-
Artykuły
„Spy x Family Code: White“ – adaptacja mangi w kinach już od 26 kwietnia!
1 -
Artykuły
Bracia Grimm w Poznaniu. Rozmawiamy z autorkami najważniejszego literackiego odkrycia tego roku
2 -
Artykuły
„Nowa Fantastyka” świętuje. Premiera jubileuszowego 500. numeru magazynu
4 -
Artykuły
Maj 2024: zapowiedzi książkowe. Gorące premiery książek – część 2
5
-
Patronat LC
-
Patronat LC
-
Patronat LC
Zmarła Maria Janion, wybitna historyczka literatury, znawczyni epoki romantyzmu
Maria Janion, badaczka literatury, krytyczka literacka, zmarła w wieku 93 lat. Profesorka Instytutu Badań Literackich PAN i autorka książki „Gorączka romantyczna” odeszła w niedzielę 23 sierpnia 2020 roku.
Fot. otwierająca: Jacek Domiński / REPORTER / EAST NEWS
Maria Janion była wybitną polską humanistką, historyczką literatury, idei i wyobraźni. Napisała kilkadziesiąt książek, które należą do kanonu polskiej humanistyki XX i XXI wieku, w tym między innymi „Zygmunt Krasiński. Debiut i dojrzałość” (1962), „Gorączka romantyczna” (1975), „Kobiety i duch inności” (1995), „Płacz generała. Eseje o wojnie” (1998), „Wampir. Biografia symboliczna” (1996), „Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury” (2006), „Bohater, spisek, śmierć: wykłady żydowskie” (2009). Wpłynęła na pokolenia wielu polskich intelektualistów, nakłaniając do przekraczania granic. Owocem jej seminarium ze studentami była licząca siedem tomów seria, zatytułowana „Transgresje”, wydawana w latach 1981-1988. Znalazły się w niej antologie tekstów literackich i eseistycznych światowej humanistyki, a także wykłady Janion i zapisy seminaryjnych dyskusji.
„Odeszła tak jak chciała – w swoim domu, wśród książek. Zasnęła podczas lektury”, powiedziała Kazimiera Szczuka, jej przyjaciółka i uczennica.
O śmierci uczonej poinformował Instytut Książki.
Maria Janion – specjalistka od romantyzmu
Maria Janion urodziła się w podwileńskich Mońkach 24 grudnia 1926 roku. Tego samego dnia, 128 lat wcześniej, na świat przyszedł Adam Mickiewicz, czołowy twórca romantyzmu – epoki, której Maria Janion była specjalistką. W czasie II wojny światowej była działaczką podziemnego Związku Harcerstwa Polskiego, a od lat 70. należała do opozycji demokratycznej w PRL. Studia polonistyczne rozpoczęła na Uniwersytecie Łódzkim, a magisterium uzyskała na Uniwersytecie Warszawskim. Związana była także między innymi z Instytutem Badań Literackich PAN.
Była niestrudzoną krytyczką polskich mitów narodowych, polskiego kultu wojny, żołnierza, bohaterstwa, militarnych zrywów, martyrologii. Jej wydana w 1975 roku „Gorączka romantyczna” przyniosła nowe rozumienie romantyzmu i ukazała wpływ tej epoki na polską współczesność. Janion udowadniała, że romantyczna przeszłość wpływa na nasz sposób myślenia i postrzegania świata, przestrzegała też przed zagrożeniami, jakie niesie mesjanizm czy gloryfikowanie cierpienia. Janion walczyła o to, by romantyzm postrzegać jako gloryfikację wolności. Ważne dla niej były kwestie kobiece, czego wyrazem była między innymi książka „Kobiety i duch inności".
O Marii Janion jej uczniowie mówili: Mistrzyni. Do grona jej wychowanków zaliczają się między innymi: Stefan Chwin, Stanisław Rosiek, Paweł Huelle, Kazimiera Szczuka, Marek Bieńczyk, Dorota Siwicka. Studenci zapraszani do jej domu byli pod wrażeniem niezwykłej biblioteki, liczącej setki gromadzonych przez lata tomów.
Otóż sądzę, że podstawą humanistyki jest opowieść. Nie wystarczy coś zobaczyć, przeżyć lub nawet pojąć. Trzeba to jeszcze umieć opowiedzieć.
Maria Janion, Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury
Fot. otwierająca: Jacek Domiński / REPORTER / EAST NEWS
[ec]
komentarze [18]
„(…) urodziła się w podwileńskich Mońkach (…)” – Mońki leżą 300 km od Wilna. Czy portal zechciałby tę informację poprawić?
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Właśnie dzisiaj na Kulturze słuchałam ją. Na szczęście nie tylko w swoich książkach z nami została.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
RIP
„Lękając się, by sława tak wielkiego dzieła.
W przepaściach zapomnienia kiedyś nie zginęła”
(Owidiusz, „Przemiany”, tłum. Bruno Kiciński)
„Chciałbym się tutaj jednak odwołać do innego przykładu, bliższego tematu naszej rozmowy: Niesamowitej Słowiańszczyzny Marii Janion. Nie kwestionuję oczywiście wartości jej dawniejszego dorobku; chodzi mi o zawarte w tej książce...
Właśnie czytam "Płacz generała", a tu taka smutna informacja. Zgasł umysł nie z tej epoki, nie z tego świata.
Żyjąc tracimy życie...
Na dziełach Pani Profesor wychowały się (i będą się wychowywać dalej) pokolenia humanistów. Nikt lepiej od niej nie pokazał, ile jest romantycznej mentalności we współczesnym człowieku. Po lekturze "Kobiety i duch inności" długo pozostawałam pod wrażeniem zawartych w książce tez. Zajmując się przede wszystkim romantyzmem, Pani Profesor mówiła również bardzo wiele o nas...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Historyczka!
Poleciałem na Wikipedię, a tam "hisotoryczka", "członkini", "krytyczka".
Nie chce mi się sprawdzać, kto i kiedy zrobił te zmiany, ale widać, że był leniwy.
W dalszej części artykułu jeszcze się trochę ostało starej mowy, np. "Była także inicjatorem i organizatorem..." Proszę to natychmiast zmienić!
Dla mnie to pani krytyk i pani historyk.Ale wyrazy współczucia.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
"Jak to kto - wojująca feministka. :D"
Znaczy się dokładnie ktoś taki jak pani profesor, o której tu mówimy, prawda?
Nie, raczej ktoś w typie Klementyny Suchanow.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Spoczywaj w pokoju, genialna osobo. Muszę nadrobić zaległości i przeczytać w końcu więcej jej książek. "Wampira" uwielbiam. Mam nadzieję, że Maria spotka się kiedyś w innym miejscu z wielkimi wieszczami.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Wczoraj od rana czytałem „Niesamowitą słowiańszczyznę” - niepokojące dla mnie było uczucie, gdy uświadomiłem sobie, że autorka książki być może umarła w momencie gdy czytałem jej pracę.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Na całym świecie ludzie umierają w każdej chwili - kiedy czytasz, jesz, uprawiasz seks, pracujesz etc. Nie ma więc żadnego powodu by być zaniepokojonym.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post