„Zastanawiam się teraz – szczerze mówiąc, niemal codziennie – czy gdybym wtedy nie skłamała, mogłabym uniknąć kolejnych kłamstw. Tłumaczę sobie, że tamto pierwsze kłamstwo było najmniej istotne ze wszystkich. Ale kłamstwo pozostaje kłamstwem. Gdybym w tamten piątkowy wieczór odpowiedziała szczerze, wszystko mogłoby się ułożyć – ułożyłoby się – inaczej”.

Kłamstwo ma krótkie nogi – znamy wszyscy to przysłowie. Niemniej jednak ludzie ciągle kłamią. Robią to w różnym celu – chcą oszukać innych ludzi, przedstawić siebie w lepszym świetle, uzyskać jakąś korzyść. Chociaż waga tych kłamstw jest różna, to jednak pozostają one kłamstwami. Często mówimy, że najgorsza prawda jest lepsza od najlepszego kłamstwa. Czy jednak sami wierzymy w te słowa? Co jeśli w grę wchodzi nie jedno, a siedem kłamstw?

Właśnie taki tytuł – „Siedem kłamstw” – ma literacki debiut Elizabeth Kay. Powieść ukazała się nakładem wydawnictwa Świat Książki. Jest to bardzo dobrze napisany thriller, którego głównym bohaterem jest kłamstwo. Ale po kolei.

Jane i Marnie są przyjaciółkami od jedenastego roku życia. Chociaż wiele je różni, to jednak przypadły sobie do gustu w szkole i odtąd wydają się nierozłączne. To właśnie Jane opowiada nam całą historię. Historię o tym, jak pierwsze kłamstwo pociąga za sobą kolejne i kolejne, aż wyjawienie prawdy staje się zupełnie niemożliwe. Spirala kłamstw sama się nakręca. Czy kiedykolwiek zostanie przerwana?

Po skończonej lekturze mimowolnie zadajemy sobie pytanie – kiedy to wszystko się zaczęło? Czy wtedy, gdy Marine poznała Charlesa? Czy wtedy, gdy Jane uciekła się do pierwszego kłamstwa? Wydaje się, że odpowiedź na to pytanie nie jest tak jednoznaczna. Z każdą stroną poznajemy więcej szczegółów z życia Jane. Życia, które nie było łatwe. Jej matka – z początkami demencji – znajduje się w domu opieki. Jej siostra ma poważne problemy zdrowotne. Ojciec zostawił je, gdy były małe. Jej mąż zginął potrącony przez kierowcę na pasach. Jednak czy to wszystko może usprawiedliwiać jej zachowanie? Czy Jane traktuje Marine wyłącznie jak przyjaciółkę? Czy dopuszcza do siebie myśl, że każda z nich może i powinna żyć własnym życiem? Czego jej zazdrości?

Każda kolejna strona przynosi nam odpowiedzi na te pytania. Historia Jane jest niczym labirynt, w którym czytelnik stara się powoli odzyskać orientację. Na początku jesteśmy zagubieni i nie wiemy, do czego to wszystko zmierza. Jednak z każdym kolejnym zdaniem wszystko staje się dla nas bardziej zrozumiałe i przerażające zarazem.

Mąż Jane nie żyje. Teraz nie żyje także mąż Marine. Takie są fakty. Jednak jaka jest prawda? Czy dziennikarskie śledztwo jest w stanie przedstawić wydarzenia tak, jak miały one miejsce? Czy Jane i Marine są tylko zwykłymi przyjaciółkami? Czy ich relacja jest zdrowa? Czy skrywane sekrety i zadawnione urazy kiedykolwiek ujrzą światło dzienne? Kto pozna prawdę? Czy w starciu z nią kłamstwo zawsze przegrywa?

„Siedem kłamstw” to powieść, którą dobrze się czyta, chociaż czasami wydaje się zbyt przegadana. Jednak to całkiem dobry debiut, który polecam zwłaszcza miłośnikom nieoczywistych thrillerów psychologicznych.

Wojciech Sobański