnych. Uaktualnienie także o urządzenia mobilne, w tym tablety i smartfony. 

- Ustawa ta wyciąga artystów z cienia. Zauważa nas jako grupę zawodową – powiedział pisarz Zygmunt Miłoszewski, i dodał: - Ustawa gotowa leży w szufladzie, wystarczy ją z niej wyciągnąć i przeprowadzić proces legislacyjny. To doskonałe rozwiązanie, które nie obciąża budżetu państwa. W większości krajów europejskich takie rozwiązanie już istnieje - podkreślił pisarz.

- Rolnicy mają KRUS, a artyści nie mają niczego. Jesteśmy daleko w tyle za rozwiązaniami, które są oczywiste w innych krajach, takich jak np. Holandia, gdzie istnieją fundusze, które zapewniają twórcom finansowanie. Tam zawód artysty jest traktowany tak samo jak inne zawody. Polscy artyści mówią mi: system nas nie widzi. Oni wpadają w szczelinę, a ustawa o statusie artysty wypełnia tą szczelinę – wskazał Redbad Klynstra-Komarnicki, aktor i reżyser.

- Zaproponowany w ustawie system jest sprawiedliwy. Jesteśmy daleko w tyle i mówimy o wyrównaniu absolutnych podstaw systemu - dodał. 

  • Tak dla dyrektywy o prawie autorskim. Dyrektywa Unii Europejskiej o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym została przyjęta przez Parlament Europejski w marcu 2019 r. Ma w sposób kompleksowy chronić prawa twórców w internecie wobec ekspansji globalnych koncernów technologicznych. Jej wdrożenie ma spowodować, że duże platformy internetowe będą przeznaczać więcej pieniędzy na rzecz ludzi kultury, którzy te dzieła tworzą. Środki na ten cel uzyskane zostaną z  reklam wyświetlanych przy udostępnianych utworach. Przyjęcie dyrektywy oznacza konieczność podpisania adekwatnych licencji na wykorzystanie twórczości przez serwisy udostępniające treści. Jak szacują sygnatariusze listu, zyski wielkich koncernów internetowych z wykorzystywania twórczości można szacować na miliardy dolarów w skali roku. Twórcy zwracają również uwagę, że dyrektywa nakłada obowiązek jedynie na platformy internetowe, nie narzucając niczego ogółowi społeczeństwa. 

- To jest nieuczciwe. Bardzo liczymy na wsparcie rządu w zakresie implementacji i nowelizacji prawa. Polskie prawo nie nadąża za technologią. Od 20 lat nie było nowelizacji ustawy i poszerzenia o te wszystkie nowe pola eksploatacji. A mówimy tu o gigantach, którzy płacą minimalne podatki w Polsce, siedziby mają gdzie indziej, więc te pieniądze są nieściągalne. Tymczasem są uzależnieni od naszej twórczości.

To absurd, że to jest nieuregulowane do tej pory – podkreśliła reżyserka i scenarzystka Joanna Kos-Krauze,

Apel do Prezydenta, Premiera oraz Ministra Kultury w imieniu polskich twórców odczytał reżyser Redbad Klynstra-Komarnicki:

Apelujemy do Panów o podjęcie niezwłocznych działań ratujących polską kulturę i polskich artystów. Aby poprawić ich sytuację i zapewnić ochronę ich praw niezbędne jest przyjęcie „Pakietu dla Kultury”.

Cała treść apelu podpisanego przez twórców jest dostępna w formacie pdf na stronach organizacji RAZEM DLA KULTURY.

Dzisiaj, 22 października, na apel twórców odpowiedziało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jak możemy przeczytać na stronie internetowej MKiDN, postulaty proponowane przez sygnatariuszy „Pakietu dla Kultury” są obecnie procedowane. Ustawa o uprawnieniach artysty zawodowego zostanie wpisana do rządowego wykazu prac legislacyjnych jeszcze w czwartym kwartale bieżącego roku. W sprawie zmiany w artykule 15L Tarczy Antykryzysowej, minister Piotr Gliński wystąpił 8 października do Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii. Jeśli chodzi zaś o implementację unijnej dyrektywy dotyczącej prawa autorskiego, to projekt wchodzi w fazę konsultacji publicznych. Jak zauważają ministerialni urzędnicy, zgodnie z zapowiedziami Komisji Europejskiej, wytyczne niezbędne do zakończenia prac nad projektem zostaną wydane na przełomie grudnia i stycznia.

Termin implementacji dyrektywy przez państwa członkowskie upływa w czerwcu 2021 r.

Fotografia otwierająca: RAZEM DLA KULTURY

[aj]


komentarze [21]

Sortuj:
więcej
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Brodzio  - awatar
Brodzio 26.10.2020 10:45
Czytelnik

Drodzy Artyści, bardzo prosze się nie ośmieszać.
Ten rząd zdewastował nasze dziedzictwo przyrodnicze, gwałci konstytucję, rozpętuje konflikty z wszystkimi możliwymi sąsiednimi krajami, o stanie służby zdrowia nie wspomnę. A teraz jeszcze odbiera kobietom możliwość przeżycia patologicznej ciąży.
Ten rząd miałby niby się troszczyć o artystów? Śmiech na sali.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
GrzegorzAleksander  - awatar
GrzegorzAleksander 25.10.2020 16:07
Czytelnik

Artyści, zwłaszcza lewicowi od lat żyją z dotacji tj naszych podatków. Są dużo istotniejsze branże do ratowania. Setki tysięcy osób straciło płacę i pracę np w gastronomii i to oni potrzebują pomocy bo to ich niszczy władza POPISu i to oni finansowali często żałosne twory pseudo artystów żyjących z naszych podatków. Tak wiem, że to nie jest powszechne i są twórcy...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Anna  Błaszczuk - awatar
Anna Błaszczuk 25.10.2020 11:03
Czytelniczka

"Chciałabym, żeby mój głos dotarł do naszych polityków. Chciałabym, aby mieli świadomość, że artyści także muszą płacić rachunki za prąd. Jeśli instytucje nam nie pomogą, wydarzy się tragedia" .Niech pani piosenkarka wyobrazi sobie, że pracownicy sklepów, fabryk, bibliotek, mali przedsiębiorcy też muszą płacić rachunki i nie mają takich dochodów, znajomości i możłiwości...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
awatar
konto usunięte
27.10.2020 04:12
Czytelnik

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
malena  - awatar
malena 25.10.2020 10:29
Czytelniczka

Kiepski pomysł z tym apelem. Nie będzie słyszalny w tym jazgocie. Teraz wystarczy mieć to szczęście lub nieszczęście (zależy jak na to spojrzeć i kto patrzy) i być nosicielem (objawowym lub bezobjawowym) wirusa w koronie. Z nim wszak wszelkiej maści celebrytom jest teraz do twarzy... No i na brak uwagi nie trzeba będzie narzekać. Byle mocno się obfotografować.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Armand_Duval  - awatar
Armand_Duval 23.10.2020 16:59
Czytelnik

Ostatnio Kazik coś mówił o uwolnieniu Walusia... :)

Ci niszowi artyści, którzy jakiś poziom prezentują i tak pewnie nie utrzymują się ze swojej twórczości, więc im to koło ogona lata. A tymczasem Ilona Łepkowska przymiera głodem. Kapitanie Państwo, ratuj! Dej na kulturę!

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Rocinka  - awatar
Rocinka 23.10.2020 11:59
Czytelniczka

Władza woli inne ustawy, zwłaszcza te nocne. Taką artystyczną nawet kot z kulawą nogą się nie interesuje. Poza tym tumanami lepiej się rządzi.
Skoro mainstream robi bokami, to co dopiero niszowi artyści? Przecież NIE "wszyscy artyści to prosty...., w oparach lepszych fajek, w oparach wódki", choć Kazikowi to ja w każde słowo uwierzę ;)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
awatar
konto usunięte
23.10.2020 12:41
Czytelnik

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
JużNieTakaNowa  - awatar
JużNieTakaNowa 23.10.2020 11:08
Czytelniczka

Nie czas żałować róż, gdy płoną lasy. Niestety taki cytat mi się nasuwa:-(

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Meszuge  - awatar
Meszuge 22.10.2020 18:30
Czytelnik

"Artyści apelują do rządzących..." - to znakomitych odbiorców tego apelu sobie artyści znaleźli...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
EsterilThyssen  - awatar
EsterilThyssen 23.10.2020 05:22
Czytelnik

Wyjąłęś/Wyjełaś mi to z ust...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
tsantsara  - awatar
tsantsara 23.10.2020 14:34
Bibliotekarz

A co powiesz o wybitności nadawców?

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Meszuge  - awatar
Meszuge 23.10.2020 15:46
Czytelnik

O wybitności nadawców... innym razem. :-)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Armand_Duval  - awatar
Armand_Duval 23.10.2020 16:55
Czytelnik

Artyści też wybitni - królowa telenowel dla idiotów, typ co zagrał w "Smoleńsku" i piosenkarka, o której nikt nie słyszał. :D

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Armand_Duval  - awatar
Armand_Duval 22.10.2020 18:20
Czytelnik

Polska kultura już dawno powinna zdechnąć jak stara kur.. ...tyzana, którą jest. Oby Korona dokończyła dzieła. Mniej Krysi Jandy, M jak miłość, Papryka Vegi i Katarzyny Michalak wyjdzie nam tylko na dobre.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Monika Wojciechowska - awatar
Monika Wojciechowska 22.10.2020 21:47
Czytelniczka

Zly czlowieku kultura wykonczy sie brakiem odbiorcow ktorych ciekawia trudne sprawy majewscy i vegeta patryk tez ale nie dlatego ze oni chca zarobic tylko nasze spoleczenstwo jest byle jakie nie ma wzorcow dla nich a nie wrzucaj mi ostatniej nadzieji na smietnik bo mimo tego ze cie popieram i ze to betonowe towarzysto ktore nie chce dac szansy mlodym bo kasa wkoncu zejdzie...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
ArtZ72  - awatar
ArtZ72 23.10.2020 05:21
Bibliotekarz

A na Zachodzie to niby lepiej jest? Porównaj sobie np. francuskie kino, literaturę czy muzykę pół wieku temu i dziś, że o innych krajach nie wspomnę.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Lis Gracki - awatar
Lis 23.10.2020 14:42
Bibliotekarz

Jaki czas taka kultura :) Ale na poważnie - "kultura" to szerokie pojęcie. To książka, to muzea. Nie wyobrażam sobie by muzea miałyby paść. To nie tylko ośrodki w których prezentuje się zbiory to również ośrodki badawcze i edukacyjne.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
czytamcałyczas   - awatar
czytamcałyczas 22.10.2020 18:13
Czytelnik

Ja robię,co mogę.Daje radę.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
awatar
konto usunięte
27.10.2020 04:17
Czytelnik

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się