Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Medycyna to taka dziedzina, w której, aby być specjalistą, należy długo i rzetelnie się uczyć, a mimo to dotyczy ona każdego człowieka. Bo przecież chorować jest rzeczą ludzką. Kiedy zobaczyłam propozycję od wydawnictwa Fronda, pomyślałam: Super, historia medycyny dla każdego to znaczy prosty, obrazowy przystępny język. Kiedy przeczytałam opis zamieszczony z tyłu książki, nastawiłam się na informacje o tym, jak rozwijały się gałęzie medycyny, na liczne anegdoty dotyczące chorób władców, królów, wodzów, które dopiero teraz możemy próbować diagnozować. Niestety dostałam zupełnie coś innego. Zacznę od tego, że pierwsza połowa książki bardzo mnie znużyła. Autor opisuje w niej medycynę starożytnych Rzymian, Żydów, Greków i Egipcjan. Rozumiem, że Hipokrates jest ważny, jednak nie oszukujmy się, ale w medycynie zaczyna się robić ciekawie dopiero od około XVIII wieku – a ten w książce zaczyna się dopiero na 300. stronie. Uważam, że te pierwsze 300 stron o medycynie starożytnej, medycynie średniowiecza, świętych związanych z medycyną (ale o tym za chwilę) można by solidnie skrócić. Druga połowa książki wypada już nieco lepiej. Autor porusza tam kwestie narodzin i rozwoju anatomii, chirurgii, bakteriologii. Wspomniałam o świętych i jest to drugi zarzut, który mam do tej książki. Autor poświęcił sporo miejsca na rozważania natury filozoficznej, etycznej. I nie chodzi mi tutaj o to, że nie zgadzałam się z autorem w niektórych kwestiach światopoglądowych, ale o to, że nie o tym miała być ta książka. Według mnie rozdział zatytułowany „Święci, o których lekarz wiedzieć powinien” nie wnosi kompletnie nic w zakresie historii medycyny. Liczyłam na przybliżenie postaci wybitnych uczonych (co czytelnik dostaje w drugiej części książki),ciekawe przypadki chorób, które w ówczesnych czasach nie mogły być zdiagnozowane. Miałam nadzieję na swobodny, gawędziarki, obrazowy styl, a tymczasem dostałam filozoficzno-moralizatorski traktat z wieloma wtrąceniami nazw łacińskich, które nie zawsze są tłumaczone, przeplatane wieloma cytatami – najczęściej z tekstów Jana Pawła II. Pozostaje odpowiedzieć sobie na pytanie, czy aby na pewno książka Zdzisława Gajdy jest dla każdego. W ostatnim rozdziale mowa jest o powinnościach lekarza i cechach, jakim ten powinien się odznaczać. Ponadto przez całą lekturę autor czynił aluzje do systemu szkolenia lekarzy, czego się ich uczy i czego powinno się ich uczyć. Wydaję się więc, że książka pisana była w dużej mierze do studenta medycyny, aby zadbać o jego moralno-etyczną edukację. Z całą pewnością nie jest ona historią medycyny dla każdego. Za egzemplarz dziękuję wydawnictwu Fronda.