Zagadki tożsamości, czyli sekrety, które ma każdy z nas

Aby poznać prawdę, niekiedy musimy ryzykować. Utratą zaufania, dobrego imienia, poczucia niezależności. Każdy z nas inaczej przepracowuje własne traumy. Szczególny jest przypadek niejakiej Mariany Andros – terapeutki grupowej walczącej z własnymi demonami przeszłości. Cambridge, swoista świątynia nauki, stanowi miejsce, gdzie poznała swojego męża. Z kolei dla jej siostrzenicy Zoe to tragiczna scena teatralna morderstwa jej najlepszej przyjaciółki. Co ciekawe, Alex Michaelides również studiował na uniwersytecie w Cambridge, gdzie kształcił się w zakresie literatury angielskiej, a także psychoterapii. Michaelids wprost zaznacza zresztą emocjonalną tonację i wymowę – nie tyle samej powieści, ile sposobu tworzenia całości.

„Mogłem uciekać ze swojego mieszkania do świata w mojej głowie, po części realnego, po części zmyślonego, oraz oddawać się nostalgii i próbować odwiedzać swoją młodość i miejsce, które kocham…” – zaznacza w posłowiu autor książki, który podkreśla, że pisanie drugiej powieści jest czymś innym, niż debiut. Pojawiają się określone oczekiwania ze strony fanów i krytyków, a także wewnętrzna presja. „Boginie” to jednak niezwykle intrygująca historia, która tylko utwierdza w przekonaniu, że Alex Michaelides może być nazywany jednym z mistrzów nowego pokolenia.

Cambridge jest więc miejscem, które autor zna niejako od podszewki. Bazując na rzeczywistym miejscu, mistrz współczesnych thrillerów określa bardzo szczególny rodzaj intrygi, w której zło przybiera naprawdę zaskakującą formę. Michaelides w bardzo unikalny sposób odnosi się do motywu fatum, tragicznego losu i niesprawiedliwości. Wszyscy skrywamy tajemnice, nawet przed sobą – tym hasłem promuje się „Boginie”. I wydaje się, że jest to bardzo adekwatna sentencja, która określa charakter opowieści.

Zakazana wiedza, tajne stowarzyszenie i motyw zła

Alex Michaelides dał się poznać jako niezwykle utalentowany twórca, o czym świadczy sukces „Pacjentki”. Urodzony na Cyprze pisarz w bardzo świadomy sposób wykorzystuje konwencję psychologicznego thrillera. Jego wcześniejsza książka mówi o motywie winy i kary, społecznej niesprawiedliwości, prawie do samostanowienia. Szczególnie interesująca jest relacja, która odnosi się do postaci Theo Fabera, zaangażowanego emocjonalnie psychoterapeuty i jego pacjentki, czyli Alicii Berenson. Z czasem, coraz lepiej poznając swoją podopieczną, lekarz nieoczekiwanie odnajduje coraz więcej podobieństw w ich losach, zaczynając od traumatycznego dzieciństwa. W pewnym sensie zakazana wiedza stanowi również motyw przewodni książki „Boginie”. Choć tym razem niezwykle istotnym motywem jest sekret zapisany w murach akademii naukowej Cambridge. Stowarzyszenie niezwykłych kobiet chroni bardzo nietypową tajemnicę.

Mentor czy manipulant? Prawda prowadząca do szaleństwa

Na drodze każdego z nas znajdują się wskazówki, drogowskazy, dzięki którym możemy obrać właściwy kierunek, podejmować odpowiednie decyzje. Mariana Andros, przekonana o słuszności swoich racji, stara się rozstrzygnąć, kto jest prawdziwym cynikiem i kłamcą, a kto niewinną ofiarą w świecie moralnych niejednoznaczności. Bo trzeba przyznać, że Alex Michaelides w znakomity sposób konstruuje etyczne postawy bohaterów, nadając emocjonalnej głębi powieści. Zwłaszcza że realistyczny wymiar historii w zaskakujący sposób łączy się z metafizycznym wymiarem „Bogiń”.

„Śmierć nie była dla niej czymś obcym; towarzyszyła jej od dzieciństwa, deptała jej po piętach, zerkała przez ramię…” – myśl zapisana w książce „Boginie” odsłania bardzo ważny element kształtujący osobowość głównej bohaterki. Dążenie do prawdy, egzystencjalne niepokoje, świadomość istnienia wewnętrznego porządku, który jest zakłócony przez siły chaosu. Twórca „Pacjentki” skonstruował powieść, w której tożsamość człowieka – wewnętrzny głos każdego z nas – pozostaje niezwykle interesującym motywem.

Kluczowym wydarzeniem dla historii Michaelidesa jest moment, w którym Mariana poznaje tajne stowarzyszenie młodych dziewczyn – to tytułowe „Boginie”. Członkinie są wstrząśnięte zabójstwem jednej z koleżanek, poruszone do głębi, bo przecież zły los może naznaczyć śmiertelników. Co jednak ciekawe i zastanawiające, grupa pozostaje pod przemożnym wpływem tajemniczego profesora Edwarda Foski. Mariana jest pewna, że pomimo iż Foska ma alibi, to on jest sprawcą zabójstwa. I w ten sposób zaczyna się rozrywka, w której walka toczy się o najwyższe wartości.

„Boginie”, czyli na tropie zbrodni – thriller psychologiczny i detektywistyczny wzór opowieści

Kim jest tajemniczy opiekun naukowy? Jaka relacja łączy go z kobietami? Czy zło może istnieć bez dobra? Sposób prowadzenia historii pozostaje niezwykle interesujący, co jakiś czas dochodzą do nas strzępki informacji. Michaelides dzieli się z nami niezwykle złożonymi, choć podanymi w bardzo czytelny i spójny sposób, informacjami ze świata nauki, która odnosi się do sposobu definiowania zła. Czynniki społeczne i psychologiczne, określony temperament, zróżnicowane wykształcenie, wrodzona inteligencja i talent, samoświadomość, toksyczne relacje – co jest kluczem do zrozumienia pierwiastka, który prowokuje do przekraczania moralnych granic?

W „Boginiach” zapisano fragmenty, które mówią nam o tym, czym jest na przykład zjawisko psychopatii. I choć z kart książki dowiadujemy się, że w przeszłości psychopatię nazywano po prostu złem. Ludzi złych – czerpiących rozkosz z krzywdzenia lub zabijania innych, to prawda jest zdecydowanie bardziej skomplikowana. Tym ciekawsze wątpliwości rodzą się nie tylko w głowie bohaterów, ale także czytelników, którzy szukają tajemnic.

„Aspołeczne zaburzenia osobowości, złośliwy narcyzm […] wysoka inteligencja, powierzchowny urok, pretensjonalność, patologiczna skłonność do kłamstwa, pogarda dla moralności…” – zagadnienia, które mogłyby się odnosić do naukowego raportu, z czasem zyskują bardzo namacalny wymiar. Wszystko dlatego, że „Boginie” to psychologiczny thriller zrealizowany w kluczu klasycznych opowieści detektywistycznych. Przyznaje to zresztą autor książki, wprost zaznaczając swoje inspiracje. W posłowiu zaznacza, że „Zacznę więc swoje podziękowania od wyrażenia wdzięczności klasycznym autorkom gatunku, wyłącznie kobietom, które przez lata dostarczały mi inspiracji i rozrywki. Ta powieść to czuły hołd dla nich: Agathy Christie, Dorothy L. Sayers, Ngaio Marsh, Margaret Millar, Margery Allingham, Josephine Tey, P.D. James i Ruth Rendell…” – wspomniane mistrzynie, swoiste boginie gatunku, patronują historii, która pozostaje wielowymiarowa i niejednoznaczna.

Psychologia zbrodni – Alex Michaelides i historia „Bogiń”

Dlaczego bronimy dostępu do naszych wspomnień, marzeń, tęsknot i lęków...? Oczywiście, że cena może być wyjątkowo wysoka. Przecież niekiedy musimy poświęcić to, co najcenniejsze – zaufanie, lojalność, honor, a nawet życie. Jednak w świecie chaosu powinna zapanować prawda. Zdaje się, że właśnie do takiej refleksji prowokuje Alex Michaelides. Obsesja Mariany, głównej bohaterki książki „Boginie”, która odnosi się do udowodnienia winy potencjalnemu mistrzowi zła, wymyka się spod kontroli, grożąc zniszczeniem jej wiarygodności, a także najbliższych relacji. Kobieta jest zdeterminowana, by powstrzymać zabójcę, nawet jeśli będzie ją to kosztowało wszystko – łącznie z własnym życiem.
Sposób, w jaki skonstruowana jest historia – z interesującym prologiem, mocnym punktem kulminacyjnym, szokującym epilogiem – sprawia, że

to nie tylko książka rozrywkowa, ale także bardzo unikalnie zrealizowany fabularyzowany esej na temat ludzkiej duszy. Alex Michaelides stworzył kolejny, niezwykle złożony i emocjonujący thriller psychologiczny, który dedykowany jest dla fanów gatunku szukających niebanalnych opowieści.

Alex Michaelides – urodzony na Cyprze w grecko-angielskiej rodzinie. Studiował literaturę angielską na Uniwersytecie w Cambridge oraz psychoterapię, uzyskał dyplom ze scenopisarstwa w American Film Institute w Los Angeles. Twórca scenariusza do filmu „The Devil You Know” (2013). Michaelides pracował dwa lata jako opiekun na oddziale psychiatrycznym dla młodzieży. Wykorzystał te doświadczenia przy pisaniu thrillera psychologicznego „Pacjentka” (2019). Książka stała się światowym bestsellerem, a prawa do jej ekranizacji kupiła wytwórnia filmowa Brada Pitta.

Przeczytaj fragment książki „Boginie”

Boginie

Issuu is a digital publishing platform that makes it simple to publish magazines, catalogs, newspapers, books, and more online. Easily share your publications and get them in front of Issuu's millions of monthly readers.

Powieść „Boginie” jest już dostępna w sprzedaży.

Artykuł na podstawie książki „Boginie” we współpracy z wydawnictwem W.A.B.