Alfred Adler

Alfred Adler (ur. 7 lutego 1870, zm. 28 maja 1937) – austriacki psychiatra, psycholog i pedagog, twórca psychologii indywidualnej.

Urodził się w Penzing w Austrii, wychowywał się w Wiedniu. Ukończył w 1895 roku studia w Szkole Medycznej Uniwersytetu Wiedeńskiego, docent uniwersytetu w Wiedniu. W latach 1902-11 był uczniem i współpracownikiem Freuda. Jednak w 1911 odrzucił koncepcję dominanty seksualnej i wystąpił z ruchu psychoanalitycznego, tworząc własną teorię osobowości.

Według Adlera człowiek od wczesnych lat dzieciństwa przeżywa - z powodu swoich braków - poczucie małej wartości, które kompensuje dążeniem do przewagi i mocy nad innymi. Ta świadomość własnych braków oraz potrzeba kompensacji wpływa na kształtowanie się jeszcze w dzieciństwie indywidualnego planu życiowego, który wyznacza ideały i kierunki działania jednostki, jak również kształtuje osobowość tej jednostki. Zadaniem wychowania jest udzielenie jednostce pomocy w harmonizowaniu jej rozwoju: w przezwyciężaniu zarówno poczucia małej wartości, jak dążenia do przewagi nad innymi, co zresztą z trudem się udaje. Szczególnie wartościowym terenem kompensacji poczucia małej wartości może być działalność społeczna, w której jednostka ma szansę wykazać swoją wartość.

Teoria dążenia do przewagi i mocy okazała się zbieżna z ogłoszoną wcześniej teorią kratyzmu Władysława Witwickiego.

Podczas I wojny światowej Adler służył w armii austriackiej jako lekarz, a po jej zakończeniu kierował Kliniką Psychiatryczną w Wiedniu (1920-1925). Otworzył szereg poradni wychowawczo-klinicznych dla dzieci. W 1924 przeniósł się na stałe do USA, od 1929 profesor Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku. Zmarł na atak serca 28 maja 1937 w Aberdeen w Szkocji.