Kajetan Morawski

Interesujące, wspaniałą polszczyzną napisane, wspomnienia nie byle jakiego polityka, ziemianina z Wielkopolski, ministra w obalonym w maju 1926 r. przez Piłsudskiego rządzie Witosa, o dziwo - ministra w latach 30., ważnej postaci emigracji, przyjaciela de Gaulle’a. Wiele dobrego można napisać o tej książce (gdzie m.in. świetny opis zamachu majowego, widzianego z loży rządowej). To właśnie tu Autor zamieścił słynne, wiele razy cytowane, podsumowanie samego Piłsudskiego i jego epoki. To i ja (gdyby ktoś jeszcze nie znał) zacytuję te piękne słowa: „Nie było systemu pomajowego. Był tylko najpierw Piłsudski, genialny szlachcic kresowy o intuicji męża stanu i temperamencie rewolucjonisty, wielkopański i rubaszny, równie bliski trywialności, jak i legendy. Piłsudski, dla którego Polska była jakimś wielkim Zułowem czy Piekieliszkami, że chodził po niej gderając i dziwacząc, i kijem sękatym poganiał lub przepędzał ekonomów i parobków. Swą renesansową bujnością i litewskim uporem, szerokością swych koncepcji i małostkową mściwością, swą osobą i legendą przesłonił i przytłoczył cały okres dziejów Polski i wdarł się do życia każdego z nas. Wszyscy ci, co chcieli, i co nie chcieli, bardziej niż sobą samym byliśmy jego współczesnymi. A potem był Piłsudski stary i chory, a potem walki diadochów”.