Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Kiepski wybór. Na szczęście zawiera 9 opowiadań fantastycznych, głównie niesamowitych, "impresji ekspresjonistycznych", które zajmują jednak zaledwie 70 stron. Potem są same teksty "przyziemne" - groteski, ironiczne felietony, złośliwe satyry na USA, pisane na modłę sowiecką i co gorsza będące często ilustracją kawałów z baaaaardzo długą brodą. Jak to opowiadanie, pardon, felieton, o mieszczanach wielbiących Amerykę i ciotkę, która tam wyemigrowała, a która przysłała im wspaniałą przyprawę, używaną od święta i wtedy, jak przyjmują ważnych gości. Przyprawa oczywiście okazuje się prochami zmarłej ciotki. Takie dowcipy uchodziły za dobre (podobno) w czasach terroru stalinowskiego, ale teraz...? Dehumanizacja kultury w... Ameryce? A w Europie wszystko było i jest OK?! No i pozostałe felietoniki - czy one naprawdę wytrzymały próbę czasu? Bo mam dziwne wrażenie, że Małgorzata Wnuk, współautorka wyboru i autorka cienkiego wstępiku, tak utonęła w bułgarskiej kulturze, że chyba zatraciła poczucie rzeczywistości... I jeszcze jakże wymowny cytat z owego radosnego wprowadzonka: "Niczym nieposkromiona wyobraźnia, wybiegające w daleką przyszłość widzenie świata, powodują niezmienne zainteresowanie prozą Minkowa przez innych pisarzy bułgarskich, przedstawicieli fantastyki. To właśnie on uznawany będzie za prekursora tego gatunku literackiego w Bułgarii, i to jego wyobraźnia literacka na długo stanowić będzie punkt odniesienia dla kolejnych pokoleń pisarzy. Sam tłumaczony na wiele języków świata pozostawał nieznany polskiemu czytelnikowi, jeśli nie liczyć antologii [sic!!!], jaka ukazała się w 1960 roku (Alchemia miłości i inne opowiadania, tłum. H. Kalita, Warszawa 1960)." O ile wiem, zbiór Alchemia miłości (niestety nie czytałem) zawiera raczej utwory niefantastyczne. W takim razie mam śmiać się czy płakać, czy błogosławić autorów wyboru, że z gatunku, który stanowił i stanowi prawdziwą, ponadczasową forte Minkowa, raczyli wybrać AŻ 9 OPOWIADAŃ. Mamy po polsku dwa wybory Minkowa, ale nadal praktycznie nie znamy jego fantastyki. W wielu krajach już dawno Minkow jest tym, kim jest naprawdę - nie autorem felietoników i satyrek "propagandowych", ale prawdziwym twórcą różnorodnej fantastyki, od grozy i ekspresjonistycznych kawałków dziwnych i niezwykłych - po znakomitą satyrę fantastyczną w najlepszym "przedwojennym" stylu "reportażowym", które to opowiadanka nic a nic nie straciły na swej aktualności. Jakoś nie bardzo wierzę, że doczekamy się wyboru - wyczerpującego! - takich właśnie utworów... Szkoda, że niniejsza mała książeczka to w sumie stracona okazja. A dodam, że pomysł, aby teksty przekładali studenci (z filologii słowiańskiej UJ; już bywały takie książki - Flatlandię Abbotta przetłumaczyli świetnie uczniowie jednego z gdańskich liceów, a dużą antologię wiktoriańskiej baśni literackiej i fantasy Ostatni smok przełożyli studenci filologii angielskiej Uniwersytetu Wrocławskiego) jest znakomity i znakomicie się sprawdza. Ta książka powstała w ramach prac Koła Naukowego Slawistów UJ i była współfinansowana przez Radę Kół Naukowych UJ. Mam tylko nadzieję, że podobny projekt, pod tą samą egidą (Małgorzata Wnuk i Robert Sendek),czyli dość obszerny tom opowiadań fantastyczno-niesamowitych Droga do Syrakuz Alka Popowa (w LC pod Popov, bo tak podawała w dwóch książkach jego nazwisko Muza),współczesnego pisarza bułgarskiego, będzie ciekawszy.