Ze wstępu: Od lat na wiele sposobów – jako uczestniczki, ekspertki, badaczki – angażujemy się w działania sektora obywatelskiego w Polsce. Od momentu uformowania się władzy Prawa i Sprawiedliwości istotnie zmieniała się także sytuacja organizacji pozarządowych w naszym kraju. Były to innowacje wprowadzane na płaszczyźnie legislacyjnej (w tym np. utworzenie Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego) oraz w praktyce współpracy międzysektorowej, zwłaszcza dotyczącej priorytetów finansowych władz publicznych, przyjmowania i realizacji programów współpracy, funkcjonowania ciał opiniodawczo-doradczych. W rezultacie w sektorze pozarządowym ujawnił się podział analogiczny do podziału sceny politycznej – obserwować można próby przyporządkowywania organizacji poszczególnym opcjom politycznym i stosowanie narracji konfliktu. Zaistniała sytuacja, mająca swoje uzasadnienie w zmianach prawnych i organizacyjnych, sprawia, że organizacje podejmują próby dostosowania się do obowiązujących warunków.

Autorki zatem uznały, że warto się temu przyjrzeć nie tylko w sposób publicystyczny, lecz także z wykorzystaniem obiektywnych metod naukowych. Stąd pomysł, by przeanalizować dokonaną przez przedstawicieli organizacji pozarządowych ocenę sytuacji oraz ich sposób reagowania na zmiany, których doświadczyły po 2015 roku. Badania ilościowe zostały zrealizowane na zlecenie Autorek przez Stowarzyszenie Klon/Jawor, a badania jakościowe przeprowadziły samodzielnie.