Zbiór „Kobieta, która wyszła za chmurę” przejawia wszystkie te cechy charakterystyczne, za które czytelnicy na całym świecie pokochali pisarza. Bohaterami kolejnych opowiadań są zwyczajni ludzie, tacy jak my; kobiety i mężczyźni w różnym wieku, o różnym statusie materialnym. Ich życie wypełniają troski i radości, a także codzienna walka z własnymi słabostkami – czy to drobnymi kłamstewkami, czy też przemilczanymi wspomnieniami, a może głęboko skrywanymi marzeniami, skazanymi na zapomnienie. U Carrolla postaci nie zbawiają świata, nie wikłają się w politykę i nie decydują o być albo nie być milionów. Stają przed problemami uniwersalnymi, które dotknęły lub dotkną przeważającą część odbiorców prozy Amerykanina – śmiercią bliskich, brakiem miłości, utraconym zaufaniem, wyrzutami sumienia.

Pisanie o codziennych problemach nie jest tak prostą sprawą, jak mogłoby się wydawać. Łatwo popaść w banał, łatwo o trywializowanie lub zbędny patos. Mówić o tym, o czym wszyscy od dawna wiedzą w sposób świeży – to zadanie karkołomne. Skoro zaś na poziomie treści trzeba pogodzić się z powtarzalnością, pozostaje eksperymentowanie formą. W tym momencie do świata Carrollowskich bohaterów wkracza nadnaturalność. Przybywa pod różnymi postaciami: raz jest zaklęciem, które wystarczy wypowiedzieć, by ktoś potrafił zapomnieć, kiedy indziej – przybyszem z odległej planety, poszukującym na Ziemi miłości. Albo nauczycielem lewitacji, alchemiczką bądź szamańską klątwą.

Trudno ocenić, kiedy faktycznie niewytłumaczalne zjawiska przenikają do naszego świata, a kiedy tkwią jedynie w głowach bohaterów. Nie to jest jednak najważniejsze, bowiem gdy Carroll pisze o miłości kobiety i kosmity, pisze o miłości ogólnie, a elementy fantastyczne służą co najwyżej do podkreślenia pewnych zjawisk i przemyśleń oraz uatrakcyjnienia opowieści. Co znamienne, opowiadania ze zbioru „Kobieta, która wyszła za chmurę” nie przynoszą taniego moralizatorstwa ani gotowych rozwiązań – nakreślają problem, ale często pozostawiają postaci tuż przed podjęciem ostatecznego wyboru, a czytelnikom nie jest dane go poznać. Odbiorcy mogą tylko domyślać się, jak potoczyły się dalej poszczególne historie i dopowiadać sobie własne zakończenia.

Krótkim formom brakuje jednak tego, co obecne było w powieściach Carrolla – powolnego zagłębiania się w świat przedstawiony wraz z bohaterami, stopniowego odkrywania kolejnych dziwnych zjawisk, które stają się częścią dnia codziennego. Na 180 stronach zmieściło się dwanaście opowiadań, oznacza to więc, że autor szybko przechodził do sedna i rezygnował z budowania napięcia krok po kroku. Protagoniści zmieniają się jak w kalejdoskopie, a choć są to postaci różnorodne, to z każdą nich przyjdzie czytelnikowi pożegnać się zbyt szybko, by pozostała w sercu na dłużej. Zabrało także elementu, który na wiele lat zapisałby się w pamięci po zakończeniu lektury – takiego, jak niezapomniany zwrot akcji z „Krainy Chichów” czy niesamowity finał onirycznych „Kości księżyca”.

Dla fanów Jonathana Carrolla „Kobieta, która wyszła za chmurę” jest jednakże pozycją obowiązkową, nie brakuje w niej także drobnych smaczków, które docenią wszyscy uśmiechający się na dźwięk słowa „bulterier”. Jeśli zaś ktoś nie zetknął się wcześniej z twórczością amerykańskiego pisarza, a od dłuższych form preferuje opowiadania – ma idealną okazję ku temu, by braki nadrobić, przy okazji zaś odkryć, do czego może prowadzić fascynacja rusztowaniami lub niewinne kłamstwo, jakim po nieprzespanej nocy uraczyło się przypadkową kobietę.

Marta Najman