Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Karol IX był ojcem słynnego Gustawa II Adolfa Wielkiego. Życiorys Karola - czwartego syna Gustawa Wazy jest o tyle ciekawy, że obalił on aż dwóch królów Szwecji: najpierw swego najstarszego brata Eryka XIV, potem Zygmunta III Wazę. O ile powody obalenia Eryka i sposób traktowania go po uwięzieniu, znowu został dość skrótowo opisany (odsyłam do biografii Eryka XIV – można trochę inaczej spojrzeć na tą postać),to już to jak „wystrychnął na dudka” króla Rzeczpospolitej Zygmunta są już bardzo szczegółowo rozpracowane przez autora. Co warte podkreślenia autor jest bezstronny w tym sporze, podkreśla nawet zbrodnie i wymuszenia, co więcej nawet gani niecne metody Karola. Skupia się na polityce wewnętrznej w Szwecji, mniej uwagi poświęca samej sytuacji Zygmunta III Wazy w Polsce. Jednakże „szwedzkie” spojrzenie na konflikt polsko-szwedzki jest cenny, bo podkreśla niemoc Zygmunta III, w stosunku do agresywnych poczynań (powolne zbieranie podatków wojennych, powodowały nawet kilkuletnie opóźnienie w reakcji na ataki. Nie dopasowanie środków do celu jakim było odzyskanie władzy w Szwecji). Karol Książe Sudermański, działał dużo bardziej zdecydowanie i bezwzględnie, w związku z tym osiągnął sukces. Panowanie Zygmunta jest tu dobrym przykładem, że nie jest dobrym rządzenie krajem zza morza. Karol IX zyskał koronę mimo, że był czwarty w kolejce. Stało się to dzięki testamentowi Gustawa Wazy, który rozdzielił władzę nad księstwami między synów. Pozwoliło to Karolowi, na prowadzenie odrębnej (w stosunku do braci) polityki gospodarczej, politycznej i religijnej. Książka jest dobrym przykładem, że władcy, którzy uzyskali przydomek Wielki – nie działali w próżni. Na ich pozycję zapracowali poprzedni władcy. Tak jak na pozycję Anglii XVI wiecznych Tudorów, zapracował Henryk VII, czy na pozycję Piotra Wielkiego, pracowali jego poprzednicy i reformy wojskowe XVII wieku. Tak samo na przygotowanie gruntu dla Gustawa Adolfa zapracował nieco Eryk XIV, a potem Karol IX. Zapoczątkował reformy ustrojowe i rozwinął górnictwo (początkowo deficytowe, potem dało siłę gospodarce szwedzkiej) a także niektóre miasta i handel. Również jego pociągnięcia dyplomatyczne dały Szwecji szerokie kontakty z protestantami niemieckimi. Jeśli chodzi o małe minusy: Autor (lub tłumacz) czasami tworzy zdania, które jakoś nie pasują do treści kilku poprzednich myśli (albo autor zgubił myśl albo coś nie tak było z tłumaczeniem – ale to tylko kilka zgrzytów). Bardzo skrótowo są też potraktowane działania wojenne w Rosji (podczas smuty),czy wojna z Danią. Tłumacz i redaktor podkreślili też kilka drobnych omyłek dotyczących wojny polsko-szwedzkiej w Inflantach. PS. Ciekawe, że mamy już biografie prawie wszystkich władców Szwecji XVI i XVII wieku, a nie ukazała się żadna biografia władców Danii tego okresu.