Kajetan Abgarowicz

„Nie ma metryki” to, jak wskazuje podtytuł, obrazek z życia ludu podolskiego. Moim zdanie jest to kolejna literacka wariacja na temat biblijnej pięknej Zuzanny. W tym przypadku Zuzanna ma na imię Jawdocha Horpynyszyna i jest ubogą sierotą, sługą w domu przewielebnego ojca Nikodema Iwanowicza w Rzędnicach. Dziewczyna nie ma nikogo na świecie, za to ma urodę, która przyciąga do niej wielu mężczyzn z popem na czele. Jawdoszka ma jednak w sobie bardzo silny kręgosłup moralny i nie chce iść na zmarnowanie. Szansa na poprawę losu pojawia się w momencie, gdy w dziewczynie zakochuje się syn najbogatszego gospodarza we wsi. Jednak pop nie chce zrezygnować z Jawdochy i robi wszystko, by nie dopuścić do ślubu młodych. Przygnębiają mnie tego typu opowiadania, właśnie dlatego, że są „obrazkami z życia”. Trzeba być naprawdę dobrym człowiekiem, by rozumieć, że władza to odpowiedzialność, a nie tylko przywileje. A najgorsze jest to, że nadal odpowiednio wysokie stanowisko pozwala na uniknięcie kary za najbardziej plugawe postępki. „Nie ma metryki!” to utwór ciekawy językowo i obyczajowo. Fabuła jest przewidywalna dla każdego, kto przebrnął przez pozytywistyczne nowele, ale podoba mi się psychologiczna konstrukcja bohaterów. Bo niby nic nowego Abgar Sołtan nie wymyślił, a jednak nie miałam wrażenia, że już coś takiego czytałam.