Od „pisania na boku” po najlepszą powieść roku

Douglas Stuart ukończył londyńską Royal College of Art i w wieku 24 lat wyjechał do Nowego Jorku. Pracował dla domów mody sygnowanych znanymi markami: Calvin Klein, Ralph Lauren, Jack Spade czy Banana Republic. Notabene słowo „booker” jest pojęciem funkcjonującym także w świecie mody – to osoba opiekująca się z ramienia agencji modelkami i modelami, odpowiadająca za stały kontakt z nimi i wiedzę na temat ich wizerunku, możliwości pracy, miejsca pobytu etc.
Czy literacki Booker zmieni coś w wizerunku autora nagrodzonej powieści? Z wywiadów wyłania się postać niezwykle skromna i pracowita. Douglas zaczynał od pisania , jak sam stwierdził „na boku”, co przełożyło się na kilka krótkich opowiadań dla „The New Yorkera” i LitHub. W lutym 2020 roku opublikował swoją pierwszą powieść, a już w dziewięć miesięcy po debiucie został uhonorowany nagrodą Bookera dla „najlepszej anglojęzycznej książki wydanej w Wielkiej Brytanii i Irlandii w roku 2020”. Douglas powiedział w wywiadzie dla „The New Yorkera” jeszcze przed ukazaniem się powieści w druku, że pisał „Shuggie Bain” nie myśląc o publikacji. Tworzył historię dla siebie, wykorzystując poranki przed pracą i dni, kiedy przebywał w domu na zwolnieniu lekarskim.

Shaggie Bain – prawie jak Oliver Twist?

„Neodickensowską” nazwał powieść Douglasa Stuarta magazyn „Vulture”. Losy małego, a potem nieco starszego Shuggiego w Glasgow lat 80. XX wieku pobrzmiewają dalekimi echami tego, co przeżywali dziecięcy bohaterowie powieści Charlesa Dickensa.

Desperacka walka kilkulatka o to, by wbrew alkoholowemu uzależnieniu matki pozostać zwykłym chłopcem podobna jest do tego, do czego dążył Oliver Twist. Szanse na happy end w powieści Stuarta są jednak, paradoksalnie, zdecydowanie mniejsze. Mała „miejska sypialnia” pod Glasgow, górnicze środowisko, biedniejący, w wyniku polityki Margaret Thatcher z początku lat 80., mieszkańcy – to świat w jakim dorastał laureat tegorocznego Bookera. Jak jednak sam powiedział kilka miesięcy temu w wywiadzie dla „The Face” – nie należy traktować „Shuggie Bain” jako pamiętnika. Pisząc fikcję, czerpał co najwyżej z własnych doświadczeń – między innymi z życia ze zmagającą się z alkoholizmem matką, która umiejętność maskowania swojego uzależnienia przed światem doprowadziła do perfekcji.

Douglas Stuart po polsku

Nagrodzoną książkę można będzie przeczytać już na początku 2021 roku. Tak zapowiada Wydawnictwo Poznańskie, które zwróciło uwagę na powieściowy debiut „amerykańskiego Szkota” w pierwszej połowie tego roku. Książka jest już przetłumaczona na język polski, autorem przekładu jest Krzysztof Cieślik, trwają prace redakcyjne i wybór okładki.

Oto pozostałe książki nominowane do Nagrody Bookera:

• Diane Cook, „The New Wilderness” (książka zostanie w Polsce wydana przez Wydawnictwo Prószyński i S-ka),
• Tsitsi Dangarembga, „This Mournable Body”,
• Avni Doshi, „Burnt Sugar”,
• Maaza Mengiste, „The Shadow King”,
• Brandon Taylor, „Real Life”.

Szerzej opisaliśmy każdą z nich w artykule „Booker 2020. Znamy finalistów, ogłoszenie zwycięzcy w czwartek 19 listopada”.