Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Rozdział pt. Dyscyplina, s.202:

Na każdym etapie rozwoju dziecka istnieją pewne zachowania, które są traktowane jako normalne dla każdego wieku. Jeżeli na nie reagujesz zbyt gwałtownie, możesz je tylko utrwalić. Dzieci muszą wypróbować różne zachowania agresywne. Potrafią gryźć, szczypać, kłamać, kraść, używać brzydkich słów, palić papierosy, próbują seksu lub późno wracają do domu. Te "próby" nie są wynikiem złych intencji, są naturalną formą poznawania świata poprzez eksperymentowanie. Kiedy jednak dorośli reagują zbyt gwałtownie, dziecko zaczyna zastanawiać się, dlaczego. W rezultacie powraca do zakazanych czynności, ponieważ próbuje zrozumieć, dlaczego są niedozwolone. W trakcie coraz to nowych prób, lęk może wzrosnąć i wytwarza się podświadome działanie kompulsywne. Zachowanie, które początkowo było niewinne, wywołuje teraz dreszczyk emocji. Dziecko traci nad nim kontrolę. Wyzwala to złość w osobach z otoczenia, sprawia, że powtarzanie czynności staje się nieuniknione. Powstaje błędne koło napędzane przez rodziców i dziecko.

3-6 lat. Niektóre dzieci w tym wieku w przypływie złości próbują psuć zabawki. Pod koniec dnia, lub o innej porze, gdy są zmęczone, tracą panowanie nad swoim zachowaniem. Radość z takiego aktu agresji towarzyszy lękowi, który wystąpi w momencie, kiedy dziecko uświadomi sobie, co zrobiło.
Daj mu do zrozumienia, że nie może się tak zachowywać. Przytrzymaj je tak mocno, że będzie musiało zrezygnować ze swego zamiaru i uspokoić się. Trzymaj je na kolanach do chwili, aż zacznie cię słuchać. Wtedy powiedz, ze pewnie czuło potrzebę, by tak postępować, ale nie jest to właściwe zachowanie. Rozumiesz, jak bardzo mu teraz przykro, że nie panowało nad sobą. Zapewnij, że następnym razem postarasz się mu pomóc. Zapytaj, co mogłoby je uspokoić, i uważnie wysłuchaj jego sugestii. Jeżeli takie postępowanie sprawdzi się następnym razem, nagródź dziecko. Wkrótce zacznie samo panować nad swoimi emocjami.

s. 300

Podstawowym obowiązkiem rodzicielskim jest zaakceptowanie indywidualnego tempa rozwoju dziecka.

Rozdział pt. Manipulacja emocjonalna, s. 223:
Drażnienie i manipulacja są sposobami na testowanie siły i wagi oczekiwań rodziców. Jeżeli jakieś zachowanie nie wywołuje reakcji, nie warto go powtarzać.

Manipulacja występuje na co dzień w wielu sytuacjach. W porze posiłków pojawia się pod postacią wyrzucania jedzenia z talerza na podłogę i obserwowania, czy rodzice je podniosą. Starsze dziecko mów: „Nie chcę jeść tego kotleta, ale jeżeli dostanę cukierek, to go zjem”. Zamiast wieczorem położyć się do łóżka, dzieci ciągle coś wymyślają: chce im się pić, albo „muszą” jeszcze raz iść do łazienki. Argumenty nie są zbyt subtelne, ale służą do odwleczenia chwili zasypiania. Rodzice mogą to wykorzystać, mówiąc: „Pozwolę ci oglądać telewizję jeszcze pół godziny, pod warunkiem że natychmiast potem pójdziesz do łóżka”.

Rozdział pt. Manipulacja emocjonalna, s. 225

Reakcja na manipulację

Czy rodzice powinni pozwalać dziecku na manipulacje? Na pewno zależy to od okoliczności i wagi zdarzenia. Nie ma powodu, by nie podjąć gry, jeżeli dziecko mądrze przeprowadza swe zamiary. Umiejętność manipulacji bywa bardzo przydatna. Ale nie musisz traktować dziecka za każdym razem tak samo i jego manipulacje mogą cię złościć. Podziwiasz jego spryt i mądrość, lecz nie musisz pozwolić, żeby robiło to, co chce. W ten sposób pokazujesz dziecku dobre i złe strony takiego zachowania i potwierdzasz że je szanujesz.

Nagrody i pochwały są bardzo mobilizujące. Jeżeli powiesz dziecku, które uczy się zawiązywać sznurowadła: „Robisz to świetnie, Kasiu. Pokaż mi, jak zawiązujesz supełek!”, zwiększy jego zainteresowanie samodzielnym ubieraniem się. Łatwo jednak zapomnieć, że najlepszą motywacją dla dziecka jest jego własne zadowolenie z prawidłowego wykonania zadania. Zbyt częste nagrody mogą zniszczyć tę satysfakcję. Przekupstwo odbiera dziecku możliwość wyboru. Uczy się, że za wszystko trzeba zapłacić.

Rozdział pt. Nawyki, s. 234

Masturbacja
Kiedy rodzice zaniepokoją się z powodu masturbacji dziecka, pierwsza rada, jaką im daje brzmi: Nie wzmacniajcie tego zachowania. Nie okazujcie niezadowolenia i nie starajcie się go zahamować. Jeżeli występuje często, znajdźcie przyczynę. Czy dziecko jest bardzo nerwowe? Czy jest za silnie stymulowane? Czy zna inne sposoby uspokojenia się?
Uspokajajcie dziecko, głaszcząc je delikatnie, nosząc na rękach i przytulając. Jeżeli masturbuje się publicznie, zabierzcie je z tego miejsca. Zaprowadźcie je do jego pokoju lub tam, gdzie jest spokojnie. Nie martwcie się, że może to robić u siebie w pokoju; masturbowanie się w samotności nie jest niebezpieczne.
Zastanówcie się, czy inne osoby w otoczeniu dziecka nie zwracają zbyt dużej uwagi na masturbację. Może okazują dezaprobatę i mówią dziecku, że to zabronione. W ten sposób zamiast pomagać, powodują utrwalenie tego zachowania.

Obgryzanie paznokci
Przez swoje protest rodzice tylko wzmacniają zachowanie dziecka. Powodują, że ze stanu podświadomości (w celu uspokojenia, ukojenia, zachowania kontroli) przechodzi ono do stanu świadomości, w którym używa go jako broni przeciwko nieprzyjaznym zachowaniom rodziców i niezrozumiałemu narzucaniu mu własnej woli.
Większość przyzwyczajeń ustępuje samoistnie. Takie zachowania dziecka rzeczywiście trudno jest przerwać. Rodzice traktują je jako pewien znak „upokorzenia”. Uważają, że tylko dziecko zaniedbane, nieszczęśliwe, opuszczone może zachowywać się w ten sposób. Mylą się. Ssanie palca, obgryzanie paznokci, kołysanie się i inne metody samouspokajania się są niezbędne dla rozwoju dziecka. W okresach gwałtownych skoków rozwojowych mogą nawracać. Mogą się także utrwalić, kiedy świat zewnętrzny zwraca na nie nadmierną uwagę i potępia je.

Rozdział pt. Nawyki, s. 234

Utrwalenie [zachowania] występuje tylko wtedy, jeżeli poświęca mu się zbyt dużo uwagi. [Czynności adaptacyjne jak ssanie palca czy nierozstawanie się z ukochaną lalką lub kocykiem] to swoiste wentyle bezpieczeństwa dla dziecka żyjącego w stresującym świecie, nie powinny być postrzegane jako problemy.

Rozdział pt. Sojusznicy dziecka, s. 304

Wszystkie badania naukowe potwierdzają, iż większa aktywność ojca w rodzinie wywiera pozytywny wpływ na rozwój dziecka. Dzieci aktywnych ojców mają wyższy iloraz inteligencji, większe poczucie humoru, lepszą koncentrację uwagi, więcej chęci do nauki, i co najważniejsze, wyższe poczucie własnej wartości.

Rozdział pt. Manipulacja emocjonalna, s. 225

Aby uprzedzić napad złości i uniknąć manipulacji, stosuj się do następujących rad:
1. Rozmawiaj z dzieckiem o powodach jego niewłaściwego zachowania. Wytłumacz mu, jak powinno się zachowywać. Rozmawiaj, kiedy jest wypoczęte, a nie kiedy jest zmęczone i marudzi.
2. Daj dziecku możliwość wyboru. Dostosuj swoje propozycje do jego wieku i temperamentu. Zaobserwuj, jakich wyborów dokonało twoje dziecko.
3. Pamiętaj, że prowokacyjne zachowanie jest metodą na poznawanie własnych granic i granic rodziców.
4. Zastanów się nad własną tolerancją wobec zachowań dziecka. Być może pewne zachowania wywołują u ciebie nadmierną reakcję.
5.Wykonuj pewne czynności razem z dzieckiem, ale nie narzucaj mu swojego zdania. To nie tylko stanowi dla niego przykład, ale jest sposobem komunikowania się.
6. Jeżeli chcesz, żeby dziecko coś zrobiło, nigdy nie pytaj: „Czy to zrobisz?” Zamiast tego powiedz: „Teraz to zrób”.
7. Nagradzaj dziecko za współpracę.