Nikodem Sulik w okresie od grudnia 1939 do kwietnia 1941 roku był organizatorem polskiego podziemia niepodległościowego na ziemi wileńskiej i Litwie i komendantem Okręgu Wileńskiego Służby Zwycięstwu Polski, następnie Związku Walki Zbrojnej. Aresztowany przez NKWD od 13 kwietnia do 15 sierpnia 1941 roku, przetrzymywany był w piwnicach wileńskiego, wewnętrznego więzienia nr 1 przy ul. Ofiarnej, w moskiewskim Lefortowie, na Łubiance i Butyrkach, w każdym z tych miejsc nieludzko katowany. Uznany za szczególnie ważnego i wyjątkowo niebezpiecznego wroga państwa sowieckiego, 29 lipca 1941 roku został skazany na karę śmierci przez rozstrzelanie. Jedynie dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności, jakim było podpisanie 30 lipca polsko-sowieckiej umowy Sikorski-Majski, ocalił życie. Mimo trwałych śladów bestialskiego traktowania podczas śledztwa, które spowodowało znaczne uszczerbki na zdrowiu, od razu stawił się w szeregach Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, aby dalej pełnić służbę dla ojczyzny. Książka zawiera zarys dziejów Wileńskiego Okręgu Związku Walki Zbrojnej i jego rozpracowanie przez sowieckie służby bezpieczeństwa wiosną 1941 roku oraz dokumenty śledcze i procesowe komendanta okręgu – Nikodema Sulika.