Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wiele osób widzi w utworze Twaina jedynie powieść dla młodzieży. Czasami ktoś doda, że dzieło amerykańskiego pisarza (będącego z pochodzenia Szkotem) jest powieścią realistyczną. Innym razem komuś wymsknie się, że jest to powieść psychologiczna. Nawet jeśli jakaś bystrooka dusza dojrzy w „Przygodach Hucka” moralne rozkminy, to zazwyczaj ograniczy je do jednego problemu - niewolnictwa.

Dla mnie najciekawsza warstwa utworu Twaina znajduje się o wiele głębiej. Gdzie? W czeluściach niezbadanej do końca, aczkolwiek jakże intrygującej przestrzeni symbolicznej. Tak, moi mili - Twain napisał powieść na wskroś symboliczną. W dodatku taką, która przeznaczona była dla dorosłych, a nie, jak dziś wiele osób sądzi, dla młodzieży. Dodajmy przy tym, iż „Przygody Hucka” były wielokrotnie ze względu m.in. na występujące w nich kontrowersyjne słownictwo niedopuszczane przez cenzurę do druku. Amerykanie doczekali się także edycji dzieła Twaina, którą poddano „bowdleryzacji” - zastąpiono w niej np. występujące w oryginalnym tekście ponad 200 razy słowo „czarnuch” słowem „niewolnik”.

Pozostawmy jednak marginesy i powróćmy do niezbadanych czeluści, o których zaczęłam już pisać. Gdzie szukać symbolizmu w powieści? Tam, gdzie przeważnie lubimy sobie nie doczytać tego i owego, czyli w opisach. To właśnie one skrywają najwięcej zagadek, a raczej najlepiej tłumaczą nam zagadki. Najważniejszym symbolem, a może i głównym bohaterem całej powieści (?), jest rzeka. Jej nurt raz symbolizuje wolność jednostki, innym razem prawdę lub przestrzeń natury. Skoro jest natura to rzecz oczywista - należy dopełnić odwieczny idealny tandem i odnaleźć drugi symbol – kulturę. Owym kontrastem natury jest w powieści Twaina ląd. Interesujące, że z takiej perspektywy to nie rzeka jest niebezpieczna, lecz właśnie ziemia, gdyż to ona skrywa w sobie wszystko co złe – jest przestrzenią, w której dominują ludzkie występki. Czy w takiej przestrzeni może żyć wolny człowiek? Czy wolność jest możliwa tylko na wodzie? Jak pogodzić odwieczne żywioły? Tego typu pytania towarzyszyły mi przy czytaniu powieści Twaina.

Wiele osób widzi w utworze Twaina jedynie powieść dla młodzieży. Czasami ktoś doda, że dzieło amerykańskiego pisarza (będącego z pochodzenia Szkotem) jest powieścią realistyczną. Innym razem komuś wymsknie się, że jest to powieść psychologiczna. Nawet jeśli jakaś bystrooka dusza dojrzy w „Przygodach Hucka” moralne rozkminy, to zazwyczaj ograniczy je do jednego problemu -...

Powieść Hady'ego posiada znaczący podtytuł, który przez wielu jest pomijany - "Historia kobiety czystej". Moim zdaniem to właśnie w tej frazie kryje się kwintesencja religijno-moralnych problemów poruszanych w utworze. Czym jest czystość, jeśli nie wstrzemięźliwością płciową? Czy Tessa była rzeczywiście czysta? Czy czystość w epoce wiktorianiańskiej była możliwa? Czy była obowiązkiem? A może bohaterka paradoksalnie stała się czysta dopiero wówczas, gdy odrzuciła wiktoriańską moralność. Czy Angel był faktycznie dla Tessy niczym anioł (imiona nie są przypadkowe)? Czy to on stał się przyczyną nieszczęść Tessy? Czy człowiek jest zdolny do przewartościowania swojego sposobu odbierania rzeczywistość oraz odbierania samego siebie? Te i inne pytania warto sobie zadać podczas lektury. Nie zapominajmy o podtytułach (:

Powieść Hady'ego posiada znaczący podtytuł, który przez wielu jest pomijany - "Historia kobiety czystej". Moim zdaniem to właśnie w tej frazie kryje się kwintesencja religijno-moralnych problemów poruszanych w utworze. Czym jest czystość, jeśli nie wstrzemięźliwością płciową? Czy Tessa była rzeczywiście czysta? Czy czystość w epoce wiktorianiańskiej była możliwa? Czy była...