Chociaż od pierwszego pojawienia się postaci Plastusia w 1931 roku i ukazania się jego „Pamiętnika” drukiem w 1936 roku, minęło już sporo czasu książka wydaje się zupełnie nie starzeć. Z okazji stu dwudziestych urodzin Marii Kownackiej, wydawnictwo Siedmioróg wydało limitowaną edycję kolekcjonerską. W tym niepowtarzalnym tomie stykamy się z Plastusiem zarówno w jego „Pamiętniku”, jak i w wydanych po raz pierwszy w 1956 roku „Przygodach Plastusia”. Jako dodatek mamy także informacje o autorce, oraz o samym plastelinowym ludzku, o jego powstaniu, wyglądzie, zagranicznych edycjach i wszystkich ilustracjach, które zdobiły wydania plastusiowych przygód. Jest to nie lada gratka, jak na razie wydaje mi się, że pewnie dla rodziców, choć przyjdzie czas, gdy dzieci również to piękne wydanie docenią.

Nie okłamujmy się jednak, osiemdziesiąt lat to jednak wiele. Oczywiście więc trzeba przed lekturą wiele rzeczy wyjaśnić, z czym również i niniejsze wydanie sobie radzi. Jak wyglądały niegdyś piórniki, jak pisano piórem i atramentem, dlaczego robiły się kleksy, a nawet dlaczego akurat myszką była gumka. Dla małego odbiorcy jest to obcy świat, w który jednak szybko wkracza. Nawet przygody na dawnej wsi, z wieloma ludowymi tradycjami, stają się czymś akceptowanym i naturalnym, gdyż Plastuś idealnie ten świat przedstawia i pozwala pokochać. On również nie rozumie wielu rzeczy, więc odkrywa je wraz ze swoimi najmłodszym czytelnikom.

„Plastisiowy Pamiętnik” i „Przygody Plastusia” to historie, które z powodzeniem mogą stać się ulubioną lekturą dzieci. Plastuś to idealny bohater. Wiele racji miała mała Krysia podpowiadając Marii Kownackiej, by stworzyła swoją główną postać właśnie z plasteliny. „Jak on będzie z plasteliny, to gdy mu noga odpadnie, wtedy mu się przyklei, przyczepi; jak mu się no spłaszczy, to mu się go poprawi…” Tak, Plastusiowi nie raz coś się psuje, a kochana Tosia, właścicielka Plastusia i jego twórczyni dorabia mu to i owo.  Powoduje to śmieszne i nawet komiczne sytuacje. Plastuś przycina sobie nogę, rozpłaszcza mu się ucho. A któż z dzieci nie uwielbia tworzyć czegoś z plasteliny? Słuchając o pilnującym porządku w tosinym piórniku, mały czytelnik przeżywa perypetie szkolne, jednocześnie ucząc się dbania o swoje przyrządy. W „Przygodach Plastusia” wychodzimy poza szkolne podwórko, Plastuś się gubi, w dodatku na wsi, z dala od ukochanej Tosi. Te perypetie naprawdę można  śledzić z pełnym przestrachem, kibicując ludzikowi z plasteliny, jak bliskiemu przyjacielowi.

U mnie książka o Plastusiu była zabierana przez czas czytania wszędzie. Okrzyknięta ‘najulubieńszą‘ książką. Gruba okładka i staranne wydanie oraz piękne ilustracje Zbigniewa Rychlickiego z 1966 roku, uhonorowanego nagrodą im. Hansa Christiana Andersena, składają się na pierwszą książkę dziecka, o którą będzie ono dbać i długo cenić, a także, mam również nadzieję, że przekazywać kolejnym pokoleniom.

Monika Samitowska-Adamczyk