Jesteśmy społecznością, która kocha książki

[p53] sam, bez pomocy lekarzy zatrzymuje rozwój nowotworów miliony razy dziennie. Naukowcy nie muszą poprawiać tego wspaniałego systemu, który stworzyła natura. Muszą się tylko zrozumieć, jak go wykorzystać (Sharon Begley).

Gen p53 stał się najczęściej badanym genem w historii biologii molekularnej, opisanym w ponad 70.000 publikacji naukowych. Wokół niego powstała cała społeczność badaczy, nadzwyczaj otwartych i chętnych do współpracy – mimo tak charakterystycznej w tej branży rywalizacji. Co dwa lata przyjeżdżają z różnych ośrodków na całym świecie, by wziąć udział w kilkudniowej konferencji – tajemniczej, twórczej debacie, podczas której mogą dodać nowe elementy do niezwykłej układanki i poprzesuwać niektóre ze starych, by lepiej pasowały do pełnego obrazu.

Nasza wiedza na temat mechanizmów wzrostu nowotworów rozwija się w rewolucyjnym tempie od 40 lat pośród kolejnych przełomów w dziedzinie biologii molekularnej, które pozwalają naukowcom coraz lepiej poznawać i rozumieć sposób funkcjonowania komórek – czyli klocków, z których zbudowane jest całe życie na ziemi.

Historia nauki pełna jest doniosłych odkryć, których znaczenie docenialiśmy dopiero po fakcie. Sam moment przełomu zazwyczaj pozbawiony jest dramaturgii czy choćby jakichś szczególnych znaków. Życie toczy się dalej. Zwykle dochodzi do nich w podobnych okolicznościach: w zaniedbanym laboratorium, wśród probówek pozostawionych między rozrzuconymi dokumentami, zapiskami i zdjęciami mikroskopowymi, wśród rodzinnych zdjęć na biurkach i pocztówek z wakacji przypiętych na korkowych tablicach, i przerzuconych przez oparcia obrotowych krzeseł fartuchów. Odkryciu p53 towarzyszyły takie właśnie obrazy.

Nigdy wcześniej nie słyszałem o takim naukowcu, nie czytałem żadnego jego artykułu i nie miałem pojęcia, co to za instytut, w którym on pracuje”, opowiadał. „Próbowałem znaleźć ten instytut w internecie, ale nie mieli żadnej strony. Wszystko, co miałem, to adres w Monachium. Zadzwoniłem więc do niemieckiego biura numerów, a oni mi powiedzieli, że to jest adres Niemieckiego Stowarzyszenia Producentów Tytoniu”.

Na razie, najważniejszym wyzwaniem dla naukowców pracujących nad udoskonaleniem terapii genowych jest przygotowanie wirusowych nośników w taki sposób, by nie zostały one wykryte i zniszczone przez układ odpornościowy pacjenta, zanim dowiozą swój ładunek do komórek rakowych. Innym, niezwykle istotnym problemem jest opracowanie sposobu na dostarczenie leku do rozsianych po organizmie przerzutów, ponieważ najczęściej to właśnie guzy wtórne są przyczyną śmierci pacjentów.